هر دنده ای دامنه حرکت و سرعت موثری دارد که به دامنه دور موتور آن اتومبیل بستگی دارد بنابراین زمان تعویض دنده در ماشین های مختلف متفاوت است و راننده خود باید تشخیص بدهد کی دنده ماشین خود را عوض کند . همچنین زمان تعویض دنده در مسیرهای مختلف مانند مسیرهای صاف و سربالایی و سر پاینی ها متفاوت است .
اگر تا به حال سوار دوچرخه دنده ای شده باشید می دانید که اگر زنجیر چرخ را در خورشیدی بزرگ چرخ عقب قرار داده باشید رکاب زدن دوچرخه آسان تر می شود اما دوچرخه سرعت زیادی نمی گیرد و ثابت می ماند هر چه قدر هم که تند رکاب بزنید رکاب زیر پایتان هرز می چرخد و شل می شود .
بهترین زمان مناسب برای تعویض دنده
این مثال مانند دنده یک خودرو است ، هنگامی که با دنده یک خودرو حرکت می کنید و گاز میدهید شتاب شما تا حدی زیاد می شود اما سپس ثابت باقی می ماند و گاز دادن زیاد سبب می شود تنها دور موتور بالا رود و زوزه بکشد . این کار به موتور و گیربکس آسیب می زند . این رویه در دنده های دیگر خودرو نیز به همین شکل است.
برای اینکه بخواهیم عمر قطعات موتور و گیربکس بالا ببریم و بهترین مصرف سوخت را داشته باشیم باید زمان تعویض دنده ها را نسبت به سرعت خودرو بدانیم . زمان تعویض دنده ها نسبت به سرعت خودرو اینگونه است:
- از 0تا 25کیلومتر در ساعت دنده 1
- از 25 کیلومتر تا50کیلومتر در ساعت دنده 2
- از 50 کیلومتر تا 75کیلومتر در ساعت دنده 3
- از 75 کیلومتر تا105 کیلومتر در ساعت دنده 4
- از 105 کیلومتر به بالا دنده 5
نحوه تنظیم سلکتور گیربکستنظیم صحیح دنده ماشین بسته به شرایط
برای اینکه اتومبیل شروع به حرکت کند به نیروی زیادی احتیاج داریم. انتقال نیروی زیاد با شتاب کم به چرخ، به کمک دنده یک انجام می گیرد.
وقتی اتومبیل حرکت کرد و به سرعت کافی و مناسبی رسید، راننده، دنده با شماره بالاتر را انتخاب می کنند تا شتاب و سرعت ماشین بیشتر شده و قدرت حرکت (فشار وارده بر موتور) کمتر شود.
اما اگر بخواهید با دنده ۳ یا ۴ از ابتدا حرکت کنید، چون این دنده ها نیروی کافی برای شروع حرکت را ندارند، در اتومبیل های با قدرت موتور پایین، قطعاً اتومبیل خاموش می شود.
در سربالایی هم چون نیروی قدرت زیادی برای حرکت و بالا کشیدن خودرو نیاز است راننده باید از دنده یک و دو استفاده کند (که به آن دنده سنگین میگویند) تا قدرت و توان لازم برای بالا رفتن اتومبیل در مسیر حاصل شود.
نحوه تعویض کردن رادیاتور خودروچرا نباید در سرپایینی ها با دنده خلاص حرکت کنید؟
دنده مانع از شتاب گرفتن بیش از حد اتومبیل می شود و در واقع مانند ترمز عمل می کند.
اگر هنگامی که در سر پایینی قرار می گیرید دنده ماشین را خلاص کنید، اتومبیل به خاطر نیروی وزن خود شتاب گرفته و مدام بر سرعت آن اضافه و اضافه تر می شود. و کنترل کردن ماشین در این مواقع بسیار دشوار خواهد شد.
پس توصیه می شود با همان دنده ای که در سربالایی حرکت کرده اید (دنده سنگین) با همان دنده از سر پایینی پایین بیاید، چون خاموش کردن موتور در شیب ها بسیار خطرناک است و علاوه بر شتاب زیاد اتومبیل، بوستر کمکی اتومبیل هم عمل نمی کند و در این حالت پدال ترمز سخت و سفت شده و شما قادر نخواهید بود که به آسانی اتومبیل را نگه داشته و متوقف کنید.
نحوه قرارگیری سیلندر در موتور خودروعملکرد دنده عقب
برای استفاده از دنده عقب فقط یک چرخ دنده کوچک به مجموعه دنده ها اضافه شده است. این چرخ دنده را چرخ دلاله هم می نامند. این چرخ دنده، نقش خاصی را ندارد و صرفا جهت حرکت را عوض می کند.
همانطور که از نام آن پیداست، دنده عقب همیشه در جهت مخالف بقیه چرخ دنده ها حرکت می کند و وقتی اتومبیل شما در حال حرکت به جلو است شما نمی توانید به یک باره با دنده عقب حرکت کنید.
چون برآمدگی های روی حلقه دندانه دار با سوراخ های روی چرخ دنده درگیر نخواهد شد.
