شرایط نفقه فرزند نامشروع

وجوب نفقه دادن به فرزند در قانون مدنی تحت عنوان نفقه اقارب یاد شده است که البته منوط به شرایطی است . اما سوالی که در مورد نفقه فرزندان ممکن است مطرح شود این است که نفقه فرزندان نامشروع به عهده کیست ؟ آیا پدر مکلف به دادن نفقه به فرزند نامشروع نیز هست یا نفقه فرزند مختص فرزندان مشروع است ؟ برای پاسخ دادن به این سوالات ، نخست به توضیح نفقه فرزندان طبق قانون مدنی پرداخته و سپس نفقه فرزندان نامشروع به عهده کیست را مورد بررسی قرار می دهیم . برای آنکه زن و مرد بتوانند رابطه شرعی و قانونی با یکدیگر داشته باشند باید حتما میان آنان عقد نکاح جاری شده باشد، در این صورت فرزند حاصل از چنین ارتباطی از تمامی حقوق مادی و معنوی یک انسان عادی برخوردار می گردند. توجه داشته باشید که حتی اگر عقد خوانده شده میان زن و مرد از نوع غیر دائم هم باشد، فرزند حاصل از ارتباط میان آنها در دوره محرمیت، فرزند مشروع به حساب می آید. در حالت کلی فرزند نامشروع حاصل از ارتباط میان زن و مردی است که هیچگونه عقد نکاحی میان آنها وجود نداشته است، از طرفی دیگر فرزند حاصل از ازدواج محارم با یکدیگر نیز نامشروع به حساب می آید. قانونگذار کشور ما برای کسانی که با یکدیگر ارتباط نامشروع برقرار می کنند، مجازات تعیین کرده است اما چنین مجازاتی تنها مربوط به مرتکبان آن یعنی زن و مرد می باشد و شامل فرزند حاصل از چنین ارتباطی نمی باشد. بر اساس ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی، هنگامی که زن و مردی که با یکدیگر رابطه زوجیت دارند، دست به عمل نامشروعی از قبیل کارهایی نظیر بوسیدن (تقبیل) و هم بستری (مضاجعه) و یا عملی که نفی کننده عفت طرفین باشد بزنند، طبق قانون جمهوری اسلامی به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم خواهند شد. اگر این رابطه نامشروع با اکراه همراه باشد، تنها فرد اکراه کننده تعزیر می شود. قانون کشور ما بر اساس شریعت اسلام پایه گذاری شده است. کتاب آسمانی قرآن که منشا بسیاری از قوانین است، رابطه نامشروع میان زن و مرد یا همان زنا را جز نابخشودنی ترین گناهان کبیره دسته بندی کرده است. از آنجایی که فرزندان نامشروع دارای نسب شرعی با والدین خود نمی باشند، از برخی حقوق محروم می گردند.

نفقه فرزندان در قانون مدنی

لزوم پرداخت نفقه به فرزندان در قانون مدنی تحت عنوان نفقه اقارب یاد شده است . بر اساس ماده 1199 قانون مدنی ، نفقه اولاد یا فرزندان به عهده پدر آنهاست . علاوه بر این ، از جمله شرایط پرداخت نفقه به فرزند در قانون مدنی آن است که فرزند مال کافی نداشته باشد و نتواند به وسیله اشتغال به کاری ، معیشت خود را تامین کند . علاوه بر این ، شرط پرداخت نفقه به فرزند آن است که نفقه دهنده ( پدر ) استطاعت و توانایی مالی برای نفقه دادن را داشته باشد . در چنین شرایطی ، اگر پدر نفقه فرزند خود را ندهد ، مرتکب جرم ترک انفاق شده است و قابل مجازات خواهد بود

نفقه فرزند نامشروع

در قسمت قبل راجع به نفقه فرزندان در قانون و شرایط پرداخت آن صحبت کردیم . اما سوال مهمی که در ارتباط با نفقه فرزند ممکن است مطرح شود آن است که لزوم پرداخت نفقه به فرزند مختص فرزندان مشروع و قانونی است ؟ یا اینکه فرزندان نامشروع که خارج از عقد نکاح و بر اثر رابطه آزاد زن و مرد ( یعنی زنا ) نیز متولد شده اند حق دریافت نفقه دارند ؟ به عبارت دیگر در این قسمت قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که پرداخت نفقه به فرزند نامشروع به عهده کیست ؟ در پاسخ به این سوال ، لازم به ذکر است که بر اساس قانون مدنی ، ولد الزنا یعنی فرزند متولد از زنا ، به زناکار منتسب نمی شود . یعنی اینکه هیچ گونه حق و تکلیفی که والدین و فرزندان مشروع از آن بهره مند هستند ، به فرزندان نامشروع تعلق نمی گیرد . به عنوان مثال ، فرزند نامشروع از والدین خود ارث نمی برد . با این وجود ، دیوان عالی کشور با صدور رای وحدت رویه که در حکم قانون است ، وضعیت نفقه فرزند نامشروع را مشخص کرده است و والدین را مکلف به پرداخت نفقه به فرزندان نامشروع خود نموده است ؛ هرچند که نسب آن فرزند نامشروع بوده و قانونی نمی باشد . علاوه بر این ، والدین نامشروع مکلفند حضانت فرزند نامشروع را عهده دار شده و برای وی شناسنامه بگیرند . به عبارت دیگر با عنایت به احکام فقهی و قانونی یکی از موانع ارث بردن ولادت از زنا می باشد و بر اساس ماده ۸۸۴ قانون مدنی «ولد الزنا» از پدر و مادر و اقوام آنها ارث نمی برد . همانگونه که از این ماده مشخص می شود فرزندی که متولد از زنای میان زن و مرد می باشد، نمی تواند از پدر و مادر خود و سایر خویشاوندان خود ارثی ببرد. محرومیت فرزند نامشروع از ارث به دلیل آن است که عمل زنا مانع ایجاد شدن نصب قانونی و مشروع است. همان گونه که گفته شد ارث به فرزند نامشروع تعلق نخواهد گرفت اما در ادامه ماده ۸۴ قانون مدنی شرایطی پیش بینی شده است که در صورت وجود داشتن آنها فرزند زنازاده هم می تواند ارث ببرد. بر اساس ماده ولد زنا از پدر مادر و اقوام آنها ارث نمی برد. لکن اگر حرمت رابطه ای که طفل ثمره آن است نسبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد طفل فقط از یک طرف و اقوام او ارث می برد و بالعکس. بر این اساس شرایط ارث بردن فرزند نامشروع عبارت است از در صورتی که مرتکب فعل زنا هنگام انجام دادن آن در اشتباه باشد و نداند عمل ارتکابی نسبت به او ممنوع است زنا واقع نمی شود و در این صورت طفل متولد از این رابطه ولد به شبهه نامیده می شود در چنین حالتی فرزند یا شخصی که در شبهه یا اشتباه بوده است نسل قانونی خواهد داشت و از او ارث میبرد. اگرهم هردوی زن و مرد در شبهه باشند عمل انجام شده نسبت به هیچ کدام از آنها زنا محسوب نمی شود و طفل متولد شده دارای نصب قانونی یا هر دوی آنها خواهد بود. همچنین پرداخت نفقه از سوی پدر به فرزندی که از راه نامشروع به دنیا آمده نیز ضروری است است بر این اساس اگر چنانچه فرزندی دارای شناسنامه بوده و پدر وی مشخص باشد در این صورت پدر و موظف است نفقه وی را پرداخت نماید.

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

شرایط نفقه زن باردار چگونه است؟