نحوه پرورش و نگهداری طوطی ماهی یا ماهی پرت

شاید بسیاری از شما هنگامی که برای اولین بار واژه طوطی ماهی را می شنوید ، تصوری از اینکه این جاندار طوطی است یا ماهی، نداشته باشید . در واقع طوطی ماهی یا ماهی پرت ، یکی از عجایب اقیانوس می باشد . طوطی ماهی از جمله ماهی های ساکن آب شیرین محسوب می شود . علت نامگذاری طوطی ماهی به این اسم ، این است که دهان این ماهی ها شبیه به نوک طوطی می باشد .

طوطی ماهی ها بسته به رنگ شان می توانند نام های مختلفی داشته باشند مثل : ماهی پرت پرنسس، ماهی پرت خونی ، ماهی پرت سه خط و غیره .طوطی ماهی ها، نام خود را از شکل دهانشان گرفته اند. طوطی ماهی به جای دندان، دو بشقاب نوک مانند شبیه طوطی ها دارند. همچنین ، طوطی ماهی ها ، ردیف های یکنواخت و قابل توجهی از پولک های بزرگ بر روی سطح بدن خود دارند.طوطی ماهی یا ماهی پرت معمولا ساکن مناطق گرمسیری به ویژه در اقیانوس های آرام ، اطلس و هند هسستند . در ایران نیز ، طوطی ماهی ها در آب های خلیج فارس و دریای عمان یافت می شوند .

ویژگی های ظاهری طوطی ماهی یا ماهی پرت

طوطی ماهی یا ماهی پرت دارای بدنی مدور، به شکل “بادکنک” است. این ماهی ها دهان بسیار کوچکی دارند و به این دلیل به آنها طوطی ماهی گفته می شود که بینی آنها مانند منقار طوطی است. همچنین ماهیان پرت تمایزهای خاص دیگری مانند ستون فقرات تغییر شکل یافته دارند که به آنها شکل منحصر به فرد و عنبیه بیش از حد بزرگ می بخشد.

از آنجا که این ماهی های دارای ویژگی های جسمی اغراق آمیزی هستند، گاهی اوقات دهان کوچک آنها به طور طبیعی بسته نمی شود و غذا خوردن را برای آنها دشوار می کند. همچنین بدن تخم مرغی شکل آنها شنا به طور طبیعی را برای آنها دشوار می کند.اندازه این ماهی ها معمولا ۸.۰ اینچ (۲۰.۳۲ سانتی متر) و طول عمر آن ها ۱۰ سال است.ماهیان پرت حیوانات مقاومی بوده و برای صاحبان مبتدی مناسب است. از آنجا که شکل دهان این ماهی ها خاص بوده و کوچک تر است، غذاهای مخصوصی برای این نژاد از ماهی ها در بازار موجود است.

تغذیه ماهی پرت یا طوطی ماهی

طوطی ماهی ها یا ماهیان پرت همه چیزخوار بوده و به طور کلی انواع غذاهای زنده، تازه و محصولات آماده پوسته ای را می خورند. برای داشتن تغذیه مناسب بهتر است به صورت روزانه از غذاهای آماده پوسته ای شکل یا پلت برای تغذیه آن ها استفاده کنید.میگوی آب نمک (زنده یا منجمد) یا کرم می توانند غذاهای مناسبی برای ماهیان پرت باشند. پروتئین های حاوی بتا کاروتن باعث ایجاد رنگ آمیزی خوب در این ماهی ها می شوند. باید به تعداد چندین بار در روز غذای این ماهی ها را تامین کنید.

آکواریوم مناسب برای ماهی پرت

کیفیت آب یکی از مهم ترین عوامل حفظ سلامتی و شادابی تمام آبزیان است. آب کثیف و بی کیفیت می تواند به سرعت باعث ایجاد بیماری و مرگ در آبزیان بشود. باید به صورت منظم غذاهای باقی مانده، ضایعات ماهی ها و جلبک هایی را که در آکواریوم تان رشد می کنند از آکواریوم حذف کنید. باید به صورت هفتگی در حد نیاز آب آکواریوم را عوض کنید.آکواریوم های دارای حجم ۳۰ گالن برای ماهیان پرت کوچک مناسب است اما طوطی ماهی های بزرگسال به آکواریوم هایی با ظرفیت ۵۵ گالن نیاز دارند. آکواریوم تان باید یک سیستم فیلتراسیون مناسب داشته باشد. همچنین آکواریوم تان باید نور کم تا متوسط ​​داشته باشد.

همچنین برای آکواریوم تان باید یک بستر شنی و ماسه ای تیره رنگ همراه با سنگ و اشیائی به عنوان مکانهای مخفی شدن، همراه با محیطی باز برای شنا فراهم کنید. همچنین باید از یک بستر نسبتاً نرم استفاده کنید زیرا طوطی ماهی ها از حفاری لذت می برند. از گیاهان نیز می توانید برای تزئین استفاده کنید زیرا طوطی ماهی ها را آزار نمی دهند.اگر کیفیت آب به طور منظم کنترل شود، معمولا مراقبت از طوطی ماهی ها آسان است. با مراقبت خوب و دقیق، طوطی ماهی ها می توانند ۱۰ سال یا حتی بیشتر عمر کنند.

ویژگی های رفتاری طوطی ماهی ها

طوطی ماهی ها ذاتا حیواناتی صلح جو بوده و برای محیط های شلوغ و پر ازدحام مناسب نیستند. با این حال با وجود این رفتار آرام و صلح جویانه، می توان طوطی ماهی را همراه با تعداد مناسبی از ماهی های دیگر نگهداری گرد. بهتر است از ماهی هایی برای زندگی با طوطی ماهی استفاده کنید که رفتارهای تهاجمی نداشته باشند.میگو، خرچنگ و حلزون نیز برای زندگی با طوطی ماهی ها مناسب هستند. گیاهان به ماهیان پرت آسیبی نمی رسانند.در زمان مناسب جفت گیری، ماهی های نر در بعضی قسمت های بدن خود رنگ صورتی ایجاد می کنند.

تشخیص جنسیت ماهی پرت

• اغلب ماهی های پرت نر، دارای کمری غوزدار هستند و حالت کمر در ماهی های ماده به صورت کروی است و همچون نر تیز نیست.
• همچنین ماهی های پرت نر دارای باله های کوچک تری نسبت به ماده ها هستند.

جفت گیری ماهی پرت

بعد از آن که این ماهی ها بالغ شوند، تقریبا هر دو الی سه هفته یک بار اقدام به جفت گیری می کنند. هنگام جفت گیری، شن ها را حفر می کنند و گوشه ای را برای خود مهیا می سازند و به هیچ ماهی دیگری اجازه نزدیک شدن نمی دهند. اگر متوجه این مسئله شدید آن ها را به یک آکواریوم ۵۰ لیتری منتقل نمایید و دما و PH آب را تنظیم کنید.آکواریوم جدید را نیز شن ریزی نمایید. نکته بسیار مهم این است ک باید درون آکواریوم ضد عفونی کننده بریزید. این کار به تخم ها کمک می کند تا به بیماری مبتلا نگردند. پس از ورود ماهی ها به آکواریوم جدید، آن ها تخم ریزی را آغاز خواهند کرد. جالب است بدانید که اگر ماهی نر یا ماده هر گونه نقطه سفید روی تخم که نشانگر قارچ است، ببینند آن ها را می خورند.

رفتار و ویژگی های پرت فیش ( طوطی ماهی )

وقتی که یک پرت فیش تازه خریداری می کنید و آن را به مخزن خود معرفی می کنید ، ماهی شما خجالت زده و ترسو به نظر می رسد. بسته به رفتار شما و محیط پیرامون مخزن و سایر هم مخزنی های ماهی ، ترسو بودن پرت فیش شدنی است یک هفته تا 50 روز به طول بینجامد. اما پس از اینکه ترس ماهی ریخت و به اصطلاح به خانه تازه اش خو گرفت ، ماهی بسیار خوش رفتار و باهوشی می شود.

از دیدگاه سازگاری این ماهی با ماهیان دیگر به طور کلی می توان اینگونه گفت که ماهی پرت فیش درنده خویی والدین خود را ندارد و مثلا آنگونه که سیکلید زندانی ( که به فارسی به آن سیکلید گورخری می گویند ) به ماهیان دیگر جفا می کند ، پرت فیش چنین رفتاری ندارد.

نباید پرت فیش را با ماهیان کوچک یا بسیار صلح جو همسایه کرد . نباید این واقعیت را فراموش نمود که والدین اولیه این ماهی از سیکلید های آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی بوده اند. بهتر است در نگهداری این ماهی با ماهیان دیگر ، همسان بودن اندازه ماهیان مخزن رعایت گردد . همچنین در مورد نگهداری چند پرت فیش در یک آبزی دان نمی توان با قاطعیت نظری داد. بیشتر این ماهیان اگر هم اندازه باشند زیاد به هم کاری ندارند ولی گاهی دیده شده که پرت فیشها از بامداد تا شب با هم می جنگند.
بیشتر از ماهی هایی مانند سیلور دالر ، تترای بلاک ویدو ( بیوه سیاه )، تترای کنگو،کوریدوراسها و انواع کت فیش ها( لجن خوار ها )، آنجل های بزرگ ، سورم ها و با کمی دور اندیشی بیشتر، سیکلید گورخری ( زندانی )به عنوان گونه های سازگار با پرت فیش نام می برند. حتی آن ها را با دیسکاس های بزرگ هم نگهداری می کنند.
یادتان باشد که چون دهان پرت فیش ها نسبت به پیکر آنها کوچک است ، ممکن است در زمان غذا خوردن از سایر ماهیانی که غارتگر هستند عقب بیفتند . همین جا اضافه کنم که پرت فیش ها در زمان تولید مثل رفتار جدی تری از خود بروز می دهند و در پایان شاید یکی از بارز ترین ویژگیهای رفتاری پرت فیش ها علاقه آنها به حفر گودال است . پرت فیش ها عاشق کندن هستند . در نتیجه پول خود را برای خرید گیاهان طبیعی آبزی دانی درآکوآریوم محتوی طوطی ماهی ها حرام نکنید.

نژادهای پرت فیش یا طوطی ماهی

شاید هیچ ماهی دیگری مثل پرت فیش نباشد . ماهی زیبا و با وقاری که با بدن بادکنک مانندش و پوزه اش که شبیه منقار طوطی است در آبزی دان شنا می کند و ماسه های بستر را از این طرف مخزن به آن طرف منتقل می کند . پرت فیش دارای ویژگی آشکاری است که شناسایی آن را آسان ساخته و براستی علت نامگذاریش به شمار می آید.
بینی و دهان این ماهی حالت منقار مانندی به خود گرفته و براستی مانند کسی است که لبهایش را غنچه کرده است . اگر به خوبی به پرت فیش بنگرید آگاه می شوید که این ماهی نمی تواند دهانش را کاملا ببندد . به بیان دیگر دهان این ماهی همیشه کمی باز است. شاید بپرسید چگونه حیوانی که نمی تواند دهانش را ببندد می تواند غذا را بجود؟ پاسخش این است که ماهی پرت فیش با استفاده از عضلات ناحیه حلق خود غذا را می جود. همچنین شایعاتی در مورد اشکال در ساختار کیسه شنای این ماهی وجود دارد که به اثبات نرسیده اند. پرت فیش ها همچنین دارای چشمان کمابیش درشت به رنگ زرد مایل به سبز روشن هستند.
اندازه رایج این ماهیان 15 سانتی متری است اما گاهی نمونه های بزرگتر از 22 سانتی متر هم دیده می شود. در مورد طول عمر پرت فیش عدد دقیقی وجود ندارد ولی دست کم نمونه هایی گزارش شده اند که تا 10 سال عمر کرده اند. امروزه اشکال و رنگ های گوناگونی از ماهی پرت فیش وجود دارد که به اصطلاح به آنها نژاد (Variety ) های گوناگون پرت فیش می گویند.

همچنین با تیمار هورمونی توانسته اند طوطی ماهیانی با رنگهای گوناگون زرد و سبز و آبی و بنفش و قرمز پر رنگ و . . . تولید نمایند. به گروهی از این ماهیان رنگ شده (Dyed) اصطلاحاً ژلی بین ( Jellybean ) که نوعی آبنبات با رنگهای گوناگون با مغز ژله ای است ، می گویند.
همچنین نژادی از این ماهی به وجود آمده که دم ندارد و شبیه قلب است و در مراسم والنتاین عشاق سینه چاک این ماهی را به نشانه عشق به یکدیگر پیشکش می کنند. به این نمونه قلب عشق یاLove heart parrotfish می گویند . با اینکه این ماهی دم ندارد ولی به خوبی هم گونه های دم دارش شنا می کند.

تکثیر پرت فیش

از دورگه گیری گونه های گوناگون جانوری بیشتر افراد عقیم به وجود می آیند. در مورد پرت فیش هم این دورگه گیری باعث شده که افراد نر این گونه دارای اسپرمهای ناکار آمدی برای بارور نمودن تخمک باشند . البته استثنا هم وجود دارد . به بیان ساده ماهی ماده تخمک تولید می کند و ماهی نر هم اسپرم تولید و هر دو ماهی رها سازی سلولهای جنسی را انجام می دهند ولی چون اسپرمها ناتوان از آمیختگی با تخمک می باشند ، هیچ سلول تخمی تولید نمی شود.

بیماری های ماهی پرت یا طوطی ماهی

درست مثل سایر گونه های ماهی ها و آبزیان، طوطی ماهی ها نیز در معرض ابتلا به بیماری های مختلفی قرار دارند. طوطی ماهی ها حیوانات خانگی هستند که افراد به دلیل خاص بودن و همچنین ظاهر منحصر به فرد آن ها، نسبت به نگهداری از این ماهی ها تمایل زیادی دارند.محبوبیت بالای طوطی ماهی ها باعث شده است که اطلاعات زیادی درباره علائم و درمان بیماری های مختلف این نژاد از ماهی ها منتشر شود. البته صرفا می توان تعدادی از بیماری های شایع را در خانه به صورت دقیق تشخیص داد. در مورد بیماری های پیچیده تر، نظر تخصصی یک دامپزشک ضروری است.

تشخیص برخی از بیماری های ماهیان پرت آسان است. اما برخی دیگر به دلیل پیچیدگی بیماری اندکی سخت و دشوار است. از جمله شایعترین بیماریهای ماهی طوطی می توان به پوسیدگی باله و دم، بیماری لکه های سیاه، سوراخ در سر، دراپسی (استسقاء) و سل آبزیان اشاره کرد.طوطی ماهی ها نسبت به بیماری های شایع در میان آبزیان حساس هستند. به خصوص اگر آب کهنه و کثیف و کیفیت آن پایین بوده و اکسیژن رسانی نداشته باشد، احتمال ابتلا ماهیان پرت به بیماری های مختلف افزایش می یابد. اگر مکان هایی برای مخفی شدن در آکواریوم برای آن ها فراهم نشود، دچار استرس شده و به احتمال زیاد به بیماری های مختلفی مبتلا می شوند.

بیماری لکه سفید یا Ich

یکی از بیماری های شایع در میان طوطی ماهی ها، بیماری لکه سفید یا Ich نام دارد. این اختلال معمولا با افزایش دمای آکواریوم تا 86 درجه فارنهایت (30 درجه سانتیگراد) به مدت 3 روز قابل درمان است. اگر بیماری Ich با استفاده از این روش درمان نشود، لازم است ماهی بیمار با داروهای حاوی مس درمان شود (قبل از افزودن دارو باید تهویه های آکواریوم را بردارید).باید از این داروها به مقدار مناسب استفاده کنید. چندین نوع داروی مس دار در دسترس است که می توانید پس از مشورت با یک دامپزشک آن ها را تهیه کنید. هرگونه عوارض داخلی این بیماری نیز با مصرف داروی مترونیدازول قابل درمان است.

اختلالات مثانه شنا

طوطی ماهی ها نیز می توانند به اختلالات مثانه شنا مبتلا شوند. اصلی ترین علامت وجود اختلال در مثانه شنا، شنای نامتعادل و غیر عادی است. حتی ممکن است گاهی ماهی مبتلا وارونه شود! این اختلال معمولاً به دلیل وجود مشکل در تغذیه ماهی ایجاد می شود.از آنجا که این اختلال یک بیماری شایع است، می توانید با استفاده از یک وعده غذای مخصوص ضد اختلالات مثانه شنا، این بیماری را درمان کنید. در آخر، حمام نمک، به مدت ۲۰ دقیقه و دو بار در روز می تواند به رفع این بیماری کمک کند.

لکه های ناشی از استرس

این ماهی ها معمولاً دچار لکه های ناشی استرس نیز می شوند. این لکه ها شبیه عوارض ناشی از بیماری لکه سیاه هستند. لکه های ناشی از استرس قابل رفع هستند. این لکه ها معمولاً زمانی ظاهر می شوند که ماهی به دلیل تغییرات محیطی دچار استرس شده یا از یک بیماری رنج ببرد. این لکه ها به طور معمول با شناسایی و از بین بردن عامل استرس زا از بین می روند.

بیماری های پوستی و انگلی

مانند اکثر ماهیان، طوطی ماهی ها نیز مستعد ابتلا به بیماری های پوستی و سایر آلودگی های انگلی (تک یاخته ها، کرم ها و غیره)، عفونت های قارچی و عفونت های باکتریایی هستند. دانستن علائم ابتلا به این بیماری ها و درمان به موقع آن ها شانس زیادی برای موفقیت درمان ایجاد می کند. در هر مورد از این بیماری ها پس از شناسایی علت اصلی، باید از یک داروی مناسب برای درمان آن استفاده کرد.

پوسیدگی باله و دم

پوسیدگی باله و دم یکی از بیماری های شایع در ماهیان پرت است. مهم ترین علامت این بیماری تغییر ظاهر باله و دم و نیز خوردگی لبه های آن ها است. در اثر ابتلا به این بیماری، در شکل باله ها و دم غالباً بی نظمی به وجود می آید. گاهی اوقات باله یا دم پوسیده ممکن است به رنگ سفید در بیاید. کیفیت آب و تهاجم ماهیان دیگر و ایجاد آسیب فیزیکی، علل اصلی بروز پوسیدگی در باله و دم ماهی است.

اگر آب آکواریوم خانگی شما تهویه و تصفیه مناسبی نداشته و دارای کیفیت پایینی باشد، آبزیان شما به احتمال زیاد به پوسیدگی باله و دم مبتلا خواهند شد. علاوه بر این، عدم تعویض منظم آب آکواریوم خانگی نیز یکی از علل اصلی بروز پوسیدگی باله و دم در آبزیان است.یکی دیگر از مهم ترین علل بروز پوسیدگی باله و دم در ماهی، آسیب های فیزیکی ناشی از تهاجم و درگیری است. باید به صورت روزانه رفتار ماهیان خود را بررسی کرده و حیوانات پرخاشگر را از آکواریوم تان به محیط دیگری انتقال دهید.

بیماری لکه سیاه

بیماری لکه سیاه یکی دیگر از بیماری های شایع در میان طوطی ماهی ها است. بیماری لکه سیاه یکی از ساده ترین بیماری هایی است که در میان طوطی ماهی ها مشاهده می شود. در این بیماری لکه ها و نقاط سیاه رنگی بر روی بدن ماهی ایجاد می شود. اولین کار برای رفع این اختلال تعویض آب آکواریوم است.عامل مهم دیگر در ایجاد بیماری لکه سیاه، وجود نیترات یا آمونیاک بیش از حد در آب است. طبق اطلاعات به دست آمده از طریق کشفیات علمی، ثابت شده است که بیماری لکه سیاه یکی از اختلالات ژنتیکی در ماهیان پرت است.

بیماری سوراخ در سر

سوراخ شدن سر خطرناک ترین اختلالی است که می تواند طوطی ماهی را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری، یک اختلال بسیار جدی محسوب می شود و باید فوراً مورد درمان قرار گیرد. مهم ترین علامت این بیماری ایجاد زخم هایی در سراسر بدن ماهی مبتلا است.این زخم ها معمولا از ستون فقرات تا سر طوطی ماهی را تحت تاثیر قرار می دهند. این زخم ها گوشت ماهی مبتلا را به آرامی فرسایش می دهند. عدم رسیدگی فوری به این بیماری باعث می شود که ماهی اشتهای خود را از دست بدهد. از دست دادن اشتها نهایتا می تواند منجر به مرگ ماهی شود.

بیماری استسقاء یا دراپسی

دراپسی یکی دیگر از بیماری های شایع در میان طوطی ماهی ها است. این بیماری فقط در زمان شروع اختلال می تواند درمان شود. این بیماری باعث التهاب شکم ماهی مبتلا می شود. بهترین دارویی که معمولا برای مبارزه با این بیماری استفاده می شود، مترونیدازول است.

سل ماهی در ماهی پرت

سل ماهی یکی دیگر از بیماری های خطرناکی است که طوطی ماهی ها را درگیر می کند. این بیماری می تواند به ماهی های دیگر نیز منتقل شود. علائم این بیماری با کندی ظاهر می شوند. به عنوان مثال ممکن است ستون فقرات ماهی مبتلا نامنظم به نظر برسد.کارشناسان توصیه می کنند در صورت ابتلا ماهی به سل، باید ماهی مبتلا را قرنطینه کرد. داروی موثر برای درمان سل ماهی ممکن است شامل آنتی بیوتیک های سنگین باشد. از طرف دیگر، زنده ماندن برای ماهی که از سل ماهی رنج می برد بسیار سخت است.

نحوه نگهداری و مراقبت از ماهی گوپی