سه ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری 1400، کشور با چالش های متعددی روبروست. برخی از تحلیلگران بر این باور هستند که مدیریت ناکارآمد در عرصه های مختلف اجرایی در کشور ریشه اصلی مشکلات امروز ایران است. عدم توجه به منابع داخلی و ظرفیت های کشور در 8 سال گذشته همواره دولت تدبیر و امید را با انتقادهای تندی مواجه کرده است. دولت با شعار تدبیر و امیدآفرینی رأی قابل توجهی از اقشار مختلف در جامعه کسب کرد و بر سر قدرت آمد. برجام به عنوان بزرگترین دستاورد سیاسی و اقتصادی کشور در دوره ریاست جمهوری دکتر حسن روحانی معرفی شده است. با این حال، این دستاورد با عهدشکنی آمریکا به یک شکست تلخ تبدیل شد و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، برجام ضربات مهلکی به بدنه اقتصاد کشور وارد کرده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی به هنگام تصویب برجام همواره بر عدم اعتماد به آمریکا تأکید داشتند. شروط برجامی معظم له نشان از دوراندیشی عمیق ایشان درباره کید و توطئه های دشمنان انقلاب و اسلام دارد. با توجه به عدم تحقق بسیاری از این شروط رهبری، باعث به خطر افتادن منافع ملی شده است. دشمن با عهدشکنی به خوبی نشان داد که اعتماد به لبخند دشمن نشانه ضعف بینش سیاسی است. عامه مردم هرگز فرصت چشیدن میوه های خیالی برجام را به دست نیاوردند و گشایش ها فقط نصیب عده ای خاص شد. این سخن بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی ایران است. سخنرانی رئیس جمهور کشورمان در روز چهارشنبه مورخ 20 اسفند ماه 1399 با انتقادات فرآوانی روبرو شده است. آقای روحانی در این سخنرانی که به مناسبت عید مبعث برگزار شد، در هیئت دولت به فلسفه بعثت پیامبر اسلام اشاره کرد و گفت که پیامبر برای مبعوث کردن و به حرکت درآوردن مردم به عنوان رسول الله انتخاب شد. او گفت که یکی از وجوه مهم سیره رسول خدا، توجه به رأی مردم و مشورت گرفتن از مردم است. " قرآن به این پیامبر می گوید در همه امور دنیا با مردمت مشورت کن، آن ها را فرابخوان، با آن ها سخن بگو و مشورت کنن. اگر اکثریت قاطع مردم در امور دنیوی چیزی می گفتند ایشان به آرای مردم احترام می گذاشت و اگر با نظر او مخالف بودند در اداره و مدیریت کشور از مشورت مردم استفاده می کرد." توجه به خواست مردم و پیگیری آرای اکثریت مردم از سوی رئیس جمهور به عنوان یکی از اصلی ترین وجوه رسالت پیامبر خدا معرفی شد. در بخشی از سخنان رئیس جمهور کشورمان مردم سالاری در نظام اسلامی و اهمیت آن مورد اشاره قرار گرفت: "اگر نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی بود که خود را به عنوان خادم مردم دانست و اداره کشور را از آن مردم دانست و انتخابات را راه اصلی برای مدیریت کشور پذیرفت و با انتخاب مردم به کسی که منتخب می شود به نظر او و نظر جمع و نظر مردم احترام گذاشت، آن وقت به راحتی می توانیم از همه مشکلات و پیچ و خم هایی که امروز پیش روی ما هست، عبور کنیم." سخنان رئیس جمهور کشورمان با انتقاداتی مواجه شده است و بسیاری از منتقدین بر این باور هستند که رئیس جمهور به جای پاسخگویی در مقام یک سؤال کننده ظاهر شده است. منتقدین دولت بر این باورند که دولت در سه ماه آخر حضورش در پاستور باید از کارنامه کاری 8 ساله خود دفاع کند و از فرافکنی به دور باشد. برای بررسی مشکلات و بحران های موجود در کشور به سراغ یکی از رقبای آقای روحانی در انتخابات سال 1392 رفته ایم. آقای سید محمد غرضی یکی از منتقدان دولت تدبیر و امید است. مهندس غرضی هم سابقه قانونگذاری را دارد و هم سابقه اجرایی در عالیترین سطوح. ایشان در عرصه نظامی نیز بسیار کارنامه درخشانی داشته است و از بنیانگذاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محسوب می شود. سید محمد غرضی در دولت شهید رجایی، به مدت 4 سال وزیر نفت بود. اوج فعالیت های اجرایی مهندس غرضی در دولت سازندگی به ریاست جمهوری مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی بود. ایشان به مدت 8 سال در پست وزارت پست و تلگراف و تلفن خدمت کردند. در دوره وزارت ایشان، خدمات بسیاری در نقاط مختلف کشور به مردم ارائه شد. سید محمد غرضی مخالف تحزب و حزب بازی است. مواضع روشن و صریح مهندس غرضی در مناظرات ریاست جمهوری سال 1392 و نقد اصولگرایان و اصلاح طلبان و تأکید بر نگاه جامع غیرحزبی به کشور و دفاع از حقوق عامه چهره ای بسیار محبوب از این سیاستمدار و دولتمرد کهنه کار در اذهان مردم به یادگار گذاشت. علیرغم عدم موفقیت مهندس غرضی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392، فعالیت انتخاباتی غیرحزبی و بی سر و صدا بدون تکیه بر رانت و گروه خاص او، مدلی انقلابی از سیاست ورزی را در عمل نهادینه ساخت. توجه مخاطبان ساعد نیوز را به مصاحبه اختصاصی این خبرگزاری با داوطلب ریاست جمهوری انتخابات 1400 جلب می کنیم:
ساعد نیوز: آقای روحانی در سخنرانی روز چهارشنبه در هیئت دولت از "ستم به زندگی مردم" سخن گفته اند. حضرتعالی یکی از رقبای آقای روحانی در انتخابات سال 1392 بودید. به نظر شما چه کسی این ستم را به زندگی مردم روا داشته است؟
سید محمد غرضی: امروز معیشت مردم در تنگنا قرار دارد. باز سنگینی بر دوش قاعده جامعه است. مجلس می گوید که یک کارمند سه میلیون و پانصد هزار تومان حقوق بگیرد. اگر دلاری 20 هزار تومان حساب کنید این چیزی حدود زیر 200 دلار می شود. این ستم مربوط به امروز و دیروز نیست. چهار دهه است که زندگی قاعده جامعه و قشر کارگری در ایران به درستی تأمین نشده است. حقوق کارگری در ایران در حال حاضر حدود 3 میلیون تومان است. یعنی چیزی حدود 150 دلار. اگر بخواهیم با چند کشور مقایسه کنیم تفاوت را حس می کنیم. در پاکستان متوسط حقوق 170 دلار است؛ در افغانستان 200 دلار است و در عراق بالاتر از 200 دلار و در ترکیه حدود 500 دلار. ما به قشر کارگر و قاعده جامعه توجه کافی نکردیم. در این 40 سال ما فقط زمینه را برای رانت خواران مهیا کردیم تا ویژه خواری کنند. آقای روحانی باید خجالت بکشد که در آخرین روزهای مسئولیت اش می فهمد که مردم زیر فشار هستند. در 4 سال اول ریاست جمهوری اش، دولت آقای روحانی 100 میلیارد دلار درآمد داشته است. در این هشت سال بیش از 600 میلیارد دلار درآمد نصیب دولت شده است. ولی همه این درآمدها نصیب رانت خواران شده است. ما در دهه 60 با 10 میلیارد دلار کشور را اداره می کردیم. این همه آدم فاسد دور و بر رئیس جمهور مملکت جمع شده اند. این همه مدیر به دلیل فساد در زندان هستند. برادر رئیس جمهور به دلیل فساد در زندان است. چرا به اسم عمامه، اسلام و روحانیت باید این مفسده ها صورت بگیرد.
ساعد نیوز: آقای روحانی گفته اند که "هر کجا نظام و مردم یک راه را انتخاب کرده اند، نظام پیروز شده است"؛ به نظر می رسد که منظور ایشان این است که بحران های موجود در جامعه به دلیل شکاف میان مردم و نظام است. نظر حضرتعالی در این خصوص چیست؟
سید محمد غرضی: ستاد جامعه از قاعده جامعه جدا شده است. این حرف درستی است. هر جا مردم حضور پیدا کردند ما موفق بودیم. ولی هر جا ستاد تصمیم گیری کرد، حقوق عامه به نفع حقوق خاصه مصادره شد. انقلاب بر اساس خواست ملت پیروز شد. دولت ها در مقابل چه کار کردند؟ ایراد در واقع به لوایحی است که دولت به مجلس می رسد و قوانینی است که تصویب می شود. این 20 سالی که من در دولت بودم، تجربه به من ثابت کرد که این تأسیسات سیاسی و احزاب و گروه ها و حزب بازی همه راه های ناقص هستند. به همین دلیل همه ساقط می شوند. سلبریتی ها، احزاب و گروه ها عامه مردم را ناامید کردند. این آقایان که آمدند، از احمدی نژاد دفاع کردند و زمینه به قدرت رسیدن اش را فراهم کردند یا روحانی را رئیس جمهور کردند، آیا جرأتش را دارند از خودشان دفاع کنند. این حمایت ها همه به دلیل منافع شخصی بوده است؛ جایی که از حقوق عامه خبری نیست چه چیزی دارند به مردم بگویند. ما سلطنت را به جمهوری تبدیل کردیم و این مردم بودند که این نظام را به وجود آوردند. باید به اراده ملت احترام بگذاریم و حقوق آنها را رعایت کنیم.
ساعد نیوز: آقای روحانی می گوید که دولت جدید آمریکا نسبت به اشتباهات ترامپ آگاه شده است و غلط بودن راهی را که ترامپ در این چهار سال رفته می داند. به نظر حضرتعالی واقعاً تغییری در حاکمیت آمریکا به وجود آمده است؟
سید محمد غرضی: این شش تا رئیس جمهور آمریکا بعد از کارتر، هر کدام شان به طریق خاص خودش از نام ایران برای رسیدن به قدرت و تأمین منافع شخصی شان استفاده کرده اند. ریگان گفت که کارتر ایران را از دست داد و من می خواهم ایران را پس بگیرم. رؤسای جمهور بعد از ریگان، همه از طریق تهدید به جنگ یا با تحمل نرم افزارهای سیاسی قدرت سیاسی را در کشورشان به دست آوردند. بوش پدر با عراق جنگید؛ بعد از آن، کلینتون آمد و از سیاست های ضدجنگ سخن گفت و بر سر کار آمد. همه اینها به نوعی از اسم ایران بهره بردند. بوش پسر به خاورمیانه حمله کرد و باز از ایران به عنوان ابزار استفاده کرد. اوباما آمد و گفت که بوش اشتباه کرده است. بعد از اوباما، ترامپ آمد و فشار حداکثری را به کار گرفت. آقای بایدن به نام ایران با 10 میلیون رأی اضافه ای که به دست آورد شد رئیس جمهور آمریکا. بعد از انتخابات هم حرف های دیگری دارد می زند. آقای روحانی با توجه به 40 سال حضور مداوم در قدرت و حاکمیت هنوز متوجه نیست که رؤسای جمهور آمریکا مسائل دلخواه خودشان را مطرح می کنند. این طور نیست که بیایند به نصایح و درخواست های شما عمل کنند. با اطمینان تمام، به شما می گویم که در 4 سال آینده، دولت بایدن هیچ تصمیمی نخواهد گرفت که منافع ملت ایران در آن مد نظر گرفته شده باشد.
ساعد نیوز: حضرتعالی با حزب گرایی مخالفید و تعریف خاصی از تخصص دارید. دولت آقای روحانی هم یک دولت متخصص بود. چرا تخصص در اینجا نتوانست مشکلات کشور را حل کند. به نظر حضرتعالی چه نوع تخصصی ما نیاز داریم تا از این بحران خارج شویم؟
سید محمد غرضی: در اینجا ما نیاز داریم تا یک مقایسه ساده انجام دهیم. در دهه 60 و اوایل دهه 70 ما با 10 تا 15 میلیارد دلار درآمد سالانه کشور را به لحاظ زیربنایی دچار تحول کردیم. از اواسط دهه 70 درآمدهای کشور تا 100 میلیارد دلار افزایش یافت ولی جز فشار و گرفتاری، چیزی نصیب مردم نشد. تخصص در صورتی مؤثر است که در جهت تأمین منافع مردم و عامه به کار گرفته شود. شما باید تخصص را در اختیار مصرف کننده قرار دهید. در ایران هشتاد میلیون نفر جمعیت داریم ولی حدود 200 میلیون سیم کارت وجود دارد. در آمریکا، 6 شرکت خصوصی سرویس تلفن همراه را ارائه می دهند. آمریکا 320 میلیون نفر جمعیت دارد. 270 میلیون سیم کارت وجود دارد. این تفاوت ریشه در نوع تفکر دارد. تصوری که من درباره تخصص دارم با اجرای وظیفه شرعی معنا پیدا می کند و آن با رعایت حقوق عامه همراه است. من سه دوره فعالیت اجرایی داشتم در حوزه نفت، گاز و مخابرات و در هر سه دوره تمام این خدمات را برای عموم مردم ارائه دادم. ما در دوره سازندگی چنین دیدگاهی داشتیم. متأسفانه در حال حاضر تخصص در اختیار خواص است. یعنی فقط منافع عده ای قلیل رانت خوار و ویژه خوار تأمین می شود و نتیجه این هم می شود فساد و بحران.
ساعد نیوز: آیا برنامه ای برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 دارید. چه برنامه مشخصی برای دولت احتمالی خودتان ترسیم کرده اید و شعارتان چیست؟
سید محمد غرضی: بله من شرکت می کنم. ثبت نام خواهم کرد. کشور ما یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است. مشکل ما این است که ستاد، 60 الی 70 درصد امکانات کشور و ثروت موجود را به صاحبان امتیاز تخصیص می دهد. من تمامی این 60، 70 درصد که توسط رانت خواران تصاحب شده است را به قاعده جامعه باز می گردانم. مطمئن باشید اگر یکی دو تصمیم محکم به پشتوانه حضور مردم گرفته شود، این رانت خواری ها متوقف خواهد شد و کسانی که جز دزدی و گردنه زنی هنری ندارند، نه مدیریت بلدند و نه توانایی جلب رضایت مردم را دارند از دور خارج خواهند شد. ملت ایران انقلاب کرد و رضایت عامه کمترین کاری است که حاکمان می توانند برای این ملت بکنند. شعار من این است: "حقوق عامه بر حقوق خاصه ترجیح دارد". دست در جیب فقرا کردن باید متوقف شود. این شعار ریشه در فقه شیعه دارد. شعار انقلاب مشروطه این بوده است. شعار نهضت ملی شدن صنعت نفت همین بوده است و ما حتی در انقلاب اسلامی با این شعار مردم را بسیج کردیم. ما بدهکار این ملت هستیم. من در سال های 50 در لبنان و سوریه سرباز امام بودم. ملت ایران انقلاب کرد و ما را به ایران آورد و به ما هویت داد. بنابراین، ما هم باید دین مان را به این ملت ادا کنیم.
4 سال پیش