به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، طبق دسته بندی اختلالات شخصیت پارانوئید نیز مانند اسکیزوئید در دسته اول یا دسته افراد عجیب و غیرعادی طبقه بندی می شود. حتماً شما نیز چیزهای درباره پارانوئید شنیده اید مانند اینکه این افراد شکاک و بدگمان هستند. در این مقاله بیشتر این اختلال شخصیتی را بررسی می کنیم.
در اختلال شخصیت پارانوئید فرد با ظن و شک رفتار و اعمال دیگران را تفسیر می کند، او رفتار اطرافیان را تهدیدآمیز، تحقیرآمیز و آسیب زننده برداشت می کند.
افراد مبتلا به این اختلال شخصیت نمی توانند اعتراف کنند و یا بپذیرند که چه احساسات منفی به دیگران دارند، ترس از سوء استفاده و خیانت در آنها بسیار قوی است و حتی اگر مورد اعتماد بودن اطرافیان ثابت شود که بازهم اعتمادی به آنها ندارند.
معمولاً از رفتار و گفتار بسیار عادی و معمولی اطرافیان برداشت شخصی و غلطی دارند که باعث می شود رنجیده و خشمگین شوند و تا مدت ها این احساس را درون خود نگه داشته و حتی پرورش دهند.
اولین نشانه های این اختلال در اوایل بزرگ سالی با نشانه های مانند بدگمانی و سوءظنی که قابل اثبات نیست همراه است، سوءتعبیرهای مداوم از رفتار و نیت اطرافیان، بدجنس و بدخواه دانستن دیگران و نوعی بی اعتمادی مداوم بروز پیدا می کند.
علائم نشانه های اختلال شخصیت پارانوئید
- تصور می کنند اطرافیان قد سوء استفاده و یا فریب او را دارند.
- نسبت به تعهد یا وفاداری دیگران مشکوک هستند.
- از مسائل شخصی زندگی خود به دیگران چیزی نمی گویند، می ترسند دیگران علیه خودشان از این اطلاعات استفاده کنند.
- به کسی اعتماد نمی کنند.
- اطرافیانشان را نمی بخشند.
- کینه توز هستند.
- انتقاد ناپذیر و بسیار حساس هستند.
- با خشم و عصبانت واکنش نشان می دهند.
- هر چیزی را خیلی سریع تلافی می کنند.
- تصور می کنند دیگران قصد حمله به شخصیت آنها را دارند.
- بدون اینکه دلایل واقعی وجود داشته باشد به همسر خود شک کرده و به او خیانت کار می گویند.
- نگاه های تصادفی دیگران را بد تعبیر می کنند.
- روابط آنها با دیگران سرد است و فاصله خود را با دیگران حفظ می کنند.
- احتمال دارد شخصیتی کنترل کننده و حسود داشته باشند.
- همیشه حق با آنهاست و خود را مسئول هیچ مشکلی نمی دانند.
- نمی توانند آرام باشند.
- برخوردشان با دیگران خصمانه است.
- دعوایی هستند.
اصول درمان اختلال پارانوئید از طریق رفتار شناسی :
افکار و احساسات ما نقش اساسی در رفتار ما ایفا می کنند. برای مثال، فردی که مدت زمان زیادی را صرف فکر کردن در مورد سقوط هواپیما، به سلامت به مقصد نرسیدن با هواپیما و سایر فجایع احتمالی هوایی می کند، ممکن است هرگز به خود اجازه ندهد که سفر هوایی را تجربه کند.
هدف از درمان اختلال پارانوئید با استفاده از روش رفتار شناسی این است که به بیماران آموزش داده می شود در حالی که توانایی کنترل هر جنبه ای از دنیای پیرامون خود ندارند، ولی می توانند چگونه تفسیر کردن و برخورد با آن ها را تحت کنترل خودشان قرار دهند.
طبق نظر انجمن بریتانیایی روان درمانی های رفتاری و شناسی، محدوده ای از درمان اختلال پارانوئید را براساس مفاهیم و اصولی که از مدل های روان شناختی که از احساسات و رفتار انسان برگرفته شده اند، قرار می دهند.این اصول و مفاهیم شامل طیف گسترده ای از رویکردهای درمانی برای اختلالات عاطفی، به صورت یک زنجیره از روان درمانی فردی سازمان یافته هستند.
دکتر نویری پارانوئید را یک بیماری خطرناکی معرفی کرد و گفت: «این بیماری به معنای شک و تحت تعقیب قرار دادن اعضای خانواده است. بیماران همواره به دنبال ثابت کردن وفادارنبودن و خیانت همسر، مادر، خواهر و سایر اعضای خانواده هستند و ذهن آن ها پر از اطلاعاتی است که به کمک آن ها، مجرم بودن دیگران را ثابت می کند. فرد بیمار،امکان دارد که شخصیت آرام و مهربانی داشته باشد. در نظر عامه مردم بسیار مودبانه و متشخصانه رفتار می کند. این نوع برخورد باعث می شود که هیچ کس به بیمار بودن او شک نکند و اگر شکی به همسرش کرد، همه همسر فرد بیمار را مقصر بدانند.» و همچنین به این نکته اظهار نظر داشت که راهی برای درمان اختلال پارانوئید وجود ندارد و به عبارتی این بیماری قابل درمان نمی باشد.
زیرا این گروه از بیماران به شدت ترسو هستند و بیماریشان را جایی بروز می دهند که امکان آن فراهم باشد. اگر همسر کسی که مبتلاست، در برابر شک ها و حساسیت های او خود را نبازد و محکم بایستد، او نمی تواند به مسیر خود برود و بیماری در نطفه خفه می شود. زنان باید در مواجهه با مردان شکاک، قوی باشند و مصرانه بر روی پاکی و عفتشان بایستند. در این صورت فرد مبتلا جرئت ندارد به کار خود ادامه دهد و از بروز بیماری پیشگیری میشود.
چگونه رفتاری با بیماران پارانوئید داشته باشیم؟
اگر در دور و بری ها یا نزدیکان خود یک بیمار پارانویید دارید و با او در ارتباط هستید اطمینان کامل از بیماری فرد دارید، از آن جایی که همه ما اطلاعات کافی برای درمان اختلال پارانوئید را نداریم پس این توصیه ها را جدی بگیرید.
تلاش نکنید برای کمک درمان اختلال پارانوئید رفتار افراد مبتلا را تغییر دهید، این کار تقریبا نشدنی است. سعی کنید ارتباطتان با بیمار بیشتر کنید و به او نزدیک تر شوید تا از شما راضی باشد، ولی هرگز به سوءظن هایش توجه نداشته باشید و در این بحث ها اصلا خود را شرکت ندهید.
در راستای درمان اختلال پارانوئید هنگامی که بیمار سوءظن نسبت به همسرش پیداکرده، ممراقب باشید تا از همسر او حمایت نکنید، این کار باعث به وجود آمدن پیش فرض های جدید در او شده و ممکن است فکر کند شما با همسرش ارتباط دارید و به شما هم بد بین شود.
هرچه اختلال پارانویید شدیدتر باشد، احتمال انجام اعمال خشونت آمیز در این گونه افراد بیشتر است. در این مواقع حتما از پزشک کمک بخواهید و اصلا ریسک این را نکنید که به تنهایی و بدون کمک روانشناس توانایی درمان ختلال پارانوئید را دارید. از آن ها انتظار روابط عاطفی نداشته باشید. برقراری این رابطه تقریبا غیرممکن است.
بهتر است برای اینکه از لوس شدن یا طلبکار بار آمدن بیمار جلو گیری شود، گاهی که از او ناراحت هستیم، او را دچارمحرومیت کنیم.