کاخ گلستان شامل مجموعه ای از بناهای تاریخی در استان تهران می شود که در زمان های مختلفی ساخته شده است. این کاخ به لحاظ معماری و ارزش آثار هنری و تاریخی اش، یکی از مهم ترین بناهای تاریخی کشور به شمار می رود که در طول سال، شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی است. كاخ مذکور از بخش های مختلفی همچون ايوان تخت مرمر، تالار سلام، تالار آينه، تالار سفره خانه، خلوت كريمخانی، تالار برليان، عمارت بادگير، كاخ شمس العماره، تالار الماس و كاخ ابيض تشکیل می شود. ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند، قدیمی ترین بناهای مجموعه گلستان هستند.
مجموعه فرهنگی و تاریخی گلستان به غیر از ساختمان های فوق که ذکر شد، از بخش های مختلفی نظیر کتاب خانه نسخ خطی، مرکز اسناد تصویری، مرکز اسناد خطی، دفتر فنی، امور بین الملل، کتابخانه چاپی، امور فرهنگی، امور معرفی، واحد کودک و نوجوان، واحد دفتر حقوقی تشکیل می شود.
جاهای دیدنی متعددی در اطراف کاخ گلستان وجود دارد که از آن جمله می توان به بازار تهران، قهوه خانه حاج علی درویش، سبزه میدان، خیابان ناصرخسرو، سرای روشن، کوچه مروی و دارالفنون اشاره کرد.
تالار برلیان کاخ گلستان
پیش از احداث تالار برلیان کاخ یا تالار بلور در جای آن قرار داشت. در باره تالار بلور که از بناهای دوران فتحعلی شاه شمرده می شد در کتابها و نوشته ها جز نام و اشاره ای مختصر مطلبی نمی توان بدست آورد تصویری نیز از آن بجای نمانده که طرح و شکل بنا را بتوان از روی آن تشخیص داد گویا بعلت داشتن آینه کاریهای فراوان یا به سبب نصب حوض بلور هشت ضلعی و چلچراغ هایی که امپراتور روسیه الکساندر اول برای فتحعلی شاه فرستاده بود این تالار بنام بلور خوانده شده است. تا آنجا که اطلاع داریم این تالار مسلما تا سال 1300 هجری قمری پابرجا بوده است زیرا اعتماد السلطنه در نوشته های خود چندین بار بوجود این تالار در آن تاریخ اشاره کرده است .
در زمان ناصرالدین شاه که بعلت کهنگی و فرسودگی بناهای قدیم ارگ اغلب آنها را ویران کرده بجایش ساختمان های جدیدی می ساختند این تالار را نیز خراب کرده و در جایش تالاری بنام تالاربرلیان بوجود آوردند ولی گویا کف تالار جدید را برروی پی های همان تالار بلور نهادند و بهمین علت هم نتوانستند کف آنرا باندازه کف سایر تالارها بالا ببرند. چون به سال 1318 ه.ق در زمان سلطنت مظفرالدین شاه در بنیاد ساختمان تالار شکستی افتاده بود در ساختمان آن تعمیرات فراوانی کرده بر تزئینات و شکوهش افزودند و این موضوع از مضمون اشعار کتیبه سنگی بیضی شکل که در جبهه نمای تالار حک و نصب گردیده است بدست می آید.
تابلو رنگ و روغنی بسیار پر کار و زیبائی از تالار برلیان پیش از تعمیرات و تغییرات عهد مظفرالدین شاه بوسیله ابوالحسن خان ثالث ( یحیی خان فرزند ابولحسن خان صنیع الملک غفاری ) به سال 1305 ه.ق ساخته شده که اکنون در کاخ گلستان در تالار سلام به دیوار آویخته است. در زیر این تابلو که بخوبی وضع داخل تالار و آینه کاریها و چلچراغ ها و اثاثه آن را نشان میدهد چنین نوشته شده است:" حسب الامر بندگان اعلیحضرت شاهنشاهی ارواح العالمین فداه اطاق مبارکه برلیان بدست خانه زاد ابولحسن خان تشکل یافت 1305 "
نگاهی به تالار الماس کاخ گلستان تهران
