به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، بدون تردید، یکی از چالش های مهم و قابل توجه هر پدر و مادری، یافتن بهترین درمان بیش فعالی در کودکان می باشد. بر همین اساس، درمان بیش فعالی در کودکان، برای والدین از درجه اهمیت و ارزش بالایی برخوردار می باشد.
کودکان دارای اختلال بیش فعالی، عموماً در انجام و استمرار فعالیت های خود دچار ناتوانی و بی توجهی هستند. به همین جهت، قابلیت و تحمل ایستادن در صف، منتظر ماندن، و صبر کردن، برای این دسته از کودکان محلی از اعراب ندارد. کودکان دارای اختلال بیش فعالی به سبب ناتوانی در انجام کارها، غالباً در محل زندگی یا محیط مدرسه با نوعی حس طرد شدگی دست و پنجه نرم می کنند. از سوی دیگر، در هنگام بروز این رفتارها، بسیاری از والدین به منظور مقابله با بچه ها، تنبیه آنها را در دستور کار قرار می دهند.
از طرفی هم تنبیه کردن کودکان آثار و تبعات زیان باری را برای آنها در پی دارد. بر همین اساس، یافتن راهکار مناسب برای درمان بیش فعالی در کودکان بیش از پیش اهمیت و ضرورت پیدا می کند. ناگفته نماند که از جمله اختلالات شایع و معمول در بسیاری از کودکان، اختلال بیش فعالی می باشد. بر اساس تحقیقات به عمل آمده، در حدود هشت الی ده درصد کودکان، با این اختلال دست به گریبان می باشند. بیش فعالی در زمره اختلالات رشدی طبقه بندی می شود. شایان ذکر است که نشانه ها و علائم این اختلال در سنین هفت سالگی بروز پیدا می کند. همچنین پسران در مقایسه با دختران، بیشتر در معرض این اختلال قرار دارند.
از جمله علائم بارز این اختلال می توان به مشکلات رفتاری، مشکل در یادگیری، مشکلات تحصیلی، نقص در توجه و تحرک زیاد، اشاره نمود. بنابراین، درمان بیش فعالی در کودکان بیش از پیش مورد توجه و نظر والدین قرار دارد.
روش های درمان کودکان بیش فعال
بهترین روش های درمان کودکان بیش فعال ، استفاده از راه حل های چندگانه و استفاده ی هم زمان از چند روش مختلف است تا با این روش بتوانیم علائم این مشکل را تا حدی کنترل کنیم.
برای کودکی که مبتلا به اختلال ADHD است استفاده همزمان از چند راه حل مانند استفاده از دارو، رژیم غذایی، ورزش و رفتار درمانی هم جوابگو است. اما برای کودک بیش فعال می توانید از روش های دیگری مانند استفاده از مکمل غذایی، تمرین تمرکز حواس و وقت گذراندن در بیرون از خانه ( در طبیعت ) استفاده کنید.
پیدا کردن یک راه حل کاملا مطمئن و درست، نیاز به تحقیق و آزمایش های زیاد و در کنار آن صبر و تحمل بیشتری دارد. قبل از هر کاری با درمانگر کودکتان در مورد راه حل های احتمالی خودتان صحبت کنید. به طور مثال اگر از دارو استفاده می کنید حتما با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید و نظر او را بپرسید.
اگر دوست ندارید که از دارو هم استفاده کنید باز هم برای هر روش انتخابی خودتان، باید حتما با یک متخصص در همان زمینه مشورت کنید. به طور مثال یک مشاور رفتار درمانی و یا روان درمانگر کودک در این زمینه می تواند پیشنهادات مناسبی به شما بدهد.
خب با داشتن این فضا در ذهنتان، برای شناختن بهتر راه حل ها به ادامه ی مطلب بروید.
درمان اختلال بیش فعالی با استفاده از دارو
استفاده از دارو همیشه اولین قدم برای مقابله با علائم خیلی از مشکلات است. دلیل آن هم ساده است زیرا بیشترین تاثیر را در کوتاه ترین مدت به جا می گذارد.
دکتر راسل اِی بارکلی، روان شناس و پزشک متخصص اطفال دانشگاه پزشکی کارولینا می گوید ” اگر از من بپرسید که چرا همیشه به سراغ دارو برای حل این مشکل می روم، در دو کلمه به آن ها جواب می دهم : دارو عمل می کند! “. اگر بتوانید داروی درست را پیدا کنید می توانید سریعا شاهد بهبود علائم بیش فعالی باشید. اگر داروی درست با دوز مناسب را پیدا کردید احتمال بهبودی مشکل خیلی بالا می رود. مطمئن باشید که دارو حداقل در ۸۰ درصد موارد جوابگو است.
طبق نظر موسسه آمریکایی روان شناسی کودک و بزرگسال، مصرف دارو به عنوان مراحل اولیه ی درمان بیش فعالی برای کودکان مدرسه ای در نظر گرفته شد، و در نهایت با بررسی ۷۸ مورد بیش فعالی، مشخص شد در تمامی موارد، تاثیر استفاده از دارو نسبت به روش های درمانی دیگر بیشتر بوده است.
حتی گروه های مطالعاتی چند جانبه ام تی آی، به این نتیجه رسیده بودند که استفاده از دارو همراه با روش های رفتار درمانی بهترین راه برای کنترل بیش فعالی کودکان است. البته استفاده از دارو را موثر تر از گفتار درمانی دانسته اند!
با این که دارو بیشترین تاثیر را دارد اما قبل از این که به سراغ خریدن دارو بروید بدانید که استفاده از دارو کار آسانی هم نیست، پس اگر شما یک کودک مبتلا به ADHD دارید قبل از هر کاری نکات زیر را مرور کنید :
• پیدا کردن بهترین دارو همراه با دوز مناسب، ممکن است ماه ها طول بکشد.
• تمام دارو ها یک سری عوارض جانبی برای افراد دارند. اگر بخواهید عوارض جانبی دارو را با تاثیر دارو روی یک کفه ی ترازو قرار دهید نمی دانید که در نهایت چه اتفاقی خواهد افتاد. به همین دلیل اگر بخواهید دوز مناسب دارو با کمترین نشانه ای از عوارض جانبی را برای کودکتان پیدا کنید، خیلی بیشتر از آن چه فکر می کنید طول می کشد.
• اگر می خواهید از دارو به بهترین نحو استفاده کنید حتما با یک پزشک یا متخصص مشورت کنید و طبق دستورات آن ها پیش بروید، مخصوصا اگر در مراحل اولیه استفاده از دارو هستید. این مشورت با پزشک به شما کمک می کند که عوارض جانبی دارو را تا حد امکان کنترل کنید.
• به یاد داشته باشید که دارو مثل یک معجزه عمل نمی کند. بلکه برخی از علائم ADHD را کنترل می کند ولی هیچ وقت این مشکل را به طور کامل درمان نمی کند.
• طبق تحقیقات، استفاده از دارو های مکمل همراه با رفتار درمانی، آموزش والدین و آماده کردن کودک توسط والدین یک راهکار مناسب برای کودکان است.
کنترل بیش فعالی با رفتار درمانی
دارو به تنهایی برای کودکان بیش فعالی که ADHD نیز دارند، موثر نیست. مخصوصا برای کودکان و نوجوانانی که در دوران مدرسه دچار این چالش می شوند که می توانند با دوستانشان یا در خانه با اعضای خانواده شان باشند. دارو می تواند بر روی سیستم عصبی مغز تاثیر بگذارد و عملکرد آن را تحت کنترل بگیرد اما رفتار درمانی می تواند مشکلات اصلی کودک را ریشه یابی کند و به او یاد دهد که چگونه برای وقتش برنامه ریزی کند، طبق یک روال منظم پیش برود و بازدهی بیشتری در عملکردش داشته باشد.
گفتار درمانی نیازمند شرایط خاصی است که در موارد زیر به آن ها اشاره می شود :
• شرایط مساعد به کودکان کمک می کند که رفتارشان را کنترل کنند.
• سعی کنید که بازخورد مناسب تری برای نشان دادن رفتار مناسب فراهم کنید.
• عواقب رفتار های نا خواسته را برای آن ها مشخص کنید. به طور مثال جایزه دادن و تشویقشان را کنار بگذارید یا بگویید که این رفتار بد عواقب برعکس برایشان خواهد داشت.
• پای حرف هایی که در مورد عاقبت هر رفتارشان ( چه منفی چه مثبت ) زده اید بمانید.
رفتار درمانی به کودکان کمک می کند که در مدرسه یا در هر جای دیگر رفتارشان و برخوردشان را کنترل کنند. این رفتار درمانی بیشتر اوقات توسط والدین یا معلم انجام می شود.
سی بی تی ( رفتار درمانی شناختی )
این روش معمولا توسط متخصص رفتار درمانی انجام می شود که به همراه تجویز دارو است تا پزشک بتواند مشکل کودک را ریشه یابی کند و بهترین راه را برای حل مشکل او پیدا کند. سی بی تی در واقع یک شاخه ای از روان شناسی است و هدف آن تغییر دادن رفتار و عادت های منفی و حتی تغییر افکار منفی کسی نسبت به آینده و توانمندی های خودش است.
عملکرد آن به این گونه است:
• یکی از رفتار های منفی را در نظر داشته باشید – به طور مثال طفره رفتن کودکان از مسئولیت ها
• انگیزه ی اصلی کودک برای این رفتار را پیدا کنید و عواملی که باعث پیدا شدن این دیدگاه در او می شود را عوض کنید.
• بهتر است از روش های عملی و کاربردی استفاده کنید.
• روش های قدیمی را کنار بگذارید و از روش های جدید استفاده کنید.
این روش برای اکثر کودکان بیش فعال جوابگو است. کودکانی که نمی توانند افکار و احساساتشان را سامان دهی کنند و به روش های پیچیده تری برای درمان نیاز دارند به خصوص آن هایی که دچار اختلال نافرمانی مقابله جویانه هستند و دوست ندارند که تحت هیچ شرایطی عادت خود را تغییر دهند مستثنی هستند. روش های که برای تغییر عادات غلط استفاده می شود بیشتر در مواردی مانند افسردگی، اضطراب و دیگر مشکلات عاطفی تاثیر گذار است.