ناباروری و نازایی درمان می شود. با روش هایی مثل تلقیح درون و خارجی رحمی، تزریق اسپرم داخل تخمک، اهدای جنین و دهها روش دیگر که در ابتدا باید بدانیدبدن شما شرایط کدامیک را برای باردار شدن می پزیرد. امروزه برای درمان ناباروری از روش های نوین ابداعی استفاده می شود.
این تکنیک ها که بسته به علت ناباروری در زوجه به کار گرفته می شوند. روش های درمانی نوین تنوع زیادی دارند که در ادامه این بخش از سلامت تمامی راههای درمان ناباروری و نازایی را برایتان خواهیم گفت.
روش های درمان ناباروری
بسیاری از افراد در دوره ای از زندگی خودشان علاقه دارند که مادر یا پدر شوند ولی ممکن است به دلایل مختلف نتوانند این حس را تجربه کنند. یکی از این دلایل میتواند ناباروری یکی از زوجین باشد. امروزه بسیاری از زوجین با مراجعه به متخصص زنان و نازایی به دنبال راهی برای درمان ناباروری می گردند تا صاحب فرزند شوند و طعم مادر یا پدر شدن را بچشند. باید گفت امروزه روش های مختلفی برای درمان ناباروری وجود دارد و این درمان دیگر یک آرزوی محال نیست.
دارو درمانی برای افزایش تخمک گذاری
با توجه به وضعیت زوجین داروهایی برای تحریک تخمدان ها و به جهت تولید تخمک های بیشتر تجویز می شود. این داروها یا به صورت خوراکی استفاده می شود و یا به صورت تزریقی.
یکی از داروهای رایج برای این مشکل داروی خوراکی کلومیفن است که یک آنتی استروژن است. این دارو برای تحریک تخمدان ها و فرآیند تخمک گذاری مورد استفاده قرار می گیرد و مستقیما روی هیپوتالاموس مغز اثر می گذارد. گونادوتروپین متداول ترین داروی تزریقی برای افزایش تخمک گذاری می باشد.
درمان ناباروری با IVF
از این روش با نام درمان قطعی ناباروری یاد می شود. در این روش عمل لقاح در بیرون از بدن زن صورت می گیرد. در این روش نمونه ای از اسپرم های مرد و تخمک زن گرفته و عمل لقاح در محیط آزمایشگاهی انجام می گیرد.
این روش برای زمانی پیشنهاد می شود که لوله های فالوپ آسیب دیده باشند. در این روش نمونه گیری از تخمک ها به صورت مستقیم از تخمدان انجام می شود. بعد از اینکه عمل لقاح انجام شد و تخمک ها بارور شدند، طبق تشخیص پزشک یک یا چند تخمک که بارور شده اند به رحم زن منتقل می شود و در دیواره رحم قرار می گیرند و بعد از گذشت مدت زمان مشخصی تست بارداری گرفته می شود.
درمان ناباروری با IUI
در این روش که به آن فرآیند شتسشوی اسپرم نیز گفته می شود، از اسپرم مرد نمونه گیری صورت می گیرد و بهترین اسپرم ها را جدا و آماده می کنند. بعد از آن، اسپرم های آماده شده را به داخل رحم زن منتقل می کنند و در ناحیه لوله های فالوپ جایگذاری می کنند. این روش توسط یک لوله باریک و نرم انجام می شود و بدون درد می باشد. در این روش اسپرم ها باید سالم باشند و خوب تحریک شود تا تخمک ها بارور شوند.
درمان ناباروری با میکرواینجکشن یا ICSI
از این روش زمانی استفاده می کنند که اسپرم های سالم مرد کم باشد. روش ICSI تقریبا شبیه روش IVF است با این تفاوت که اسپرم های سالم باید با دقت بیشتری درون تخمک تزریق شوند که این کار باعث می شود شانس باروری تخمک ها به میزان زیادی افزایش پیدا کند. تخمک ها در این روش مانند روش IVF بعد از بارور شدن، به داخل رحم مادر انتقال پیدا می کنند.امروزه حتی در روش IVF، از این روش برای لقاح استفاده می شود تا شانس بارداری بیشتر باشد.
روش GIFT و ZIFT
در این روش نیز تخمک ها از تخمدان گرفته شده و در محیط آزمایشگاهی با اسپرم ترکیب شده و به رحم انتقال داده می شوند. در روش ZIFT، تخمک های بارور شده به مدت ۲۴ ساعت بعد از لقاح وارد رحم می شود ولی در روش GIFT، اسپرم و تخمک با هم ترکیب و مستقیما درون لوله رحم قرار می گیرد. شانس باروری در این روش به اندازه IVF می باشد.
در مواردی که روش IVF برای بیمار جوابگو نباشد، پزشک از این روش ها به دلیل نزدیک بودن به حالت طبیعی، استفاده می کند ولی این دو روش در درمان ناباروری زیاد متداول نیست.
اهدا کردن تخمک
در زنانی که سن آنها بالای ۴۰ سال است و دچار نارسایی تخمدان هستند و تخمدان ها به درستی کار نمی کند و یا اینکه تخمک ها کیفیت بالایی ندارند ولی رحم آنها طبیعی است، از روش اهدای تخمک باردار می شوند. به این منظور تخمک ها در فرد اهدا کننده با مصرف داروهای باروری و تحرک کننده تخمک ها، استخراج شده و با اسپرم همسر دریافت کننده ترکیب شده و بعد از لقاح در آزمایشگاه به رحم مادر منتقل می شود.
رحم جایگزین
از این روش برای زمانی که زنان مشکل رحمی داشته باشند و امکان بارداری ندارند، استفاده می شود. در این روش تخمک زن و اسپرم مرد در آزمایشگاه با هم ترکیب شده بعد از انجام لقاح، تخمک ها به رحم فرد اهدا کننده رحم منتقل می شود و جنین در رحم زن دیگری رشد کرده و متولد می شود.
میزان موفقیت روش های درمان ناباروری
احتمال موفقیت درمان ناباروری به عوامل زیادی مانند سن، تشخیص دقیق علت و کیفیت خدمات درمانی ارائه شده وابسته است. با این حال و بر اساس آمار، شانس موفقیت در درمان مشکلات ناباروری، قابل قبول و امیدوارکننده است. برای بسیاری از زنانی که مشکل بارداری دارند، داروی کلومیفن سیترات تجویز می شود که یک داروی باروری خوراکی برای تحریک تخمک گذاری است. حدود ۳۵ درصد از این زنان که کلومیفن سیترات مصرف می کنند، در طول درمان و معمولاً بین سه تا شش دوره، موفق به بارداری می شوند. همچنین در روش iui، در صورت استفادۀ همزمان از داروهای باروری برای تحریک تخمک گذاری، شانس بارداری، ۱۰ تا ۲۰ درصد در هر دورۀ درمان افزایش پیدا می کند.
شانس موفقیت در روش ivf برای زنان ۳۴ ساله و کمتر، نسبت به سایر روش ها افزایش پیدا کرده است و به حدود ۵۰ درصد در هر دوره می رسد. در زنان ۳۵ تا ۳۷ سال، شانس موفقیت حدود ۱۰ درصد نسبت به زنان با سن کمتر، کاهش پیدا می کند. اگرچه برای زنان در سن های بالای ۴۰ سال، شانس موفقیت درمان ناباروری کاهش پیدا می کند، اما هنوز این شانس وجود دارد. برای این افراد با استفاده از تخمک اهدایی شانس بارداری به میزان بسیار زیادی افزایش پیدا می کند.
ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی زن و مرد مانند ترک سیگار، محدود کردن مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه، مصرف نکردن نوشیدنی های حاوی الکل، بهبود رژیم غذایی و کاهش وزن در صورت نیاز می تواند تا حد زیادی شانس فرد برای بارداری را افزایش دهد. اضطراب و نگرانی نیز می تواند یکی از عواملی باشد که در شدیدتر شدن مشکل ناباروری و ناموفق بودن درمان ها تأثیرگذار باشد. بهتر است در طول درمان، اضطراب را از خود دور کنید، با دوستان یا گروهی از افرادی که در حال درمان ناباروری خود هستند ارتباط داشته باشید و با آنها صحبت کنید. همچنین سعی کنید مشکلات و نگرانی های خود را با پزشکتان در میان بگذارید. این کارها می تواند بخشی از نگرانی ها و دغدغه های شما را کم کند. در دروه ای که تحت درمان قرار می گیرید، آمار و ارقام متعدد و متفاوتی در مورد همه چیز، از احتمال بارداری دوقلویی تا احتمال حاملگی خارج رحم هنگام درمان را می شنوید، بهتر است تمرکز خود را بر فرایند درمان قرار دهید و به پزشک خود اطمینان داشته باشید.
نکات کلیدی برای درمان ناباروری
- استرس را کاهش دهید: برخی مطالعات نشان داده اند زوج هایی که استرس روان شناختی تجربه می کنند، نتایج ضعیفی را در درمان ناباروری داشته اند.سعی کنید قبل از اینکه باردار شوید، استرس خود را در زندگی کاهش دهید.
- ورزش کنید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید: داشتن یک برنامه تمرینی اندازه و رژیم غذایی سالم می تواند چشم انداز شما را بهبود بخشد و شما را بر زندگی خود متمرکز سازد.
- مدیریت اثرات عاطفی: شما با احتمال چالش های روانی روبه رو خواهید شد.به نتایج خود اهمیت دهید.حتی اگر درمان باروری موفق باشد، معمولا در مورد استرس و ترس از شکست در حین بارداری رایج است. اگر شما سابقه افسردگی و اضطراب دارید، در ماه های بعد از تولد نوزاد خود در معرض خطر این مشکلات قرار میگیرید.
بسیاری از افراد در دوره ای از زندگی علاقه دارند که مادر یا پدر شوند ولی ممکن است ب این حس را تجربه نکنند. یکی از این دلایل میتواند ناباروری یکی از زوجین باشد.بنابراین باید به دنبال راهی برای درمان ناباروری باشند تا صاحب فرزند شوند و طعم مادر یا پدر شدن را بچشند. لذا درمان هایی در این زمینه الزامی است.