گردن درد یکی از دردهای اسکلتی عضلانی به شمار می رود که امروزه شیوع بسیار زیادی پیدا کرده است. در حدود ۱۰% از افراد با یک دوره درد گردن در هر سال روبرو می شوند. به هر حال گردن درد در بین زنان کمی بیشتر از مردان مشاهده می شود.
گردن شامل مهره هایی از ستون مهره است که بین تنه و سر قرار دارد. پایداری گردن به علت شکل مهره ها و لیگامان ها و عضلات اطراف آن تامین می شود. گردن در جهات مختلف حرکت می کند و وزن سر را تحمل می کند.ستون فقرات گردنی شامل هفت مهره و دیسک های بین مهره ای است. این مهره ها با تحمل وزن سر، عامل حرکات متنوع آن نیز هستند.ریشه های عصبی مربوط به اندام های فوقانی از میان مهره های گردن عبور کرده و سپس به نواحی بازو، ساعد و انگشتان دستان امتداد می یابند. عضلات بسیاری در ناحیه گردن وجود دارند، بعضی از آنها از ناحیه پس سری تا مهره های سینه ای کشیده شده اند.علت درد گردن می تواند به دلیل مشکلاتی در هر کدام از قسمت های تشکیل دهنده آن اتفاق بیفتد. مشکلاتی در استخوان، لیگامان، عضلات و اعصاب. گاهی مشکلات گردن موجب درد می شود ولی بیمار درد را در خود گردن احساس نمی کند. درد ممکن است در شانه یا در اندام فوقانی یا در ستون مهره ای سینه ای احساس شود.علت گردن درد می تواند از آسیب، وضعیت بدنی ضعیف، استرس، سایش طبیعی، بیماری و سایر علت ها باشد. عدم هم ترازی ستون فقرات (برای مثال خمیدگی یا خوابیدن روی شکم) و بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست بر روی ستون فقرات گردنی فشار وارد می کند و آسیب را محتمل تر می کند.
گردن درد زمانی اتفاق می افتد که ستون فقرات توسط صدمات، بیماری ها، ساییدگی و همچنین مکانیک ضعیف بدن تحت فشار قرار می گیرد. تمام گروه های سنی در معرض خطر ایجاد گردن درد هستند. افرادی که در یک محل نشسته و فعالیت با کامپیوتر را برای مدت زمان طولانی انجام می دهند نیز با سطح بالای این خطر مواجه هستند.
راه ها و روش های درمان گردن درد
در صورتی که درد گردن خفیف باشد در اکثر موارد ظرف دو تا سه هفته به درمان های خانگی جواب می دهد و بهبود پیدا می کند. در صورتی که گردن درد ادامه پیدا کرد یا شدید تر باشد پزشک یکی از روش های درمانی زیر را به کار می گیرد:
دارودرمانی
پزشک برای کنترل درد داروهای مسکن تجویز می کند. همچنین برای کاهش درد پزشک داروهای شل کننده عضلات را تجویز می کند.
توصیه در مورد درمان خانگی و مراقبت از گردن
حتی در صورتی که پزشک برای گردن درد شما دارو تجویز کرده باشد معمولا برای مراقبت از گردن در خانه توصیه های زیر را به شما می کند:
گذاشتن کمپرس سرد یا گرم : از کمپرس گرم برای مدت زمان ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر دو تا ۳ ساعت یکبار استفاده کنید. در یک نوبت همراه با کمپرس گرم ، دوش آب گرم بگیرید. برای گذاشتن کمپرس سرد نیز باید کمپرس سرد را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه هر دو تا سه ساعت یکبار روی گردن بگذارید.
حرکت دادن گردن با احتیاط
شما میتوانید هر زمان که آمادگی آن را دارید و درد گردن به شما اجازه می دهد به انجام فعالیت های روزانه بازگردید. حرکت دادن گردن کمک می کند تا عضلات گردن ضعیف نشوند.از انجام فعالیت هایی مانند بلند کردن اجسام سنگین و ورزش هایی که به گردن فشار می آورند خودداری کنید برای حفظ انعطاف و قدرت عضلات گردن و همچنین کاهش گردن درد هر روز حرکات کششی و تقویتی گردن را انجام دهیداز انجام فعالیت هایی مانند نشستن طولانی مدت پشت کامپیوتر یا میز کار که موجب تشدید درد گردن می شوند خودداری کنید.به آرامی گردن خود را ماساژ دهید تا به جریان خون در گردن کمک کنید و در صورتی که ماساژ دادن قسمت آسیب دیده گردن موجب درد می شود ماساژ را متوقف کنید. استفاده از پماد های ضد درد در هنگام ماساز می تواند به کاهش درد گردن و افزایش جریان خون کمک کند
فیزیوتراپی
فیزیوتراپ می تواند به شما نحوه صحیح قرار گیری گردن و ورزش گردن را آموزش دهد. فیزیوتراپیست همچنین از ورزش های تقویت عضلات گردن برای درمان استفاده می کند. سایر روش های درمانی فیزیوتراپی عبارتند از سرما و گرما درمانی، الکتروتراپی و دیگر روش ها برای کاهش درد و جلوگیری از تکرار مجدد درد گردن
الکتروتراپی
در روش الکتروتراپی با دستگاه TENS پد های مخصوصی روی پوست شما در نزدیکی محل درد گردن قرار داده می شود و سپس پالس های الکتریکی برای تسکین درد به ناحیه دردناک فرستاده می شود
کشش ستون فقرات با تراکشن
در روش تراکشن از وزنه هایی برای کشش دادن مهره های گردنی استفاده می شود. این روش درمانی حتما باید تحت نظر متخصص انجام شود . این درمان می تواند خصوصا در تسکین دردهایی که به علت تحریکشاخه های عصبی در گردن ایجاد شده موثر باشد.
بی حرکت گردن موقتی گردن با گردنبند طبی
استفاده از یک گردنبند طبی می تواند به کاهش درد گردن کمک کند و باعث کاهش دادن فشار وارد شده به گردن شود اما در نظر داشته باشید که استفاده از گردنبند طبی باید محدود باشد و استفاده از گردن بند طبی برای بیش از سه ساعت در روز و برای بیش از دو هفته ی تواند موجب ضعیف شدن گردن و بدتر شدن شرایط شود. گردنبند های طبی دو نوع هستند :
گردنبند های طبی سخت که از پلاستیک ساخته شده و سر گردن را کاملا بی حرکت می کند. این گردنبند ها معمولا بعد از جراحی یا آسیب شدید گردن استفاده می شونگردنبند های نرم که از الیاف و فوم و کش ساخته می شوند . با وجود بستن این نوع گردنبند می توان تا حدودی سر و گردن را تکان داد. این گردبند ها گاهی بعد از آسیب های چزئی به گردن مورد استفاده قرار می گیرند و استفاده از آن به چند ساعت در روز محدود می شود.
ماساژ
انجام ماساژ آهسته و ملایم روی گردن می تواند به افزایش جریان خون و کاهش درد کمک کند
ورزش و حرکات اصلاحی
ورزش گردن درد به حفظ انعطاف و قدرت عضلانی گردن کمک می کند. در اینجا چند ورزش مناسب برای گردن درد را مرور می کنیم:
- در حدود شست سانتی متر از گوشه دیوار فاصله بگیرید و پاها را در کنار هم قرار دهید. ساعد های خود را روی دیوار قرار دهید به طوری که ارتفاع آن زیر شانه باشد.
- ستون فقرات خود را به دیوار تکیه دهید . سر را به سمت عقب بگیرید تا جایی که پشت سر شما دیوار را لمش کند. چانه خود را به سمت پایین نگه دارید.
- بر روی شکم بخوابید و زیر پیشانی خود یک حوله بگذارید. به آرامی پیشانی خود را چند ساتی متر از زمین فاصله بدهید و بالاببرید و این حالت را ۱۰ ثانیه نگه دارید. ورزش گردن درد به حفظ انعطاف و قدرت عضلانی گردن کمک می کند.
تزریق استروئید
پزشک ممکن است برای تسکین درد در نزدیکی شاخه های عصبی داروی کورتیکاستروئید تزریق کند یا دارو را در مفاصل فاست گردنی یا در عضلات گردن تزریق کند . همراه با کورتیکاستروئید داروهای بی حس کننده مانند لیدوکائین نیز در گردن تزریق می شود.
کرایوتراپی
در روش کرایوتراپی یا سرما درمانی از اعمال سرمای شدید موضعی برای کاهش تحریک عصبی استفاده می شود. سرما درمانی به روش های مختلفی انجام می شود از جمله کیسه های مخصوص کرایوتراپی، اسپری، ماساژ با یخ یا استخر آب سرد
لیزرتراپی
در این روش که باعث تسکین درد گردن می شود دستگاه لیزر برای سه ثانیه روی مناطق آسیسب دیده گردن قرار داده می شود . دستگاه لیزر امواج نوری را به بدن می فرستد. این امواج از پوست عبور می کنند و توسط سلول های درونی جذب می شوند. لیزر درمانی از طریق به کار انداختن روند طبیعی بدن برای بازسازی و بهبود به درمان درد گردن کمک می کند.
جراحی
معمولا به ندرت برای درمان گردن درد از روش جراحی استفاده می شود. انجام جراحی ممکن است به منظور برداشتن فشار بر روی شاخه های عصبی گردن انجام شود.
پیشگیری از گردن درد
اکثر موارد گردن درد با وضعیت قرارگیری نامناسب گردن و عامل های فرسایش مفاصل در نتیجه افزایش سن ارتباط دارند. به منظور پیش گیری از ایجاد گردن درد، سعی کنید سر خود را در مرکز ستون فقرات نگه دارید. علاوه بر این بعضی تغییرات ساده در فعالیت های روزمره می تواند به پیش گیری از درد گردن کمک کند. به عنوان نمونه در این رابطه می توان به موارد زیر توجه کرد:
- قرار دادن گردن در وضعیت صحیح:هنگامی که در حالت نشسته یا ایستاده قرار می گیرید، مطمئن شوید شانه های شما دقیقاً بر روی خط لگن قرار دارد و گوش ها مستقیماً روی شانه ها قرار گرفته است.
- برای خود زمان استراحت در نظر بگیرید: برای پیشگیری از دیسک گردن اگر برای ساعت های طولانی با کامپیوتر کار می کنید یا به مسافرت طولانی می روید، از جای خود بلند شده، قدم بزنید و گردن و شانه های خود را بکشید.
- وضعیت میز، صندلی یا کامپیوتر خود را با بدن خود تنظیم کنید: در این حالت لازم است مانیتور یا صفحه نمایش در سطح چشمان شما قرار داشته باشد و نیز بهتر است زانوها باید کمی پایین از ران ها باشد. علاوه بر این از دسته صندلی در هنگام نشستن استفاده کنید.
- از گرفتن تلفن بین گوش و شانه خود در هنگام صحبت کردن خودداری کنید: در این رابطه بهتر است از یک گوشی یا هندزفری برای صحبت کردن با تلفن استفاده نمایید.
- سیگار کشیدن را ترک کنید: سیگار کشیدن می تواند شما را در معرض ریسک بالاتر ابتلا به گردن درد قرار دهد.
- از حمل کردن بسته های سنگین بر روی شانه خود اجتناب نمایید: وزن و فشار وارد شده به شانه در این حالت می تواند باعث کشیدی عضلات گردن شود.
- هنگام خوابیدن در وضعیت درست قرار گیرید: در این حالت لازم است سر و گردن شما در راستای بدن قرار گیرد. هنگام خوابیدن از یک پشتی کوچک زیر گردن خود استفاده کنید و سعی کنید بر روی پشت خود به صورتی بخوابید که ران های شما نیز بر روی پشتی های کوچک قرار داشته باشد. به این ترتیب می توان عضلات ستون فقرات را صاف کرد.
با توجه با مطالب فوق می توان نتیجه گرفت که گردن درد یکی از مشکلات عادی در بین افراد بزرگسال و یکی از رایج ترین مشکلات در بین افرادی است که شغل نشسته دارند. گردن درد یکی از مشکلات معمول مربوط به سلامتی است که معمولاً موقتی می باشد و طول مدت آن در حدود یک تا دو هفته است که با مشاهده درد گردن باید درمان درد گردن شروع شود. در صورتی که درد بیمار دائمی بوده یا به تدریج تشدید شود، این موضوع می تواند نشانه ای از ایجاد یک مشکل جدی تر برای فرد باشد و برای درمان گردن درد خود باید اقدام نماید.