بلفاریت شایع ترین بیماری چشمی است که یک چشم پزشک با آن مواجه می شود و 37 درصد بیمارانی که توسط چشم پزشکان ویزیت می شوند، مبتلا به درجاتی از بلفاریت هستند. بلفاریت دارای دو شکل قدامی و خلفی است که هر کدام به دو دسته عفونی و غیرعفونی تقسیم می شود. علل بلفاریت قدامی که عمدتاً عفونی است شامل استافیلوکوک طلایی، اپیدرمیدیس و ساپروفیتیکوس، پروپیونه باکتریوم آکنه، گونههای کورینه باکتریوم، موراکسلا، ویروس هرپس سیمپلکس، شپشک عانه و مایت های دموکس می باشند. سازوکار های احتمالی ایجاد بلفاریت قدامی شامل رشد بیش از حد میکروارگانیسم ها، رشد عوامل بیماری زا به جای عوامل غیربیماری زا و به هم خوردن تعادل بین عوامل بیماری زا و غیربیماری زا، ایجاد التهاب و آ زاد شدن واسطه های التهابی توسط باکتری ها و یاخته های ایمنی هستند. شکل دیگر بلفاریت قدامی، سبوره ای است که با پوسته های چرب در لبه پلک مشخص می شود. بلفاریت خلفی عمدتاً غیرعفونی است و در نتیجه تغییر در ترکیب ترشحات غدد میبومین می باشد. افزایش اسیدهای چرب آزاد، واکس چرب و بعضی از لیپیدهای تغییریافته منجر به ناپایداری لایه اشک و افزایش تبخیر اشک و در نتیجه افزایش غلظت مواد محلول و اسمولاریته اشک می شوند. افزایش اسمولاریته یکی از علل مهم التهاب و تحریک چشم می باشد که اثرات سوء بر اپی تلیوم قرنیه دارد. مهم ترین علایم بالینی در همه انواع بلفاریت، سوزش و تحریک چشم هستند که صبحها شدیدترند و در طول روز بهتر می شوند. سایر علایم شامل خارش، ناراحتی چشم ها پس از کار با رایانه، احساس سنگینی در پلک ها، ترشحات بر روی مژه ها، احساس خشکی، چسبیدن لبه پلک ها موقع بیدار شدن از خواب و قرمزی چشم می باشند. در ضمن بیماران ممکن است از عدم تحمل لنز تماسی و یا سابقه گل مژه شکایت کنند. یافته های بالینی برحسب نوع بلفاریت شامل کولارت اطراف مژهها، ضخیم و پرخون شدن لبه پلک ها، از دست رفتن مژهها، سفید شدن و تغییر جهت آن ها، تلانژکتازی، هایپرتروفی و نامنظمی لبه پلکها و انسداد منافذ غدد میبومین با ترشحات غلیظ و برجستگی منفذ غده میبومین می باشند که میتوانند منجر به عوارضی مانند زخم حاشیهای قرنیه و فلیکتن قرنیه و ملتحمه شوند
بلفاریت یا همان قی کردن بیش از حد چشم یکی از بیماری های شایع چشمی است که ممکن است بسیاری از مردم آن را تجربه کرده باشند. پوسته پوسته شدن چشم یکی از علائم آن است.
بلفاریت تورم پلک ها است و معمولاً قسمتی از پلک را تحت تاثیر قرار می دهند که مژه ها در آنجا رشد می کنند و همانطور که در بخش سلامت نمناک خواهیم گفت اغلب زمانی رخ می دهد که غده های نزدیکی پایه مژه ها, مسدود شوند.
باعث آزردگی و قرمزی چشم ها می شود. چندین بیماری و شرایط می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند. بلفاریت اغلب یک بیماری مزمن است که درمان آن مشکل است. ممکن است ناراحت کننده و ناخوشایند باشد. اما معمولاً باعث آسیب دائمی به دید شما نمی شود و مسری نیست.
علائم بلفاریت و التهاب پلک:
علایم و نشانه های آن، عبارتند از:
- چشم های اشک آلود
- چشم های قرمز
- احساس سوزش در چشم ها
- پلک های چرب
- خارش چشم ها
- پلک های سرخ و متورم
- پوسته پوسته شدن پوست اطراف چشم ها
- مژه های برگشته
- پلک های چسبیده به هم
- پلک زدن مکرر
- حساسیت به نور
- ریختن مژه ها
راه های درمان بلفاریت چیست؟
درمان بلفاریت باید با مراجعه به پزشک و تعیین علت اصلی التهاب چشم انجام شود. پزشک به بررسی چشم و پلک شما می پردازد تا به این نتیجه برسد که آیا شما دچار بلفاریت هستید یا نه و اگر بلفاریت دارید نوع آن کدام است تا بتواند بهترین روش برای درمان معرفی کند. معمولا از روش های زیر برای درمان بلفاریت استفاده می شود.
استفاده از کمپرس گرم
برای استفاده از کمپرس گرم باید یک عدد پارچه تمیز را درون آب گرم قرار دهید و سپس آب اضافی آن را بگیرید تا فقط کمی نمدار باشد. حداقل به مدت یک دقیقه این پارچه را روی پلک خود قرار دهید و هر بار که احساس کردید از گرمای پارچه کم شده است دوباره آن را درون آب گرم قرار دهید. این کار باعث می شود کبره های اطراف چشم جدا شوند و از بسته شدن غدد چربی جلوگیری گردد. همچنین یک دستگاه الکتریکی وجود دارد که از گرما و ماساژ برای باز کردن غدد چربی پلک استفاده می کند که فرایند درمان در مطب پزشک و توسط چشم پزشک انجام خواهد شد.
اسکراب پلک
ساییدن آرام چشم باعث می شود که بیوفیلم و باکتری های اضافی از اطراف پلک خارج شوند. چشم پزشک معمولاً به شما توصیه می کند که هر روز از کمپرس گرم و اسکراب پلک استفاده کنید تا پلک شما تمیز شود و باکتری و هر عاملی که باعث بلفاریت شده است از پلک خارج گردد. پزشک به تجویز داروهای چشمی می پردازد که به شما برای تمیز کردن چشم کمک خواهد کرد. شما می توانید از شامپو بچه نیز استفاده کنید.
درمان بلفاریت در مطب پزشک
اگرچه اسکراب پلک در منزل یک اقدام بسیار سودمند است معمولا انجام روش های تمیز کردن پلک در مطب پزشک پیشنهاد می شود تا به درمان بهتر بلفاریت کمک کند. برخی از روش های درمانی احتمالی به شرح زیر می باشند:
- پاک کردن مواد زائد در اطراف پلک تا باکتری، بیوفیلم و هر عاملی که باعث التهاب پلک یا بسته شدن غدد چربی شده است از بین برود.
- برطرف کردن عواملی که باعث مسدود شدن غدد چربی چشم شده اند.
- استفاده از آی پی ال برای باز کردن غدد مسدود پلک و از سرگیری مجدد فعالیت این غدد
مصرف آنتی بیوتیک
چشم پزشک به شما پماد آنتی بیوتیک چشمی می دهد که از آن استفاده کنید. برای استفاده از این محصول باید مقدار کمی از پماد را روی نوک انگشت تمیز خود بمالید یا از یک تکه پنبه استفاده کنید سپس به آرامی پماد را به ساقه مژه های خود بمالید. طبق دستور پزشک این کار را قبل از خواب انجام دهید. همچنین ممکن است پزشک به تجویز داروهای آنتی بیوتیک خوراکی نیز بپردازد.
چگونه خارش چشم به روش پزشکی درمان می شود؟
استفاده از قطره چشمی
اشک مصنوعی یا قطره استریل چشم می تواند باعث رفع قرمزی و التهاب و خشکی چشم شود. چشم پزشک برای شما قطره آنتی بیوتیک تجویز می کند تا به تخلیه بهتر غدد چربی کمک کند.
نکاتی در خصوص بهداشت پلک
توجه کردن به بهداشت پلک یک اقدام بسیار مهم برای درمان و کنترل بلفاریت است اما به شرط آن که به طور صحیح انجام شود. برای شروع باید از کمپرس گرم و تمیز استفاده کنید تا مواد زائدی که باعث مسدود شدن غدد چربی چشم شده است تخلیه شود. برای این کار باید به شرح زیر عمل کنید:
- دست های خود را بشویید سپس یک تکه پارچه تمیز را درون آب گرم قرار دهید و آب اضافی آن را بگیرید.
- این پارچه را به مدت چند دقیقه روی پلک بسته خود قرار دهید.
- سپس به آرامی قبل از آنکه چشم خود را باز کنید اطراف پلک خود را بسایید اما دقت کنید که از ساییدن محکم آن خودداری کنید.
از دستورات پزشک در خصوص تعداد دفعات استفاده از کمپرس گرم و مدت زمان قرار دادن آن روی چشم خود پیروی کنید. هنگامی که برای اولین بار شروع به انجام این کار می کنید پزشک از شما می خواهد که روزی چند بار و هر بار به مدت ۵ دقیقه کمپرس گرم را روی پلک خود قرار دهید. پس از مدتی فقط به روزی یک بار استفاده از کمپرس گرم نیاز خواهید داشت.
تمیز کردن پلک
از یک تکه پنبه استفاده کنید تا به کمک آن و محلول تجویز شده توسط پزشک به تمیز کردن چشم خود بپردازید. به آرامی لبه های پلک بالا و پایین خود را تمیز کنید اما دقت کنید که محلول تمیز کننده وارد چشم شما نشود. هدف از درمان بلفاریت این است که پلک شما به حالت عادی برگردد و سلامتی خود را به دست بیاورد. تمیز کردن پلک مرحله بعدی است و پزشک به شما می گوید که از چه نوع محصول تمیز کننده برای این کار استفاده کنید. برخی از روش های موجود گ عبارتند از استفاده از آب گرم، استفاده از شامپو بچه یا محصولات رایج مخصوص تمیز کردن پلک. برای تمیز کردن پلک باید به صورت زیر عمل کنید:
- دست های خود را بشویید و سپس یک دستمال تمیز را مرطوب کنید یا از اینکه پنبه یا گاز مخصوص پانسمان برای تمیز کردن پلک خود توسط محلول مخصوص استفاده کنید.
- به آرامی مژه ها و اطراف پلک خود را تمیز کنید. چشم خود را با آب گرم بشویید. این کار را با استفاده از یک دستمال تمیز دیگر برای چشم دیگر خود انجام دهید.
در ابتدا چشم پزشک از شما می خواهید در طول روز چند بار به تمیز کردن چشم خود بپردازید سپس روزی یک بار این فرایند را انجام دهید. بهتر است در زمانی که دچار بلفاریت هستید کمتر از لوازم آرایش مخصوص چشم استفاده کنید زیرا ریمل و سایر لوازم آرایشی باعث تداخل در سلامت و بهداشت پلک شما خواهند شد. در صورتی که پزشک استفاده از شامپوی ضد شوره را برای پوست سر و موهای شما توصیه کرده است باید از تماس شامپو با پلک و چشم خود اجتناب کنید تا از بروز التهاب جلوگیری شود.
