به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، اگر ماشین باز باشید بارها اصطلاح ناک به گوشتان خورده ، بعضی وقت ها هم این ایراد را به اسم ضربه ناک یا ضربه ناشی از احتراق تعریف می کنند که همه بیان کننده یک ایراد رایج و البته بسیار مهم در موتور خودروهای احتراق داخلی می باشد. صدای ناک که به اشتباه صدای سوپاپ گفته می شود نوعی احتراق ناقص است که برای موتور ضرر بسیار زیادی دارد. خودروهایی مثل h30 کراس و هایما و جک جی ۵ و … این صدا را در حین حرکت و سرگاز دارند. اما اینکه ناک چیست و چرا به وجود می آید و چه آسیبی ممکن است به موتور خودرو وارد کند و برای رفع ضربه ناک باید چکار کرد مواردی است که در این مقاله به توضیح و بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
سنسور ناک یا سنسور ضربه چیست؟
سنسور ناک یا سنسور کوبش خودرو، مقادیر ارتعاشات و لرزش های موتور را به صورت مداوم اندازه گیری می کند. مقادیر اندازه گیری شده توسط سنسور ضربه، مرتبا به کامپیوتر خودرو (ECU) ارسال می شود. درصورتی که اعداد ارسال شده با مقادیر مجاز تعریف شده برای کامپیوتر خودرو تطابق نداشته باشد، چراغ چک موتور روشن می شود. عکس العمل کامپیوتر خودرو در این شرایط، ابتدا کاهش میزان پاشش سوخت است. این کار توسط ارسال دستور به انژکتورها انجام می شود.
سنسور ناک قابلیت تشخیص سطوحی از ضربه را دارد که برای ما به عنوان راننده یا سرنشین، قابل تشخیص نیست؛ اما همین ضربات پیاپی و غیرمحسوس، در طول زمان می توانند آسیب جدی به موتور وارد کنند.
هنگامی که ضربه موتور توسط سنسور ناک تشخیص داده می شود، واحد ECU یا همان کامپیوتر خودرو می تواند از سرعت جرقه زنی شمع ها برای جلوگیری از احتراق سریع یا پیش احتراق بکاهد. درصورت خرابی سنسور ناک خودر,، ممکن است صدای کوبش بلندی بشنوید. شتاب کمتر و گاهی مصرف سوخت بیشتر هم می توانند از نتایج ناخوشایند خرابی سنسور ضربه باشند.
بررسی عملکرد سنسور ضربه خودرو
برای آشنایی کامل با نحوه عملکرد این قطعه مهم از خودرو، باید مکانیزم عملکرد آن را بشناسیم. مکانیزم عملکرد سنسور ناک بر اساس یک مقاومت متغیر (پیزوالکتریک) است. در داخل این سنسور، یک صفحه ارتعاش کننده و یک پیزوالکتریک قرار دارد که در اثر ضربه، تغییر مقاومت می دهد. زمانی که فرکانس ارتعاشات موتور از 12 یا 16 کیلوهرتز عبور کند، ولتاژ خروجی این سنسور افزایش می یابد و به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) ارسال می شود.
در این فرآیند، اجازه ورود و اختلاط هوا و سوخت به اندازه کافی داده می شود تا احتراق در زمان مناسب صورت گیرد. گرمای بالای موتور یا جرقه زنی خارج از تایمینگ شمع ها می تواند قبل از رسیدن پیستون به بالاترین وضعیت در سیلندر، یک احتراق ناخواسته ایجاد کند. این احتراق کنترل نشده در موتور، در واقع همان ضربات موتور هستند.
برای جلوگیری از این ارتعاشات و احتراق های زودرس، سنسور ناک وظیفه تشخیص ضربات و ارتعاشات ناشی از پیش احتراق را دارد. سنسور ناک سپس یک سیگنال به کامپیوتر خودرو ارسال می کند تا جرقه زنی شمع ها برای جلوگیری از پیش احتراق، با تاخیر مواجه شود.
نشانه های یک سنسور ضربه خراب
محل قرارگیری سنسور ناک یا سنسور کوبش، روی بلوک موتور در قسمت منیفولد هوا و معمولا بین سیلندر 2 و 3 است. دلیل قراردادن سنسور در این محل، این است که هرگونه ارتعاش و لرزش موتور به راحتی توسط سنسور قابل تشخیص باشد.
هدف از قرارگیری این قطعه، تشخیص ضربات ناشی از احتراق سریع یا باتاخیر درون محفظه است. این قطعه، نقش اساسی در تشخیص عملکرد صحیح موتور دارد. برای درک تاثیرات خرابی سنسور ناک روی خودرو، باید نشانه های خراب شدن این قطعه را به خوبی بشناسید.
1. عملکرد موتور درست به نظر نمی آید!
اولین نشانه از خرابی این قطعه، اختلال عملکرد موتور در شرایط مختلف مانند سرعت های بالا یا هنگام حمل بارهای سنگین است. افزایش سرعت در سربالایی ها و هنگام حمل بارهای سنگین، به خوبی این امر را نشان می دهد.
در چنین شرایطی باید خودرو را هرچه سریع تر به یک مکانیک نشان دهید. اگر حس می کنید عملکرد و کارایی خودرو در شرایط یادشده درست نیست، حتی در صورتی که چراغ چک موتور روشن نشده است، ماشین را نزد مکانیک ببرید.
2. شتاب خودرو ضعیف است!
یک سنسور ضربه خراب می تواند باعث اختلال در شتاب خودرو شود. خودرو با وجود خرابی سنسور ناک، به موقع و با قدرت لازم شتاب نخواهد گرفت. این امر قطعا روی ضریب پیمایش، مصرف سوخت و هزینه های خودرو تاثیر منفی می گذارد. سنسور ناک می تواند یکی از عوامل اصلی کندبودن خودرو باشد. برای اطمینان از صحت عملکرد سنسور ضربه، خودرو را نزد مکانیک ببرید.
البته عوامل دیگری مانند خرابی یا کثیف شدن انژکتورهای سوخت نیز می توانند روی کندشدن خودرو تاثیر به سزایی داشته باشند. این قطعه برای کنترل میزان سوخت، باید بسیار دقیق و تمیز باشد.
خودروهای انعطاف پذیر یا چندگانه سوز با خرابی سنسور ناک ممکن است بخش اعظم قدرت موتور خود را به دلیل پیش احتراق از دست بدهند. این امر منجر به کندشدن موتور و اختلال در سیستم انتقال قدرت خودرو می شود.
3. روشن شدن چراغ چک موتور
زمانی که به دلایل مختلف ضربه یا ناک در موتور ایجاد شود، سنسور ضربه وارد عمل می شود و با ارائه گزارش خطا، از ECU درخواست می کند تا مقدار پاشش سوخت را کمتر کند تا ضربه کمتری به موتور وارد شود. اگر پس از روشن شدن چراغ چک ضربه ها کماکان با همان شدت قبلی در موتور ایجاد می شود، ممکن است سنسور مپ خراب باشد. البته عوامل دیگری مانند خرابی مبدل کاتالیزوری، سنسور اکسیژن، شمع، وایر و… نیز در روشن شدن چراغ یادشده موثر هستند.
4. کاهش قدرت خودرو
هنگامی که کامپیوتر خودرو تشخیص دهد که سنسور ناک خودرو به درستی کار نمی کند، به احتمال زیاد خودرو بخشی از قدرت خود را از دست می دهد. میزان خطرناک بودن این امر هنگام رانندگی، بسته به شرایط در آن لحظه و میزان توانی است که خودرو از دست می دهد. در چنین شرایطی، پایین بودن عدد اکتان بنزین خودرو نیز می تواند وضع را سخت تر کند.