ریشه کلمه سس از لغت لاتین سالسوس (Salsus) گرفته شده که به معنی نمک سود شده است. به گفته مورخان، سس در واقع به دلایل زیادی اختراع شد. از این ماده عموما برای پخت و پز، نرم کردن گوشت و همچنین طعم دار کردن مواد غذایی استفاده می شود. و جالب اینجاست که هیچ دستورالعملی ثابتی برای تهیه این ماده غذایی چند منظوره وجود ندارد، بنابراین نوع و طعم آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت است. طرز تهیه سس گوجه فرنگی یا همان سس کچاپ نیز از این قاعده مستثنا نبوده و آن را به شیوه های مختلفی تولید می کنند.
در حال حاضر، سس گوجه فرنگی محبوب ترین سس در میان آمریکایی هاست و در آشپزخانه اکثر مردم این کشور یافت می شود. اما برخلاف تصور عموم، این سس آمریکایی نیست و نکته جالب تر اینکه کچاپ های اولیه فاقد گوجه فرنگی بودند. در عوض، سس گوجه فرنگی ریشه در چین دارد و ابتدا از ماهی ترش درست می شد. بعد از گذشت چند صد سال و تولید چندین نسخه مختلف، سس گوجه فرنگی که امروز می شناسیم و دوستش داریم، تولید شد.
سس گوجه فرنگی یکی از پرطرفدارترین طعم دهنده های غذاست. یکی از علت های لذیذ بودن غذاهای ایتالیایی و فرانسوی هم استفاده از سس گوجه فرنگی با دستور آماده سازی منحصر به فرد آن هاست. از آن جا که غذاهای این کشورها بیشتر به صورت آپ پز هستند و کمتر از رژیم غذایی سرخ کردنی استفاده می کنند، مزه اصلی غذاها را با انواع سس ها تغییر می دهند و این سس ها در آشپزی آن ها جایگاه ویژه ای دارد.
درست کردن سس گوجه فرنگی
مواد |
اندازه | مقیاس |
---|---|---|
گوجه فرنگی | 2 | کیلو |
پیاز | 1 | عدد |
سیر | 3 | حبه |
شکر | 2 | قاشق غذاخوری |
سرکه سیب یا انگور | 1 | استکان |
نمک | 1 | قاشق غذاخوری |
فلفل سیاه | 1 | قاشق غذاخوری |
فلفل قرمز | 1 | قاشق غذاخوری |
روش تهیه سس گوجه فرنگی در منزل :
گوجه را خوب بشویید و بعد به 4 قسمت تقسیم کنید.پیاز را هم خرد کنید و پوست سیر را هم بگیرید.سپس داخل قابلمه ای مناسب ، مقداری روغن بریزید و پیاز را داخل آن تفت دهید.بعد از اینکه پیازها سبک شدند گوجه ها را به همراه حبه های سیر به آن اضافه کنید و هم بزنید تا به مدت 20 دقیقه گوجه ها بپزند و له شوند.
بعد از این زمان پخت ، گوجه ها را به ظرف دیگری انتقال دهید و با گوشت کوب برقی آن را کاملا له کنید تا به شکل پوره در بیاید.گوجه پوره شده را داخل صافی بریزید و با کمک قاشق آن را از صافی رد کنید تا تخم های گوجه فرنگی جدا شود.سپس به سس گوجه فرنگی سرکه ، شکر و نمک و فلفل سیاه و قرمز را اضافه کنید و مجددا روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا سس به غلظت لازم برسد.(حدودا 20 دقیقه زمان میبرد تا سس قوام پیدا کند) بعد آن را از روی حرارت بردارید و بگذارید تا کاملا سرد شود.سس گوجه فرنگی ( سس کچاپ ) خانگی بسیار خوش طعم و خوش رنگ میشود و به راحتی میتوانید 4 تا 5 ماه آن در یخچال و در ظرف در بسته نگهداری کنید.
نکات :
- دقت کنید که هرگز داخل سس قاشق چرب و یا خیس نزنید.
- سیر باعث عطر و طعم بهتر سس میشود.
- این سس به راحتی در یخچال قابل نگهداریست و میتوانید مقدار بیشتری از آن را تهیه و استفاده کنید.
- میزان ترشی، شیرینی، شوری و تندی سس را می توانید طبق سلیقه خودتان تغییر دهید.
سس گوجه فرنگی یونانی:
مواد لازم
با مقدار مواد زیر 3 تا 4 پیمانه سس گوچه فرنگی یونانی خواهیم داشت. دقت کنید اگر مقدار سس مصرفی شما بیشتر یا کمتر از این مقدار است نسبت ها را تغییر دهید. در صورتی که نسبت های دقیق را نمیدانید، مقدار بیشتر از این سس را آماده کنید و اضافی آن را برای دفعات بعدی مصرف در یخچال نگهداری کنید.
- گوجه فرنگی پوست کنده و خردشده: 4 تا 5 عدد
- رب گوجه فرنگی: 1 تا 2 ق غ خوری
- پیاز ساطوری: 1 عدد
- سیر کوبیده: 1 تا 2 حبه
- جعفری یا گشنیز ساطوری: 2 تا 3 ق غ خوری
- آویشن و مرزه خسک: 1 ق چ خوری
- روغن زیتون: 3 ق غ خوری
- آب: 1 لیوان
- زیره ساییده شده: به مقدار لازم
- فلفل بهار ساییده شده: به مقدار لازم
- نمک: به مقدار لاز
- فلفل: به مقدار لازم
طرز تهیه
1- پایه اصلی این سس، روغن زیتون است. این روغن را در قابلمه ریخته و با شعله ی بسیار ملایم کمی گرم کنید.نه تنها برای تهیه این سس بلکه هر زمانی که نیاز به حرارت دادن روغن زیتون دارید، حتما این کار را با شعله ی ملایم انجام دهید و اصلا اجازه ندهید روغن داغ شود.
2- پیاز را در روغن زیتون گرم شده تفت دهید تا بلوری شود. سپس سیر را اضافه کرده و کمی تفت دهید. گوجه فرنگی، رب، جعفری، آویشن و مرزه را با یک پیمانه آب به موادتان اضافه کرده و خوب هم بزنید. در قابلمه را بسته و اجازه دهید 20 تا 25 دقیقه بجوشد. سپس ادویه، نمک و فلفل را اضافه کرده و بگذارید 20 دقیقه ی دیگر نیز روی حرارت باشد.
3- این سس را می توانید همراه تمام غذاهای گوشتی مانند کباب شامی میل کنید.
4- این سس را تا حدود یک هفته می توانید در یخچال نگهداری کنید. هنگام مصرف، مقداری از آن را در یک ماهیتابه ی کوچک داغ کنید و اگر لازم است کمی آب به آن اضافه کنید تا سفت شدن حاصل از سرمای یخجال از بین برود.