نصب یا تعیین امین برای محجور

قانون مدنی و قانون حمایت خانواده علاوه بر ضم امین ، در پاره ای از موارد تعیین امین را برای حمایت از محجوران که تحت ولایت قهری بوده اند پیش بینی کرده است . تفاوت تعیین امین با ضم امین در این است که امین تعیین شده یا امین منصوب ، به تنهایی امور محجور را اداره می کند و جایگزین ولی قهری می شود ؛ در حالی که امین منضم با او همکاری می نماید و مشترکا با ولی قهری امور محجور را اداره می کند . به همین مناسبت در این محتوا قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که تعیین امین یا نصب امین برای محجور یعنی چه ، تعیین امین برای محجور چگونه است و چه شرایطی دارد . به همین مناسبت به بررسی تعیین امین برای محجور ، موارد تعیین امین برای محجور و وظایف و اختیارات امین محجور خواهیم پرداخت .

امین اموال کیست؟

امین به معنای امانتدار و کسی ست که مردم به علت درستی و صداقت به او اعتماد می کنند. منظور از امین هرکسی ست که مال دیگری را برای صاحب آن و به نفع او در تصرف دارد خواه در مقابل عمل خود اجرتی دریافت کند یا مزدی نگیرد. اجرت امین مشخص نخواهد بود و حق الزحمه امین اموال را شورای حل اختلاف و یا دادگاه تعیین خواهد کرد. خواه به موجب عقد باشد یا به حکم قانون. از قبیل خادم، شاگرد، سرایدار، قیم، وکیل، مباشر، باغبان و همچنین کسی که مال دیگری را یافته و امثال آن … . در تمامی مواردی که قانون، تعیین امین را ضروری دانسته است، دادستان و یا هر فرد ذینفعی می توانند از دادگاه صالح تقاضای تعیین امین را نمایند.

• ماده ١٠٨ قانون امور حسبی مقرر میدارد: دادستان می تواند اشخاصی را که برای سمت امانت مناسب باشند به دادگاه معرفی نموده و دادگاه پس از احراز لزوم تعیین امین از بین اشخاص نامبرده یا اشخاص دیگر که طرف اعتماد باشند یک یا چند نفر را به سمت امین معین می نماید.
• ماده ١٠٩ قانون امور حسبی مقرر میدارد: مادر جنین در صورت داشتن صلاحیت بر دیگران مقدم است و در صورت عدم صلاحیت یا عدم قبول او اقربای نسبی و سببی جنین بر دیگران مقدم خواهند بود.
• ماده ١١٠ قانون امور حسبی مقرر میدارد: در غیر مورد جنین پدر و جد و مادر و اولاد و زن و شوهر کسی که امین برای اداره اموال او معین می شود با داشتن صلاحیت به ترتیب مذکور بر دیگران تقدم دارند و در صورت نبودن اشخاص مذکور سایر اقربا بر دیگران مقدم هستند.

تعیین امین برای محجور

در قانون مدنی ، نصب یا تعیین امین محجور در ماده 1187 پیش بینی شده است . بر اساس این ماده ، هر گاه ولی قهری منحصر به واسطه غیبت یا حبس یا به هر علتی نتواند به امور مولی علیه رسیدگی کند و کسی را هم از طرف خود معین نکرده باشد ، دادگاه به پیشنهاد مدعی العموم برای تصدی و اداره امور مولی علیه و سایر امور راجع به او موقتا امین تعیین می کند . بر اساس این ماده ، اگر یکی از اولیای قهری یعنی پدر و جد پدری فوت کرده باشد و ولی قهری دیگر که تنها و منحصر است ، به دلایلی مانند بیماری یا غیره نتواند به نحو مطلوبی امور محجور تحت ولایت خود را اداره کند و کسی هم به این منظور تعیین نشده باشد ، دادگاه اقدام به تعیین امین برای محجور می نماید .

موارد تعیین امین برای محجور

در قسمت قبل توضیح دادیم که نصب امین برای محجور به چه معناست . اما در این قسمت قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که موارد تعیین امین برای محجور چیست . بر اساس ماده 1187 قانون مدنی ، امین موقت برای محجور هنگامی تعیین می شود که یک مانع موقت مانند حبس ، ولی قهری منحصر را از انجام وظیفه باز داشته باشد . در این صورت ، امین محجور جایگزین ولی قهری می شود . با رفع مانع ، امین موقت سمت خود را از دست می دهد و ولی قهری دوباره خودش امور محجور را به عهده می گیرد.

وظایف و اختیارات امین محجور

وظایف و اختیارات امین که برای محجور تعیین می شود در قانون روشن نشده است ولی از آنجا که امین مذکور مطلقا نباید اختیاراتی بیش از قیم داشته باشد ، می توان گفت مقررات راجع به وظایف و اختیارات قیم در مورد امین تعیین شده برای محجور هم قابل اجراست . بنابراین ، اختیارات امین محجور محدودتر از ولی قهری خواهد بود ؛ مخصوصا اینکه امین برای معاملات مهم و خطرناک به نمایندگی از شخص محجور ، احتیاج به اجازه دادستان خواهد داشت .

هزینه نگهداری و اجرت امین

کسی که به عنوان امین منصوب می شود قطعاً برای حفظ و نگهداری اموال نیازمند به هزینه کردن می باشد و هزینه هایی را در طول مدت امین بودن خود برای محافظت از اموال کسی که امین او شده است باید بپردازد، تمام هزینه های حفظ و اداره اموالی که برای آن امین نصب شده از اموال نامبرده یعنی خود شخصی که به امین نیازمند است تقبل می شود و برداشته خواهد شد. همچنین امین برای امین بودن خود می تواند تقاضای اجرت و دستمزد نماید که این اجرت و دستمزد هم از اموال خود شخصی که به امین نیازمند است، برداشته خواهد شد.

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

مسئولیت مدنی و کیفری ولی قهری چیست؟