فشار خون سالم تنها به سدیم برنمی گردد مواد غذایی حاوی پتاسیم به کاهش سدیم و میوه تازه حاوی پتاسیم به کاهش فشار خون کمک فراوانی می کنند. در مطالعه انجام شده توسط چینی ها افرادی که میوه تازه میل می کنند در مقابل افرادی که این کار را نمی کنند از فشار خون کمتری برخوردار هستند.
- پزشکان معتقدند پتاسیم موجود در میوه به کاهش فشار خون کمک می کند.
- پتاسیم به بدن شما برای خروج نمک کمک می کند.
پتاسیم کمک می کند تا مولکول هایی را جذب کند که سدیم را به خون شما می رسانند و در نتیجه سدیم بیشتری دفع خواهید کرد. که عموما باعث کاهش فشار خون می شود.
همچنین مصرف پتاسیم باعث شل شدن دیواره های رگ های خونی می شود که مجددا به کاهش فشار خون کمک می کند.
به گفته انجمن قلب آمریکا، افراد بالغ با فشار خون بیشتر از ۱۲/۸ باید میزان پتاسیم دریافتی در روز را افزایش دهند. البته افرادی که مشکلات کلیوی، بیماری هایی که با اختلالات بدن در مصرف پتاسیم همراه است باید در مصرف پتاسیم محتاط باشند و پیش از هر گونه تغییر اساسی در رژیم غذایی با پزشک خود صحبت کنند.
منابع غنی از پتاسیم شامل: آووکادو، کدو، اسفناج، سیب زمینی شیرین، ماهی سالمون و موز می باشد.
تشخیص فشار خون حاملگی
اندازه گیری فشار خون و نشان دادن مقادیری بیشتر از ۱۴۰ روی ۹۰ را فشار خون بالا می گویند. فشار خون بالا معمولاً علائم قابل تشخیصی ندارد، مگر در مواردی که فشار خون خیلی بالا باشد. درصورتی که فشار خون مادر بعد از هفتۀ ۲۰ بارداری، در چند بار اندازه گیری توسط پزشک بالا باشد، پزشک برای بررسی احتمال مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی، یک آزمایش ادرار تجویز خواهد کرد. پره اکلامپسی یک بیماری جدی است که طی آن در میانۀ بارداری، فشار خون افزایش می یابد و وجود پروتئین در ادرار، اختلالات کبد و کلیه، سردرد یا تغییرات بینایی رخ می دهد. درصورتی که علائم پره اکلامپسی وجود نداشته باشد و فقط مادر فشار خون بالا داشته باشد، پزشک تشخیص فشار خون حاملگی خواهد داد. اگر مادر قبل از دوران بارداری نیز فشار خون بالا داشته یا پیش از هفتۀ ۲۰ بارداری دچار آن شده باشد، دارای فشار خون مزمن است که با فشار خون حاملگی متفاوت است. زنانی که شرایط زیر را داشته باشند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون حاملگی خواهند بود:
- چاقی و اضافه وزن در بارداری
- بارداری در سن بالاتر از ۴۰ سال
- نارسایی مزمن کلیه یا دیابت
- سابقۀ خانوادگی فشار خون حاملگی یا پره اکلامپسی
تأثیر فشار خون حاملگی در سلامت مادر و کودک
در بیماری فشار خون حاملگی، هرچه فشار خون بالاتر باشد یا در هفته های زودتری اتفاق بیفتد، خطرهای بیشتری برای سلامت مادر و جنین به وجود می آورد. خوشبختانه بیشتر زنانی که دچار فشار خون حاملگی می شوند، تنها یک حالت خفیف از این بیماری را تجربه می کنند و معمولاً در اواخر بارداری نیز دچار آن می شوند. این افراد با این که احتمال کمی وجود دارد که نیاز به القای زایمان یا سزارین داشته باشند، معمولاً شرایط عادی دارند و می توانند بارداری طبیعی خود را ادامه دهند. مادرانی که به فشار خون حاملگی مبتلا می شوند، بیشتر در معرض ابتلا به پره اکلامپسی در ادامۀ بارداری یا بعد از زایمان قرار دارند. درصورتی که فشار خون حاملگی پیش از هفتۀ ۳۰ شروع شده باشد، احتمال ابتلا به پره اکلامپسی بسیار بیشتر خواهد بود.
در صورت داشتن علائم پره اکلامپسی مانند تورم، افزایش وزن ناگهانی، سردرد مداوم یا شدید، تغییر در بینایی، درد بالای شکم، حساسیت به لمس، تهوع و استفراغ یا علائم جدا شدن زودرس جفت مانند لکه بینی یا خونریزی واژینال، حساسیت به لمس و درد رحم را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. همچنین ابتلا به فشار خون حاملگی، مادر باردار را در معرض خطر برخی دیگر از عوارض بارداری مثل محدودیت رشد داخل رحمی، تولد زودرس و مرگ جنین در رحم قرار می دهد. در صورت ابتلا به فشار خون حاملگی، پزشک با توجه به این خطرها، مادر و کودک را به دقت تحت نظارت قرار خواهد داد.
نقش تغذیه در کنترل فشار خون در دوران بارداری
فشار خون را نژاد، سن، وزن، ژنتیک و شیوه زندگی می تواند تحت تاثیر قرار دهد. فشار خون بیش از حد طبیعی (140/90)، افزونی فشار خون (hypertension) و فشار کمتر از حد طبیعی (90/60)، کمی فشار خون (hypotension) نامیده می شود. فشار خون تنشی (stress hypertension) حدود 135/90 است.استرس، رگ های باریک خون و بیماری های مزمن مثل دیابت و مشکلات قلب و کبد می تواند موجب افزونی فشار خون شود. برای کنترل فشار خون در دوران بارداری میزان پتاسیم مصرفی خود را افزایش دهید. پتاسیم از جمله مواد معدنی بسیار مهم در دوران بارداری است که به حفظ تعادل مایعات و الکترولیت های بدن کمک می کند. وجود این ماده معدنی مهم در هدایت پالس های عصبی، انقباض عضلات و آزاد کردن انرژی از کربوهیدرات ها، پروتئین و چربی ها بسیار ضروری است.مصرف مقادیر کافی پتاسیم در دوران بارداری به حفظ فشار خون شما در سطوح مطلوب کمک بسیار موثری می کند. در واقع صرف نظر از باردار بودن یا نبودن مصرف غذاهای غنی از پتاسیم باید بخشی از رژیم غذایی تمام مادران مبتلا به فشار خون بالا باشد.حاصل مطالعات صورت گرفته در سال 2015 که گزارش نهایی آن در مجله Human Hypertension منتشر شد نشان داد که افزایش پتاسیم مصرفی همراه با یک رژیم غذایی نسبتا کم نمک تاثیر مثبتی بر کاهش فشار خون دارد. نیاز روزانه مادران باردار به پتاسیم در این دوران بین 2000 تا 4000 میلی گرم در روز است.
۱- برگ های سبز
رژیم بارداری باید مقدار زیادی پتاسیم، کلسیم و منیزیم داشته باشد. پتاسیم به کلیه ها کمک می کند تا سدیم بیشتری از طریق ادرار دفع کند. این عمل به نوبۀ خود فشار خون را کاهش می دهد. سبزیجات برگ دارِ سبزی که دارای پتاسیم بالایی هستند و می توانند به فشار خون کمک کنند عبارتند از:
- کاهو
- کلم بروکلی
- برگ تربچه
- اسفناج
- برگ چغندر
همچنین می توانید این خواص را در سبزیجات زیر دریافت کنید:
- گوجه فرنگی
- هویج
- لوبیا سبز
- نخود فرنگی
- پیاز
- مارچوبه
- کرفس
- سیر
بهتر است که از سبزیجات تازه برای این منظور استفاده کنید و از مصرف انواع کنسروی آن خودداری کنید. به سبزیجات کنسرو شده اغلب سدیم اضافه کرده اند؛ اما سبزیجات یخ زده حاوی مقدار زیادی مواد مغذی مانند سبزیجات تازه بوده و نگهداری آنها در فریزر آسان است.
۲- انواع توت ها
توت ها، غنی از ترکیبات طبیعی فلاونوئیدها هستند. یک مطالعه نشان داد که مصرف این ترکیبات می تواند مانع از این عارضه شده و از جمله غذاهای مناسب برای کاهش فشار خون در بارداری به شمار می رود. توت سفید، توت قرمز، شاتوت، تمشک و توت فرنگی در خانوادۀ توت ها قرار می گیرند.
۳- چغندر قرمز
چغندر دارای اکسید نیتریک بالاست که می تواند به باز کردن رگ های خونی و در نتیجه به کاهش فشار خون کمک کند. در تحقیقی نشان داده شد که نیترات موجود در آب چغندر فشار خون را در عرض ۲۴ ساعت پایین می آورد. برای مصرف آن می توانید آب چغندر را گرفته یا آن را پخته و به طور کامل میل کنید.
۴- محصولات شیری فرآوری شده
شیر خامه ای منبعی مناسب برای کلسیم است که چربی کمی دارد. کلسیم بالا و چربی پایین، عناصر مهم رژیم غذایی برای این مشکل هستند. اگر شیر دوست ندارید، می توانید ماست را جایگزین آن کنید.
به گفتۀ انجمن قلب آمریکا، زنانی که پنج وعده یا بیشتر از ماست در هفته مصرف کردند، ۲۰ درصد کاهش خطر ابتلا به این عارضه داشتند. سعی کنید غلات، بادام و میوه ها را به ماست اضافه کنید تا از مزایای اضافی آن برای داشتن قلب سالم بهره ببرید.
محصولات لبنی فرآوری شده دارای برخی از گونه های باکتریایی اند که می توانند فشار خون بالا در بارداری را کاهش دهند. محصولات زیر معمولاً توصیه می شوند:
- ماست طبیعی
- پنیر پارمسان
- پنیر چدار
- پنیر موزارلا
۵- دانه های کامل
غلات کامل، غنی از فیبر محلول هستند و در عین حال چربی و سدیم کمی دارند. آنها همچنین در کاهش نیاز به دارو برای درمان این مشکل کمک می کنند. خانم های باردار باید سه یا چهار بار در روز از دانه های کامل مصرف کنند. این دانه ها عبارتند از:
- جو
- ارزن
- آرد گندم کامل
- برنج قهوه ای
- گندم سیاه
- کوینو آ
۶- موز
خوردن غذاهای غنی از پتاسیم بهتر از مصرف مکمل هاست. می توان از موز در هر زمان از روز استفاده کرد. موز را می توان به عنوان میوه به تنهایی استفاده یا به عنوان چاشنی به دسرها اضافه کرد.
۷- ماهی سالمون یا هر ماهی حاوی امگا ۳
ماهی، منبع غنی از پروتئین است. ماهی های چرب مانند ماهی آزاد و ماهی قزل آلا دارای اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که می توانند فشار خون و تری گلیسیرید را کاهش دهند.
علاوه بر این، ماهی حاوی ویتامین D است. غذاها به ندرت حاوی ویتامین D هستند. غذاهای حاوی ویتامین D عبارتند از:
- پنیر
- زرده تخم مرغ
- جگر گاو
- ماهی خال مخالی، ماهی تن و ماهی قزل آلا
سایر مواد غذایی که ویتامین D را تقویت می کنند عبارتند از:
- آب پرتقال
- شیر سویا
- برخی محصولات لبنی
- غلات
همۀ ما می دانیم که آفتاب منبع مناسبی از ویتامین D است؛ اما غذا و آفتاب کافی نیست. بنابراین، زنان باردار باید با نظر پزشک خود، به طور منظم از مکمل های ویتامین D استفاده کنند.
۸- دانه ها
دانه های بدون نمک حاوی مقادیر زیادی از پتاسیم، منیزیم و سایر مواد معدنی هستند و برای این مشکل در بارداری مناسب اند. دانه هایی مانند تخمه آفتابگردان و تخمه کدو بدون نمک، می تواند یک میان وعدۀ مناسب باشد.
۹- سیر
بررسی ها نشان دادند که سیر با افزایش مقدار اکسید نیتریک در بدن به کاهش فشار خون کمک می کند. اکسید نیتریک به گشاد شدن رگ ها کمک کرده تا از این طریق به رفع این مشکل کمک کند.
۱۰- شکلات تیره
یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که خوردن شکلات تیره موجب کم شدن بیماری قلبی عروقی (CVD) خواهد شد. این مطالعه نشان می دهد که خوردن ۱۰۰ گرم شکلات تیره در روز ممکن است با خطر کمتر CVD همراه باشد.
شکلات تیره حاوی بیش از ۶۰ درصد مواد جامد کاکائو بوده و شکر موجود در آن کمتر از شکلات معمولی است. می توانید شکلات تیره را به ماست اضافه کرده یا آن را با میوه هایی مانند توت فرنگی یا تمشک، به عنوان یک دسر سالم میل کنید.
۱۱- پسته
مصرف پسته موجب کاهش تنگی عروق و ضربان قلب می شود. یک منبع تحقیقاتی نشان داد که رژیم غذایی با یک وعده پسته در روز به کاهش فشار خون کمک می کند.
۱۲- روغن زیتون
روغن زیتون یک نمونۀ عالی از چربی سالم است. این روغن شامل ترکیب ضدالتهابی پلی فنول است. همچنین یک جایگزین عالی برای روغن کلزا، کره و سس سالاد است.
۱۳- انار
انار میوۀ سالمی ست که می توانید آن را به صورت میوۀ کامل یا آب انار استفاده کنید. مصرف یک فنجان آب انار یک بار در روز به مدت چهار هفته باعث کاهش فشار خون در کوتاه مدت خواهد شد. مطمئن شوید که محتوای قند موجود در آب انار خریداری شده را در فروشگاه بررسی کنید؛ زیرا قند اضافه می تواند مزایای سلامتی آن را از بین ببرد.
14-سه بار در روز آب لیمو بخورید
آب یک لیمو را بگیرید و به یک فنجان آب اضافه کنید. آب را به مدت ۱۰ دقیقه گرم کنید، صاف کنید و بنوشید. می توانید این محلول را سه بار در روز بدون نگرانی مصرف کنید. همچنین به جای آن می تواند چند قطره لیمو در چای خود بچکانید که فشار خون را کنترل می کند.
15-چای کرفس میل کنید
کرفس را خشک و پودر کنید. چند قاشق از این پودر نرم شده را در یک پارچ آب بریزید و بجوشانید. بگذارید دم بکشد و بعد بنوشید. این چای را حداقل سه بار در روز مصرف کنید. به جای آن می تواند این پودر را با آب مخلوط کنید و بنوشید.
16-غذاهای غنی از منیزیوم مصرف کنید
فقدان منیزیوم در رژیم غذایی روزانه می تواند باعث ابتلا شما به فشار خون بالا شود. حاصل مطالعاتی که در سال 1999 در مجله Hypertension منتشر شد نشان داد که کاهش سطح منیزیوم خون با افزایش فشار خون بدن مرتبط است.
نتایج حاصل از مطالعه دیگری که در سال 2011 در مجله انجمن پزشکی هند منتشر شد نشان داد که سطح منیزیم خون در مادران مبتلا به فشار خون حاملگی در مقایسه با دیگر مادران باردار پایین تر است.
به همین علت است که باید مصرف مواد غذایی غنی از منیزیوم را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید. مصرف مقادیر کافی این ماده معدنی مهم علاوه بر کمک به کاهش فشار خون بدن در پیشگیری از انقباضات رحمی نیز بسیار موثر است. همچنین مصرف مقادیرکافی پتاسیم در استحکام استخوان ها و دندان های جنین نیز نقش بسیار موثری دارد.
بهترین راه برای تامین منیزیوم مود نیاز بدن دریافت آن از طریق رژیم غذایی است. بنابراین شما می توانید نیاز روزانه خود به این ماده معدنی مهم را با مصرف طیف گسترده ای از مواد غذایی مانند بادام، آواکادو، موز، لوبیا، تخمه کدو تنبل، توفو، شیر سویا، بادام هندی، سیب زمینی، ماست، ملاس بلک سترپ، غلات کامل و سبزیجات برگ سبز تامین کنید.
میزان کالری مورد نیاز بدن در دوران بارداری چقدر است؟
