شپش موی سر چیست؟
شپش سر نوعی حشره انگلی است که برروی سر، مژه و ابروها یافت می شودو وزانه چندین بار از خون انسان استفاده کرده . این حشره نمی تواند مدت زیادی بدون تماس با پوست بدن زنده بماند و فقط از طریق تماس مستقیم منتقل می شود. بیشتر در کودکان خردسال و مهدکودک و در کودکان دوران ابتدایی شیوع دارد. این بیماری با تماس نزدیک سر و به اشتراک گذاشتن کلاه، شانه، روسری و سنجاق بین کودکان منتشر می شود و وقتی کودک مبتلا شود بقیه افراد خانواده نیز در معرض خطر ابتلا قرار می گیرند. هرچند شپش سر مشکلی خطرناک نیست، اما می تواند باعث خارش شدید و غیرقابل تحمل شوند.
اصلی ترین راه ابتلا به شپش موی سر چیست؟
- تماس مستقیم با لباس و رختخواب فرد مبتلا اصلی ترین راه ابتلا است.
- استفاده از کلاه و روسری فرد مبتلا
علائم شپش ، چطور متوجه شپش در موی سر بشویم؟
- خارش شدید و آزاردهنده سر
- برجستگی های کوچک و قرمز برروی سر، گردن و شانه ها
- ذره های سفید بسیار شبیه به شوره سر برروی پایه ی موها که بسختی کنده می شوند
روش های از بین بردن شپش مو
دستگاه نابودکننده ی شپش
این دستگاه مانند یک جاروبرقی با یک نازل برس مانند است که هوای گرم را به سمت ریشه ی موها و پوست سر می دمد و شپش ها و تخم های آنها را خشک می کند. در مطالعه ی سال ۲۰۰۶ ، این دستگاه حدود ۹۸٪ از تخم های شپش و ۸۰٪ از شپش های زنده را از بین برد.درمان با این دستگاه فقط در مراکز تأییدشده و معتبر انجام می شود و نسبتا بی خطر و سریع است. یک درمان معمولی فقط ۳۰ دقیقه طول می کشد.
لوسیون مالاتیون ۰,۵٪
این داروی حشره کُش نسخه ای با نام تجاری اُوید، شپش های زنده و تخم ها را از بین می برد اما قابل اشتعال است و می تواند باعث سوزش و سوختگی های درجه ی دو شود. به گفته ی CDC این دارو برای کودکان زیر شش سال مناسب نیست.آن را به موهای خشک بمالید و بگذارید هشت الی دوازده ساعت روی سرتان بماند تا در معرض هوا خشک شود. هرگز از سشوار استفاده نکنید و مو یا لوسیون را در معرض منابع گرما قرار ندهید. قبل از شانه زدن موها، سرتان را در یک سینک – نه زیر دوش یا در وان- بشویید. در صورت مشاهده ی شپش های زنده، درمان را پس از هفت تا نه روز مجددا تکرار کنید.
شامپوی لیندن ۱٪
این نوروتوکسین (سَم عصبی) شپش ها و تخم های آنها را از بین می برد اما احتمال می رود که سرطان زا باشد. استفاده ی بیش ازحد یا سوءمصرف لیندن (با نام تجاری Kwell و تیونکس) ممکن است به عوارض جانبی جدی از جمله تشنج و مرگ منجر شود. بنا به هشدار سازمان غذا و داروی آمریکا این شامپو حتی هنگامی که طبق دستور مصرف شود نیز ممکن است در برخی افراد باعث بروز تشنج شود.
بنابراین این شامپو برای کودکان، سالمندان یا افراد کمتر از ۵۰ کیلوگرم توصیه نمی شود. این دارو فقط برای کسانی تجویز می شود که از سایر درمان ها نتیجه نگرفته اند یا نمی توانند روش های دیگر را تحمل کنند. از این شامپو فقط طبق دستور پزشک تان استفاده کنید.
راه های پیشگیری از ابتلا به شپش سر
شپش ها نه تنها به سرهای کثیف، بلکه به سرها و موهای کاملا تمیز نیز حمله می کنند، بنابراین شست وشوی مکرر موها هیچ تضمینی برای پیشگیری از این آلودگی نیست.بهترین توصیه، جلوگیری از تماس موها و سرهای افراد با یکدیگر است تا شپش ها به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل نشوند. موهای بلند را دم اسبی ببندید یا ببافید.
سایر نکات: از شانه، برس، سنجاق سر، کلاه، روسری یا بالش مشترک استفاده نکنید. آلبانو کروچه توصیه می کند برای پیشگیری از ابتلا به شپش، چند قطره روغن درخت چای به محصولات موی تان اضافه کنید.
درمان گیاهی برای شپش موی سر
برخی پژوهش ها نشان می دهد که درمان خانگی شپش موی سر با استفاده از اسانس ها و روغن های گیاهی طبیعی می تواند اثر سمی بر روی شپش ها و تخم های آن ها داشته باشد، این ترکیبات شامل:
- روغن درخت چای (Tea tree oil)
- روغن بادیان کوهی (Anise oil)
- روغن درخت کانانگا (Ylang ylang oil)
- نرولیدول (Nerolidol)، ترکیبی شیمیایی که در بسیاری از روغن های گیاهی وجود دارد.