خاصیت دارویی دمنوش نسترن

امروزه با افزایش تعداد و تنوع بیماریهای مزمن استفاده از داروهای شیمیایی جهت کنترل علائم آنها افزایش یافته­ است. از طرفی دیگر وجود عوارض جانبی فراوان ناشی از مصرف داروهای شیمیایی، تحمل پذیری با گذشت زمان، هزینه­ های بالا و عدم قطعیت درمانی سبب شده است تا گرایش عمومی به سمت استفاده از گیاهان دارویی خصوصاً طی دهه گذشته بهشدت بیشتر شود. مصرف این گیاهان علاوه بر کاهش هزینه های درمان در بسیاری از جوامع نتایج رضایتبخشی نیز داشته ­است در این مقاله از ساعد نیوز با خواص درمانی و کاربرد های درختچه نسترن بیشتر اشنا خواهیم شد.

مشخصات گیاهشناسی گیاه نسترن

نسترن کوهی یا گل سرخ وحشی با نام علمی Rosa canina از تیره­ گل سرخ و از خانواده Rosaceae، جنس Rosa و گونه­ Canina است. پراکندگی جغرافیایی این گونه به طور متغیر در اروپا، شمال غربی آفریقا و غرب آسیاست. این گیاه در ایران نیز که خاک آن غنی از منیزیم و کلسیم است، در مناطق غربی و شمالی دیده­ می­شود. نسترن کوهی یک درختچه برگریز است که ارتفاع آن یک تا پنج متر بوده، اما بعضی اوقات می­توان آن را در فرمی بلند­تر نیز مشاهده­ کرد. برگ آن شکل پَر بوده و پنج تا هفت برگچه دارد. گلهای آن صورتیِ کم­رنگ ولی طیف رنگی آن بین سفید و صورتی پررنگ متغیر است. این گل زیبا و خوش عطر سرشار از خواص دارویی است که علاوه بر آن رب مخصوص خوراکی نیز از آن تهیه می شود که می تواند جایگزین رب انار جهت استفاده در غذاها باشد.

​

خواص دارویی گل نسترن

گل نسترن یا R. canina از زمان های قدیم مورد توجه مردم بوده است. در طب، از ریشه، برگ، شاخه و میوه آن به عنوان داروهای گیاهی برای بسیاری از بیماری ها مانند عفونت ها و بیماری های التهابی استفاده می شد. میوه گل نسترن به عنوان گل سرخ شناخته شده است که مردم محلی این میوه را خشک کرده و به صورت چای مصرف می کنند که عطر و طعم شیرینی را به چای می دهد و حاوی ویتامین c می باشد. با توجه به مشخصات گل نسترن این گیاه در ساخت مواد اولیه برای صنایع غذایی مدرن و داروسازی استفاده می شود، زیرا منبع ترکیباتی همچون آنتی اکسیدانی مانند آسکوربات ، بتاکاروتن ، گلوتاتیون ، α-توکوفرول ، آنتوسیانین ها و سایر فنل است. در آزمایشات بالینی که در خصوص فواید و مشخصات گل نسترن انجام شده می توان دریافت که پودر گل سرخ باعث کاهش علائم التهاب روماتوئید می شود و عصاره این پودر دارای خاصیت ضد التهابی و ضد حساسیتی است.

گوارش

دمنوش میوه نسترن، مقوی معده است. این دمنوش اسهال، انقباض ماهیچه های معده و انگل روده را از بین می برد. برای درمان ورم معده، نفخ شکم ، فتق هیاتال ، سوزش سر دل بسیار مفید است (یک قاشق چایخوری گلبرگ خشک شده ، به مدت ۵ دقیقه در آب داغ خیس کنید و بعد از غذا به اندازه ی یک فنجان میل کنید.)

ضد التهاب

گلبرگ های خشک شده به به مدت ۱۰ دقیقه در آب گرم قرار دهید. سپس بر روی چشم هایتان بگذارید.

ویتامین

گل نسترن حاوی ویتامین ث فراوان و حتی ۲۰ برابر لیمو ترش است؛ استفاده از میوه گل نسترن از قرون وسطا رواج داشت و زمانی میان عامه مردم برای بیماری های قفسه سینه مصرف می شد. مصرف یک فنجان ترکیب میوه نسترن با نبات و آب پیش از غذا، به رفع نرمی استخوان و تامین ویتامین c مورد نیاز بدن کمک می کند. برای تهیه این ترکیب باید 300g نبات کوبیده شده را با میوه نسترن به میزان 1 کیلو و 2 لیتر آب مخلوط نماید و در مکانی گرم بگذارید و پس از گذشت 15 روز آن را از صافی عبور دهید و میل نمایید. باید دانه های میوه را از آن جدا کنید، در غیر این صورت ممکن است برای ستون فقرات سمی باشد. خمیر درون میوه را خرد کرده و به مقدار کافی با شکر مخلوط کنید و سپس آن را به عنوان مارمالاد میل کنید. این مارمالاد سرشار از ویتامین C می باشد.

تقویت و پیشگیری از سفیدی مو

استفاده از گل نسترن به طور موضعی همراه با حنا روی موی سر باعث تقویت مو خواهد شد؛ همچنین روزانه مصرف ۲ تا ۴ گرم گل خشک نسترن به مدت یک سال از سفید شدن موی سر پیشگیری می کند و از روغن آن هم برای تقویت مو میتوان استفاده کرد و در بازار دارویی موجود است.

تپش قلب

نوشیدن سه فنجان دم کرده میوه گل نسترن برای تنظیم تپش قلب توصیه می گردد. نحوه تهیه آن به این صورت است، که میوه این گیاه را به میزان 10g در داخل 300CC آب سرد بخیسانید و بعد از گذشت سه ساعت، آن را بر روی حرارت ملایم قرار دهید. بعد به مدت 5 دقیقه بجوشانید. سپس 15 دقیقه به آن زمان دهید تا دم بکشد.

اثر نسترن بر غدد

آرام بخش و رفع غم و اندوه

یکی دیگر از خواص میوه نسترن درمان افسردگی و غم و اندوه می باشد. برای این منظور باید 10g میوه این گیاه را در 300CC آب سرد بخیسانید و پس از سه ساعت آن را روی حرارت قرار دهید، تا به مدت 15 دقیقه دم بکشد. سپس روزی سه بار از این دم کرده بنوشید. در صورتی مشخصات گل نسترن را مطالعه کنید، در می یابید که از آن برای آرامش سیستم عصبی استفاده می شود و می تواند برای مشکلات معده نیز استفاده شود.

درمان سنگ کلیه

از فواید درمانی میوه نسترن درمان سنگ کلیه می باشد. به منظور درمان سنگ های کلیوی و سنگ کیسه صفرا حدود سی گرم میوه نسترن را در ۳۰۰ میلی گرم آب به مدت ۵ دقیقه با حرارت ملایم جوشانده و سپس به مدت ۱۵ دقیقه آن را دم کنید. لازم است به مدت یک ماه و هر روز سه نوبت از این دمنوش را میل کنید تا نتایج مثبت حاصل شود.

درمان یبوست

نوشیدن یک فنجان چای میوه نسترن پیش از غذا برای درمان بیماری حبس البول مفید می باشد. که روش تهیه این چای به این صورت است که، 10g میوه گیاه نسترن را داخل 300CC آب جوش بریزید و به آن مدت 15 دقیقه زمان دهید، تا دم بکشد. سپس آن را نوش جان کنید.

ترمیم زخم

استفاده موضعی میوه گل نسترن برای بهبود زخم ها، تسکین درد، درمان تورم و شکستگی استخوان ها مفید می باشد، این میوه دارای مقادیر زیادی از کلسیم می باشد.

دوره نقاهت بیماری

دم کرده میوه نسترن در طول دوره بیماری مفید می باشد، که برای تهیه آن باید مقداری میوه خشک شده نسترن را خرد کنید و به میزان 1 الی 3 قاشق از آن را داخل آب جوش بریزید و اجازه دهید، تا به مدت 15 الی 20 دقیقه دم بکشد. سپس آن را از صافی عبور دهید و میل نمایید. در طول روز این عمل را 3 مرتبه تکرار کنید. البته برای استفاده از این خاصیت گل نسترن در طی روز می توانید، این مقدار را حداکثر تا 12 گرم نیز برسانید، اما بستگی به وزن هر شخص دارد.

تاثیر بر دستگاه ادراری

چه کسانی نباید از دمنوش گل نسترن استفاده کنند؟

مصرف خوراکی میوه گل نسترن، هیچ گونه مسمومیتی ایجاد نمی کند و 100 گرم از آن حاوی بیش از 1200 میلی گرم ویتامین C است؛ مصرف مقادیر کم آن هیچ عارضه ای در بر ندارد و در مورد مصرف مقدار زیاد و طولانی آن هم گزارشی ارائه نشده است؛ در کتب اروپایی، مانند کمیسیون E، عوارض مصرف مقدار زیاد این میوه ناشناخته گزارش شده است. اما به صورت کلی با توجه به اینکه دمنوش گل نسترن دارای مزاج گرم و خشک است، افراد گرم مزاج باید در فصول گرم با احتیاط آن را مصرف کنند. همچنین گیاه نسترن در دوران بارداری منع مصرف دارد.

گل نسترن و فواید بی نظیر آن بر زیبایی