تنظیم باد لاستیک خودرو یکی از نکات مهم در کاربری و نگهداری خودرو است. اگر چه بسیاری از رانندگان و تعمیرکاران تا حدودی به این مسئله توجه می کنند اما بسیاری از افراد این نکته را فراموش کرده و آن را مهم نمی دانند. میزان باد لاستیک علاوه بر تآثیر در فرسودگی و ساییدگی لاستیک، در بسیاری از عملکردهای خودرو مانند حرکت در مسیر مستقیم، نیروی ترمزی، چسبندگی جاده، عملکرد سیستم تعلیق، مصرف سوخت، شتاب و... تآثیرگذار است.
فشار کم باد لاستیک باعث داغ شدن بیش از حد لاستیک و صدمه داخلی به آن می شود. در سرعت بالا این پدیده می تواند باعث کنده شدن قسمت هایی از آج لاستیک و یا حتی ترکیدن لاستیک شود.
برای نمونه کم باد بودن لاستیک به اندازه 6 psi (حدود 20 درصد فشار استاندارد) سایش لاستیک را نامنظم کرده و عمر آج را 25 درصد کاهش میدهد مصرف سوخت نیز 5 درصد افزایش می یابد. همچنین به مقدار قابل توجهی دقت فرمان دهی کم شده و پایداری خودرو در پیچ ها کاهش می یابد.
در صورتی که فشار باد 6 psi بیشتر از حد استاندارد باشد باز هم موجب سایش نامنظم لاستیک شده و هنگام عبور از دست اندازها ممکن است به لاستیک آسیب وارد شود. علاوه بر آن از آنجا که تنش های جاده مستقیماً به سیستم تعلیق منتقل می شود، سیستم تعلیق نیز ممکن است آسیب ببیند. البته بالا بودن تا حدی باعث افزایش دقت فرمان دهی و پایداری در پیچ ها می شود. به همین دلیل در مسابقات اتومبیل رانی لاستیک را بیشتر از حد معمول باد می کنند.
تعمیرکاران نیز باید توجه داشته باشند که پیش از تنظیم فرمان، حتمآ باد لاستیک ها را تنظیم نمایند. هنگام میزان فرمان چنانچه باد لاستیک ها تنظیم نباشد، ممکن است ارتفاع و تراز خودرو تنظیم نبوده و در اندازه گیری و تنظیم زوایای چرخ خطا داشته باشیم.
علت به هم خوردن تنظیم باد لاستیک خودرو
فشار باد تایر اتومبیل به عواملی مثل دمای هوا، میزان ترمز کردن، میزان مسافت طی شده و ناهمواری جاده و … بستگی دارد. برای همین به شما توصیه می شود برای تنظیم باد لاستیک خودروی خود، به طور متوسط هر ۳۰ روز یک بار اقدام نمایید.
همچنین به ازای هر ۱۲ درجه افزایش یا کاهش دما، فشار باد لاستیک، یک پی اس آی (PSI) افزایش یا کاهش می یابد و به ما گوشزد می کند که هنگام تغییر ناگهانی آب و هوا و یا تغییر اقلیم، در اثر مسافرت های طولانی، زمان تنظیم باد لاستیک زودتر فرا می رسد.
پس توجه داشته باشید که میزان باد تایر و تنظیم باد لاستیک تاثیر مستقیمی در مقاومت ماشین و فرسودگی لاستیک دارد.
علاوه بر این، در عملکرد بسیاری از موارد کلیدی و مهم، مثل حرکت در مسیر مستقیم، ترمزگیری، چسبندگی به سطح جاده، شتاب و مصرف بهینه سوخت، سیستم تعلیق نیز نقش مهمی ایفا می کند.
اگر تنظیم باد لاستیک زیاد باشد چه پیش می آید؟
- ضعف سیستم ترمز در اثر کاهش اصطکاک با جاده
- فرسودگی سیستم تعلیق و فرمان
- سایش زود هنگام لاستیک
- جلوگیری از مانور کافی در جاده
- نداشتن آرامش هنگام رانندگی
اگر تنظیم باد لاستیک کم باشد چه پیش می آید؟
- سفت شدن و یا انحراف فرمان اتومبیل به یک سمت وقتی چرخ های جلو کم باد باشد
- ساییده شدن قسمت بیرونی آج ها با سرعت بیشتر
- افزایش مصرف سوخت با ایجاد اصطکاک بیشتر
- بالا رفتن دمای لاستیک در زمان حرکت
- تغییر شکل لاستیک در ناحیه تماس با جاده و بروز خطر جدی
- در سرعت های بالا باعث پوسته پوسته شدن آج و حتی ترکیدن لاستیک خواهد شد.
چند نکته:
در صورتی که در خودرو از لاستیک هایی غیر استاندارد استفاده شده باشد مرجع دقیقی برای تنظیم فشار باد نخواهید داشت.
مقدار مناسب باد لاستیک را نمی توان با چشم تشخیص داد و باید حتما از فشار سنج استفاده کرد.
امروزه برای تنظیم باد لاستیک ها از تجهیزاتی به نام تنظیم باد اتوماتیک استفاده می شود که قابلیت تزریق و تخلیه باد را دارد یعنی پس از باد زدن لاستیک ها میزان فشار باد لاستیک را اندازه گیری
بر روی تمامی لاستیک های استاندارد عددی تحت عنوان حداکثر فشار باد قید شده است. این عدد با مشخصه PSI (Max Inflation Pressure) قابل مشاهده است. به عنوان مثال PSI 35 بیانگر حداکثر فشار باد لاستیک به منظور تحمل حداکثر وزن قابل تحمل لاستیک است.
حتما به فشار استاندارد ارائه شده توسط کارخانه سازنده خودرو توجه کنید. میزان فشار باد توصیه شده برچسب داخل درب صندوق عقب، روی ستون در یا روی رکاب نوشته شده است.