اگرچه داشتن اخلاق کاری بالا و صبوری درباره کار خوب است اما سعی کنید دچار اعتیاد به کار نشوید، مرز باریکی بین اشتیاق و وسواس وجود دارد. در واقع، اگر بیشتر روزتان را با کارکردن طولانی در محل کارتان سپری می کنید و اشتیاق خارج ازکنترلی برای کار کردن دارید، به احتمال زیاد از اعتیاد به کار رنج می برید؛ در این صورت، بدون اینکه بدانید، در حال ضربه زدن به شغل و مسیر شغلی خود هستید.
مطمئن باشید که به هیچ عنوان نمی توانید به کمبود خواب، خوردن وعده های غذایی آماده و فشار دائم کاری، که روی خود می گذارید ادامه دهید؛ قبل از اینکه متوجه شوید، به طور کامل تحلیل می روید و افتادن در مسیر بازگشت و بهبودی برای شما غیرممکن می شود. در این مطلب توضیح می دهیم اعتیاد به کار چیست، چه انواعی دارد و ابعاد آن را بررسی می کنیم؛ به نشانه های این اعتیاد همراه با راه کارهایی برای مقابله با آن ها می پردازیم تا بتوانید اعتیادتان به کار را کنترل کرده و در برنامه ی کاری خود تجدید نظر کنید؛ همچنین اگر با فردی در رابطه هستید که این اعتیاد را دارد، نکاتی بیان کردیم که بتوانید به او کمک کنید و او را درک کنید.
فرد معتاد به کار چگونه است؟
افراد معتاد به کار نمی توانند کار نکنند، حتی وقتی مدتی از شغل خود دور باشند، مانند معتادانی که مواد مخدر به آن ها نرسیده واکنش نشان می دهند. آن ها نمی توانند تفریح کنند و از تعطیلات خود بهره نمی برند. هم چنین به محض رفتن به تعطیلات یا تفریح احساس گناه و عذاب وجدان می کنند. این افراد معمولاً مورد نفرت همکاران و مورد تشویق رئیس خود قرار می گیرند.
نشانه های اعتیاد به کار
اعتیاد به کار مثل تمام اعتیاد های دیگر، نوعی اختلال در سلامت روان است. اعتیاد به کار ناتوانی در متوقف کردن رفتار و تمایل وسواس گونه به انجام کار، بیش از حد نیاز است. اعتیاد به کار نشانه های متعددی دارد که در این مطلب به ۵ مورد از نشانه های آن اشاره خواهیم کرد. اگر این نشانه ها را در خود سراغ دارید به احتمال زیاد به کار معتاد شده اید! بنابراین پیشنهاد می کنیم از روش های درمانی که در همین مطلب به آنها خواهیم پرداخت استفاده کنید.
۱. نسبت به همکاران تان مدت طولانی تری کار می کنید
کسانی که به کار اعتیاد دارند، معمولا اولین کسانی هستند که به محل کارشان وارد می شوند و آخر از همه آنجا را ترک می کنند. این افراد پس از پایان ساعت کاری نیز به کارشان ادامه می دهند. آنها فکر می کنند اگر ساعت های بیشتری کار کنند، بازدهی بیشتری خواهند داشت. در حالی که مطالعات نشان می دهند در اغلب موارد ساعت های طولانی کار کردن تأثیری در بهره وری فرد ندارد. در عوض، استراحت کردن، گاهی دست از کار کشیدن و مراقبت از سلامتی می تواند در افزایش بازدهی فرد تأثیر بسزایی داشته باشد.
۲. خارج از ساعت کاری نیز به کارتان فکر می کنید
مفهوم اعتیاد به کار، فقط به ساعات کاری زیاد محدود نمی شود. فردی که به کار اعتیاد دارد، معمولا توانایی این را ندارد که فکر کار را از سرش بیرون کند. چنین فردی حتی در خواب هم خودش را در محل کارش می بیند. در حالی که کارمند سالم کسی است که بتواند در محل کارش، لحظاتی از فکر کار بیرون بیاید و به گردش و تفریح فکر کند. این رؤیاپردازی سبب فعال شدن سیستم عصبی پاراسمپاتیک می شود. در این حالت بدن آرامش خود را باز خواهد یافت و فرد با تمرکز بیشتری به کار خود برمی گردد. در مقابل، اگر فرد در هنگام تفریح و استراحت به کار فکر کند، واکنش های استرس زا در بدن فعال می شوند.
۳. عادات بد و ناسالم در زندگی دارید
افرادی که به کار اعتیاد دارند، معمولا عادت های بد زیادی دارند که این عادات بد بر سلامتی آنها تأثیر نامطلوبی می گذارد. این افراد همیشه با کمبود وقت مواجه هستند و به همین خاطر یا فست فود می خورند، یا ناهارشان را سر میز کار میل می کنند یا اینکه به کل از خیر غذا می گذرند! این افراد معمولا ورزش نمی کنند و خواب شان نیز بی برنامه است. همه ی این عوامل موجبات ابتلا به بیماری هایی نظیر مشکلات گوارشی، سردرد و میگرن، افزایش یا کاهش وزن، تحریک پذیری و خستگی و نوشیدن الکل زیاد (به منظور رهایی از استرس) را فراهم می کنند. اما هنگامی که واکنش های استرس زا در فرد شکل می گیرند، چه اتفاقی در بدن او می افتد؟بدن در این هنگام، هورمون هایی مانند کورتیزول، آدرنالین و مانند آنها را بیش از حد ترشح می کند. افزایش بی رویه ی این هورمون ها برای بدن زیان آور است و سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود. علاوه بر اینها، مسدود شدن شریان ها و بسیاری از بیماری های دیگر نیز از پیامدهای بد اعتیاد به کار است.
۴. روابط تان با دیگران (به ویژه شریک زندگی تان) تیره و تار شده است
افرادی که به کار اعتیاد دارند، معمولا با اطرافیان خود به اندازه ی کافی معاشرت نمی کنند. اعضای خانواده و دوستان نزدیک این افراد، اولین کسانی هستند که غیبت آنها را احساس می کنند. این افراد به سادگی تاریخ های مهم مانند سالگرد ازدواج، جشن تولد و مانند آنها را فراموش می کنند و حتی به دلیل کار زیاد، در چنین جشن هایی شرکت نمی کنند. برای آنها بسیار سخت است که به کارفرمای خود نه بگویند و با عزیزان شان وقت بگذرانند. حتی زندگی زناشویی آنها نیز به راحتی تحت تأثیر قرار گرفته و با مشکل مواجه می شود. بر اساس آمار، نرخ طلاق برای افرادی که با یک معتاد به کار ازدواج کرده اند تا ۴۰ درصد بالاتر از سایرین است. کودکان این افراد نیز با اضطراب و افسردگی بیشتری روبه رو هستند.
۵. ارزش خود را فقط در موفقیت شغلی تان می بینید
تعریفی که معتادان به کار، از خودشان دارند فقط در دستاوردهای شغلی آنها خلاصه می شود. به نظر کارشناسان، مقصر اصلی در این جریان کمال گرایی و جاه طلبی است. کارمندانی که اینگونه هستند به ندرت از خودشان و کارشان رضایت دارند. این افراد باید با درمان کمال گرایی از آن دوری کنند و ارزش شخصی خودشان را از عملکرد شغلی شان جدا کنند.
چند نکته استراتژیک برای ترک اعتیاد به کار
- تعریف دوباره موفقیت برای خود: بیاندیشید که چطور موفقیت را برای خود تعریف کرده اید. افراد کمال گرایی که می خواهند مدام از بقیه برتر باشند، موفقیت خود را در گرو اعتیاد به کار می بینند. البته این افراد موفق هستند، اما به چه قیمتی؟ به قیمت به هم خوردن تعادل زندگی و کار و از دست دادن زندگی شخصی، سلامت روحی و روانی خود. بدانید که نباید در همه چیز بهترین باشید؛ نباید از خود انتظارات فرا انسانی داشته باشید.
- تمرکز و توجه دوباره به موضوعات مهم: یک قدم به عقب برگردید و ببینید چه چیزهایی برای شما مهم است. قصد دارید وقت و انرژی خود را برای چه چیزهایی صرف کنید. در اولویت های خود بازنگری کنید. بدانید که برای پیشرفت، مهم ترین سرمایه شما توجه شماست. همیشه کار برای انجام دادن وجود دارد، اما نکته مهم این است که گزینه مناسبی را انتخاب کنید.
- بازنگری در انتظارات: اگر می خواهید بر اعتیاد به کار خود غلبه کنید، بدانید که به تنهایی این کار ممکن نیست، از خانواده، دوستان، همکاران و رئیس خود بخواهید به شما کمک کنند. از همکاران و رئیس خود بخواهید در انتظارات شان از شما بازنگری کنند. آن ها را از مزایای رویکرد جدیدتان باخبر کنید تا شما را در این راه یاری دهند.
چند نکته کاربردی درباره اعتیاد به کار که باید به خاطر بسپارید
- هر زمان همکاران تان کار کردن را تعطیل کردند، شما هم همین کار را انجام داده و از کار کردن دست بکشید.
- در طول روز، استراحت های کوتاه ۱۰ دقیقه ای خود را فراموش نکنید.
- کار خود را به منزل نیاورید.
- سعی کنید حتماً روزهایی را اصلاً کار نکنید و حتی به کار کردن هم فکر نکنید.
- مدیتیشن می تواند ذهن شما را آرام کند.
- کار و زندگی خود را تفکیک کنید.
نتیجه گیری
به مانند دیگر اعتیادها، اعتیاد به کار نیز در طول زمان بدتر می شود. اعتیاد به کار به هیچ کس کمک نخواهد کرد. باید بدانید که هرچه بیش تر کار کنید، بازدهی و بهره وری شما پایین تر خواهد بود و نهایتاً شما زیر فشار کار کمر خم خواهید کرد.استرس زیاد، روابط آسیب دیده و حتی مصرف مواد مخدر می تواند از نتایج اعتیاد به کار باشد.اعتیاد به کار قابل مدیریت است. اگر درمان های توصیه شده را جدی بگیرید می توانید سلامتی و همین طور تعادل در زندگی و کار خود را باز یابید.