سابقه زمانی خالکوبی بسیار طولانی و گستره مکانی آن دامنهدار است؛ چنان که شواهدی از تداول آن در شرق دور ، ایران ، عراق ، مصر و سرزمینهای دیگر، از ادوار بسیار دور تا اکنون، در دست است. حتی برخی پیشینه خالکوبی را در برخی مناطق، به دوره پیش از تاریخ میرسانند. و نیز یکی از مهمترین قراین قدمت خالکوبی، نهی ایست که از آن در تورات آمده است.
شاید جالب باشد که عوامل رشد چشمگیر تاتو در طول تاریخ را بدانید چرا که همین علل باعث به وجود آمدن احکام شرعی در تاریخ و مسائل شرعی اسلامی شده است.
باید بدانید که در ابتدا اصلیترین کارکرد خالکوبی جنبه آرایشی آن بوده است،و نیز در کنار آن باید از کاربرد خالکوبی در پزشکی و جنبه تعویذی آن نیز یاد کرد چرا که اقبال برخی از زنان، به ویژه روستاییان و عشایر، علاوه بر اینکه از کارکردهای آرایشی خالکوبی نشئت گرفته، شاید محصول پارهای از اعتقادات عامیانه در باب جنبههای تعویذی و خواص پزشکی آن بوده است؛ چنانکه عوام خالکوبی را در دفع چشم زخم و حسادت حاسدان و در دور نگه داشتن برخی شرها و حتی مرگ و میر از کودکان و نیز در زبان بازکردن آنان مؤثر میدانستند و معتقد بودند که در دفع خونهای فاسد و التیام برخی بیماریها از جمله امراض مفصلی، سردرد ، خونریزی بینی و حتی درمان نازایی نافع است.
نهیها و تحذیرات شرعی با اینکه گاه در پرهیز مسلمانان از خالکوبی مؤثر بوده، خالکوبی را در جوامع اسلامی بلاموضوع نساخته است؛ چنانکه این کار به ویژه در میان زنان تقریباً رایج بوده است و دامنه گستردگی خالکوبی، به ویژه در میان عربزبانان از گذشته تاکنون در بین آنان رواج داشته است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی) : فی نفسه جایز است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی) : هرگاه ضرر خاصّى براى بدن نداشته باشد عکسهاى موجب فساد اخلاق در آن نباشد جایز است و در هرحال براى وضو و غسل مشکلى ایجاد نمى کند.
دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (رحمه الله علیه) : کار خوبی نیست و در بعضی موارد مانند نقش زدن اسامی مقدسه مثل اسم خدا و پیغمبران و ائمه علیهم السلام حرام است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی) : خالکوبی یا تاتو، دو گونه است:
تاتو یا خالکوبی که رنگ در آن به زیر پوست تزریق میشود. (تاتوی دائم) این مورد برای وضو یا غسل اشکالی ایجاد نمیکند. چون چیزی روی پوست نیست که مانع رسیدن آب به پوست شود.
تاتو یا خالکوبی ای که در آن رنگ بر روی پوست مالیده میشود(تاتوی موقّت) این مورد اگر مانع رسیدن آب به سطح پوست است، برای وضو یا غسل باید آن را برطرف کرد.
سوالات شرعی متداول راجع به تتو
آیا تاتو و خالکوبی برای وضو و غسل و انجام اعمال حج، اشکالی ایجاد می کند؟
اکثر مراجع تقلید در خصوص خالکوبی فرموده اند:
اگر خالکوبى مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است .
مگر زمانیکه مانع مذکور روی پوست بوده و دارای جرم است به نحوی که مانع از رسیدن آب به پوست شود که در این صورت می بایست ابتداء مانع را برطرف و سپس اقدام به غسل یا وضو کرد.
بنابراین؛ اگر تاتو ، جرم داشته باشد و مانع از رسیدن آب وضوء و غسل به بدن شود باید قبل از وضوء یا غسل برطرف شود. در غیر این صورت اگر همانند خالکوبی و زیر پوست باشد که مانع از رسیدن آب بر آن نشود اشکالی ندارد. و انجام اعمالی از حج مانند طواف و نماز طواف که نیاز به طهارت (وضوء و غسل) دارد ، در چنین حالتی صحیح است.
حکم شرعی تاتو ابرو ، سایه و هاشور و فیبروز ابرو برای وضو گرفتن و نماز خواندن چیست؟
سایه و هاشور ابرو از نظر هیچ کدام از مراجع ، مشکلی برای وضو گرفتن و نماز خواندن ایجاد نمی کند و نماز خواندن با تاتو صحیح است.
آیا تاتوی ابرو وضو را باطل می کند؟
پاسخ های زیر از دفاتر آیات عظام، دریافت شده است:
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):
اگر مانع رسیدن آب به محل وضو یا غسل باشد، باید آن را برطرف کرد مگر این که تاتو زیر پوست باشد که در این صورت اشکال ندارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
مانع وضو نیست.
دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (رحمه الله علیه):
اگر عمل مذکور مانع از رسیدن آب وضو و غسل به بشره باشد، جایز نیست.
آیا تاتو کردن در ماه رمضان باعث باطل شدن روزه می شود؟
پاسخ اجمالی : تاتو روزه را باطل نمی کند.
لازم به یاد آوری است که مبطلات روزه عبارت اند از: 1. خوردن و آشامیدن، 2. جماع، 3. استمناء، (انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید)، 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر ، 5. رساندن غبار غلیظ به حلق، 6. فرو بردن تمام سر در آب، 7. باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح، 8. اماله کردن با چیزهاى روان، 9. قى کردن.
بنده ابرو و مژههایم ریزش شدید پیدا کرد و عمل تاتو را انجام دادم. با توجه به اینکه کارمند هستم و امکان پوشاندن تاتو برایم میسر نیست ، حکم آن در برابر نامحرم چیست؟
پاسخ اجمالی : اگر با عمل تاتو فقط جاهاى خالى را پر کرده که در حد ابرو و مژه معمولی شود و آرایش خاصی از نظر عموم مردم محسوب نمیشود زینت شمرده نشده و پوشاندن آن از نامحرم واجب نیست.