به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، صرافی ارز دیجیتال (cryptocurrency exchange) مکانی می باشد که مشتریان می توانند در آن ارز دیجیتال خود را در ازای ارزهای فیات و یا بصورت جفت ارز (مثلا بیت کوین با اتریوم) خرید و فروش کنند. این صرافی ها معمولا به دو صورت فیزیکی یا آنلاین کار می کنند.
کلمه Exchange به معنای مبادله، معامله و صرافی می باشد. در ابتدا با ورود ارز دیجیتال به ایران به صرافی های فعال در این حوزه اکسچنج گفته می شد؛ اما با گذشت زمان کلمه صرافی جایگزین این لغت شد به طوری که امروزه اکثرا این پلتفرم ها را با نام صرافی می شناسند.
در این مقاله، با توضیح مختصری در مورد صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز، به بررسی تفاوت های این دو صرافی می پردازیم. با ما همراه باشید.
صرافی متمرکز
تعریف صرافی متمرکز
صرافی متمرکز بیت کوین و سایر رمزارزها، یک نوع پلتفرم معاملاتی آنلاین و رایج ترین نوع صرافی برای خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. صرافی متمرکز در واقع به این معنی است که یک فرد یا واسطه معتبر برای کمک به رسیدگی دارایی ها و انجام معاملات وجود داشته باشد و بر معاملات کاربران نظارت کند.
اگر بخواهیم به بیان ساده تر بگوییم، صرافی های متمرکز عملکردی شبیه بانک دارند. بسیاری از سرمایه گذارانی که ارزهای دیجیتال خود را در کیف پول نرم افزاری و یا سخت افزاری نگهداری می کردند، به دلیل فراموش کردن کلیدهای خصوصی خود دچار ضرر می شدند. در صورتی که اگر آنها دارایی خود را به کیف پول صرافی متمرکز سپرده بودند، برای دسترسی به ارزهای دیجیتال خود تنها کافی بود از نام کاربری و رمز عبور خود استفاده کنند.
نمونه های صرافی متمرکز
در ادامه، به چند نمونه صرافی متمرکز بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اشاره می کنیم.
1. صرافی متمرکز بیترکس
بیترکس یکی از صرافی های متمرکز ارز دیجیتال است که روزانه حجم بسیار بالایی از معاملات در آن انجام می شود. عمده شهرت این صرافی به دلیل امنیت بسیار بالای آن به واسطه تایید هویت دو مرحله ای است. همچنین امکان معامله بیش از 190 ارز دیجیتال در صرافی بیترکس برای کابران امکان پذیر است.
این صرافی در اقدامی غیر منتظره چند سال قبل بدون هرگونه اطلاع قبلی حساب تعداد زیادی از کاربران ایرانی را مسدود کرد که مورد انتقاد افراد بسیار زیادی قرار گرفت.
2. صرافی متمرکز بیتفینکس
این صرافی که توسط شرکت آی فینکس اداره می شود، یکی از صرافی های قدیمی بازار ارزهای دیجیتال محسوب می شود. این صرافی در سال 2012 تاسیس و در هنگ کنگ واقع شده است. بارزترین ویژگی این صرافی که آن را بین کاربران محبوب کرده است، پشتیبانی از مهمترین ارزهای دیجیتال است. برخی از این ارزها عبارتند از: بیت کوین، اتریوم، ریپل و غیره.
در جدیدترین بیانیه منتشر شده از سوی صرافی بیتفینکس، خبر از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای یجیتال به صورت غیرمتمرکز و مبتنی بر اتریوم است.
3. صرافی متمرکز پولینکس
این صرافی را می توان یکی از امن ترین و محبوب ترین صرافی های آمریکا نامید. زمان تاسیس این صرافی، سال 2014 و واقع در ایلات متحده آمریکاست. یکی از ویژگی های بارز این صرافی این است که کارمزد شارژ و برداشت از حساب در صرافی پولینکس، صفر است.
این صرافی بیش از 90 درصد کیف پول های دیجیتالی را به کاربران خود ارائه می دهد. برای ایجاد حساب در این صرافی کافی است که وارد سایت رسمی پولینکس شوید و ثبت نام کنید. در این صرافی اسکن کارت ملی و عکس کامل از چهره کاربر برای تایید هویت دریافت می شود. البته لازم به تذکر این صرافی به دلیل تحریم های اعمال شده، به ایرانیان سرویس نمی دهد.
صرافی غیر متمرکز
تعریف صرافی غیر متمرکز
در صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، افراد می توانند بدون نیاز به باز کردن حساب در صرافی، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این صرافی به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترل کننده ای وجود ندارد.
در صرافی های غیرمتمرکز شما می توانید ارزهای دیجیتال را با هم معامله کنید و امکان انجام معاملات بر پایه ارز فیات ( مانند دلار یا ریال) وجود ندارد. بنابراین برای شروع، ابتدا باید در یک صرافی متمرکز با پول فیات ارز دیجیتال بخرید. بعد از اینکه صاحب ارز دیجیتال شدید، می توانید از صرافی های غیرمتمرکز نیز استفاده کنید.
در صرافی غیرمتمرکز ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد. شاید اینجا این سوال برایتان پیش بیاید که واقعا هیچ سیستم کنترل کننده ای وجود ندارد؟
در صرافی غیرمتمرکز هر چند امکان انجام معاملات به صورت فرد به فرد وجود دارد اما آن طور هم نیست که هیچ مرجع کنترل کننده ای وجود نداشته باشد.
نمونه های صرافی غیرمتمرکز
هر چند در حال حاضر صرافی غیر متمرکز به معنای واقعی وجود ندارد اما نمونه هایی وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم (اگر چه نمی توان گفت کاملاً غیرمتمرکز هستند):
صرافی غیرمتمرکز بایننس
بایننس را می توان یکی از شرکت های پیشرو در حوزه ارزهای دیجیتال به حساب آورد. این صرافی به 2 صورت متمرکز و غیرمتمرکز کار می کند. هدف این شرکت از راه اندازی صرافی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز، ارائه شرایط و امکانات بهتر و محیط مالی قابل اعتماد برای افرادی است که به مبادله ارزهای دیجیتال مشغول هستند. آنها اعتقاد دارند با حذف مرجع کنترل کننده افراد اختیار بیشتری در دست دارند، زیرا کنترل کامل سرمایه به آنها واگذار می شود.
صرافی غیرمتمرکز Dex.top
محل استقرار این صرافی غیرمتمرکز در سوئیس است. توسعه دهنده این صرافی، شرکت بسیار مشهور “بیت مین” است. بیت مین یکی از استخراج کنندگان محبوب ارز دیجیتال است. طبق ادعای این صرافی برای نگهداری دارایی ها از یک قرار داد هوشمند استفاده می شود. یکی از مهمترین ویژگی های این صرافی غیرمتمرکز ارائه یک ویژگی دوگانه جدید برای انجام سریع تردینگ یا معامله ارز دیجیتال است. وظیفه این سیستم دوگانه در واقع تطبیق دادن و جور کردن تبادلات ارزهای دیجیتال است.
صرافی غیرمتمرکز Bisq
صرافی غیرمتمرکز Bisq با نام قبلی Bitsquare را می توان اولین صرافی فعال بیت کوین و دیگر رمزارزها به صورت غیر متمرکز بعد از سال 2014 تا اکنون معرفی کرد. این صرافی در واقع یک برنامه متن باز است که بدون نیاز به ثبت نام یا هرگونه تایید نهاد مرکزی، امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم می کند.
یکی از ویژگی های بارز این صرافی، کیف پول های مجهز به امضاهای چندگانه است. منظور از امضای چندگانه به بیان ساده این است که پس از مطابقت یافتن سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال، شخص معامله گر سه تاییدیه فروشنده، خریدار و واسط را بدست می آورد.
تفاوت صرافی متمرکز و غیر متمرکز چیست؟
یکی از مهمترین دغدغه افرادی که علاقه مند به سرمایه گذاری ارز دیجیتال هستند، اطلاع از تفاوت های صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز است. در ادامه، به بیان مهمترین تفاوت های این دو صرافی می پردازیم:
1. وضعیت حق مالکیت
مهمترین تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز را می توان همین مورد به حساب آورد. زیرا در صرافی های متمرکز مالکیت ارزهای دیجیتال در اختیار صرافی است، در حالی که در صرافی های غیرمتمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمی شود.
عدم حضور یک نقطه مرکزی برای دسترسی به داده ها و دارایی ها هر چند کار را برای هکرها بسیار سخت می کند اما از طرفی منجر به کندی انجام تراکنش ها می شود. زیرا در صرافی متمرکز به دلیل این که مالکیت دارایی کاربران در اختیار صرافی است و صرافی ها به کلیدهای لازم دسترسی دارند، زمان انجام تراکنش ها بسیار کاهش می یابد.
2. نقدینگی
یکی از مهمترین معضلات در ارتباط با صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی پایین است. مهمترین مشکل نقدینگی پایین، محدود کردن امکان خرید و فروش است. آمار نشان می دهد که به دلیل علاقه و اعتماد مردم به صرافی های متمرکز، نقدینگی در صرافی متمرکز ارز دیجیتال در حال حاضر بیشتر از صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است. اما توجه به یک نکته حائز اهمیت است که گذشت زمان همواره در سرنوشت صرافی بیت کوین و حتی خود ارزهای دیجیتال بسیار موثر بوده است.
3. امنیت
یکی دیگر از تفاوت های اساسی صرافی متمرکز با صرافی غیر متمرکز مربوط به مساله امنیت است. با توجه به این که دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نمی شود، امکان حملات هکرها به شدت کاهش می یابد و حتی می توان گفت غیر ممکن می شود. در حالی که تا کنون صرافی های متمرکز بسیار زیادی مورد حملات هکری قرار گرفته اند.
4. کارمزد
میزان کارمزد در مبادلات ارزهای دیجیتال از مهمترین مواردی است که سرمایه گذاران به آن توجه ویژه ای دارند. در صرافی های متمرکز درصد معینی از هر تراکنش به عنوان کارمزد برداشته می شود، در حالی که در صرافی های غیر متمرکز ارزش تراکنشی که صورت می گیرد، هیچ تاثیری در میزان کارمزد دریافتی صرافی ندارد و یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش کسر می شود که مقرون به صرفه است.
5. قانون گذاری
صرافی های غیر متمرکز بر خلاف صرافی متمرکز تحت نظارت قانون گذاران نیستند. اگر چه در حال حاضر برخی از دولت ها در صدد پیاده سازی قوانینی در صرافی های غیرمتمرکز هستند که شبیه به صرافی متمرکز باشد. با توجه به این که هنوز عملاً هیچ صرافی به صورت صد در صد غیر متمرکز نیست، شانس دخالت دولت در آنها وجود دارد.
