تعریق بیش از حد (hyperhidrosis) شایعترین بیماری غدد اکرین می باشد. هیپر هیدروز ممکن است اولیه (ایدیوپاتیک)یا ثانویه (ژنرالیزه یا منتشر) در اثر بیماریهای سیستمی (متابولیک، آندوکرین) و یا مصرف داروه ها (داروهای کلینرژیک، مسمومیت با الکل) باشد. هیپرهیدروز اولیه focal معمولاً نواحی زیر بغل، کف دست ها و کف پاها را به طور قرینه مبتلا می سازد.
از کودکی یا نوجوانی بدون علت مشخص شروع و برای حداقل 6 ماه ادامه داشته است. در محل های هیپر هیدروز بیماری های پوستی مانند درماتوفیت ها و یا ویروس های زگیل بیشتر دیده می شود و همچنین درماتیت های آتوپیک و درماتیت های اگزمایی نیز در این افراد بیشتر مشاهده می گردد. هیپر هیدروز یک عوامل تشدید کننده ی درماتیت ها می باشد.
علائم اختلال هیپرهیدروز
علائم تعریق زیاد عبارتند از:
- عرق کردن بیش از حد که حداقل شش ماه بدون هیچ دلیل ظاهری رخ می دهد.
- تعریقی که در هر دو طرف بدن به یک میزان رخ می دهد.
- حداقل یک بار در هفته دچار حملات اختلال هیپرهیدروز می شوید.
- تعریقی که در فعالیت های روزانه مانند کار تداخل ایجاد می کند
- تعریق بیش از حد که زیر سن ۲۵ سالگی رخ می دهد.
- عدم تعریق در طول خواب
- داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به اختلال هیپرهیدروز
این عوامل ممکن است نشان دهنده این باشد که شما دارای اختلال هیپرهیدروز کانونی اولیه هستید. برای تشخیص دقیق تر، باید حتما توسط پزشک معاینه شوید.
روش های درمان هایپرهیدروزیس
ضد عرق:
ضد عرق های حاوی کلرید آلومینیوم: این محصولات معمولاً اولین قدم در درمان تعریق می باشند که به صورت موضعی در ناحیه مورد نظر استفاده و روز بعد شسته می شود. به بیماران توصیه می شود که لباس های نخی گشاد و راحت بپوشند و در صورت نیاز از پدهای جاذب عرق استفاده کنند.
روش یونتوفورزیس:
اگر ضد عرق آلومینیوم کلرید موثر نباشد، می توان از یونتوفورزیس برای درمان استفاده کرد. در این روش ناحیه تحت درمان، مثلا دست و یا پاها در ظرف آبی با عمق کم قرار می گیرد که به دستگاه یونتوفورزیس متصل است. سپس جریان الکتریکی با ولتاژ کم از ناحیه تحت درمان عبور می کند. برای زیر بغل، الکترودها و پدهایی بر روی ناحیه قرار داده می شود و سپس به دستگاه متصل می شوند. درمان هر چند روز یک بار در دو هفته اول انجام می شود و میزان تعریق شدید در اکثر بیماران بعد از حدود 4 تا 7 جلسه درمان، کاهش یافته یا حتی متوقف می شود. برای حفظ اثر درمان جلسات بعدی، هفتگی یا دو هفته یک بار انجام می شود.
تزریق سم بوتولینوم:
اگر درمان های دیگر برای بهبود تعریق بدن موثر نباشد، سم بوتولینوم، که در ایران به نام بوتاکس شناخته می شود، انتخابی محبوب است. سم بوتولینوم نمی تواند این عارضه را برای همیشه درمان کند، ولی درمان موقتی برای هایپرهیدروزیس بوده که می تواند شما را برای مدتی از تعریق بیش از حد خلاص کند. این سم به پوست تزریق می شود و اعصاب غدد ترشح کننده عرق را مسدود می کند و مانع از تولید عرق می شود. اگرچه این روش بسیار موثر است اما در صورتی که برای درمان دست ها و پاها استفاده شود ممکن است دردناک باشد مگر اینکه از بی حسی موضعی استفاده شود. درمان با بوتاکس نیز باید هر 3 تا 6 ماه یک بار تکرار شود تا اثر آن ماندگار بماند.اخیرا از انرژی گرمایی برای درمان این عارضه با ظهور فناوری های الکترومغناطیسی (miraDry®) و امواج رادیویی (SweatX®) برای تخریب مجاری عرق استفاده می شود.
میرادرای miraDry:
این دستگاه انرژی الکترومغناطیسی کنترل شده ای را به زیر بغل منتقل و غدد عرق را گرم کرده و آنها را از بین می برد. این کار باعث کاهش فوری و چشمگیر عرق زیر بغل می شود. غدد عرق رشد نمی کنند، بنابراین درمان ماندگار است. در یک مطالعه بالینی، بیماران پس از دو درمان به طور متوسط 82 درصد کاهش در عرق زیربغل را تجربه کردند.
لیزر SweatX:
این دستگاه از برند آلما لیزر، روشی نوین، بی خطر و موثر در درمان هایپرهیدروزیس است. این روش، روشی سریع و بی درد در درمان تعریق شدید و بوی ناخوشایند بدن است. این دستگاه با انتقال دقیق و کنترل شده ی انرژی به محل تحت درمان کار می کند که غدد عرق را به طور گزینشی هدف قرار می دهد.
جراحی:
در صورتی که تمام درمان های غیر جراحی موثر نباشند، جراحی نیز گزینه ای برای درمان هایپرهیدروزیس است. دو نوع درمان جراحی برای این عارضه وجود دارد که یکی شامل برداشتن غدد عرق از زیر بغل و دیگری قطع اعصابی که در کنار غدد لنفاوی هستند، است. روش جراحی تهاجمی تر و دارای نتایج ماندگاری است که به بیهوشی عمومی نیاز دارد.
هیپر هیدروز در بهداشت شما اختلال ایجاد می کند
در واقع هیپر هیدروز هیچ ارتباطی با بهداشت ندارد، با این حال افرادی که دچار هیپر هیدروز هستند فکر می کنند عرق کردن آنها به خاطر حمام نرفتن است، چنین افرادی معمولا در روز چند بار دوش می گیرند و لباس خود را عوض می کنند این راه حل شاید برای مدت کوتاهی بدن شما را خشک نگه دارد اما اگر دچار هیپر هیدروز باشید دوش گرفتن مکرر، صابون های قوی و شامپو بدن نمی توانند این مشکل را حل کنند. برای درمان هیپر هیدروز به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.