شرکت فایزر، ابرشرکت داروسازی آمریکایی

شرکت فایزر در سال 1849 در یک ساختمان قرمز آجری در بروکلین نیویورک، با نام Charles Pfizer & Company تاسیس شد. موسسین این شرکت شیمیدان و کارآفرین آلمانی چارلز فایزر و پسر عمویش چارلز ارهارت قناد بودند. فعالیت این شرکت با کمک وامی 2500 دلاری از طرف پدر فایزر آغاز شد. اولین محصول این شرکت، سانتونین طعم دار شده بود که به موفقیتی آنی دست یافت. (طعم آن تافی بادام بود!) سانتونین داروی ضد التهابی است که برای درمان کرم روده استفاده می شود. رواج زیاد این بیماری در آن زمان قطعا یکی از دلایل موفقیت سانتونین بود. این مسئله، نمادی از اهمیت زمان شناسی در ایده های استارتاپی است.

فایزر در جنگ داخلی آمریکا

در سال های 1861 تا 1865 جنگ داخلی در آمریکا رخ داد. این جنگ نقطه عطفی در صنایع داروسازی ایجاد نمود. در چنین شرایطی نیاز به مواد ضد عفونی کننده، مواد نگه دارنده و مسکن ها بسیار افزایش یافت. این افزایش تقاضا، تا سال 1868 ادامه داشت، درآمد شرکت را دو برابر کرد و فرصت گسترش را برای شرکت فراهم نمود.
در این سال ها شرکت به طور قابل توجهی به یک خط تولید توسعه یافته و 150 کارمند جدید دست یافت. برای وفق یافتن با این رشد، فایزر یک ساختمان در منهتن را خریداری کرده و مقر خود را به آن جا منتقل نمود.

فایزر، اواخر سده 1800 و شروع قرن جدید

هنگامی که ارهارت در سال 1891 درگذشت، فایزر کنترل کامل شرکت را به دست آورد. در سال 1900 وی گواهی ثبت شرکت را به ثبت رساند. وی این شرکت تا 22 ژوئن 1942 به صورت خصوصی در اختیار داشت. در سال 1905 پسر کوچک فایزر، امیل، به عنوان رئیس شرکت منصوب شد. یک سال پس از آن چارلز فایزر، هنگامی که در تعطیلات به سر می برد، درگذشت.

همراهی آموزش کامل فنی در آلمان، صنعت عالی آمریکا و عزم راسخ وی موجب شد او با موفقیت از پس تمام مشکلات برآمده و هر سال تجارت خود را گسترش دهد.

تهیه سیتریک اسید و ویتامین C در فایزر

در سال 1919 جیمز کوری شیمی دان فایزر و دستیار وی، جاسپر کین، موق شدند تولید اسید سیتریک از قند از طریق تخمیر کپک را انبوه سازی کنند. دستاوردی که در نهایت فایزر را از وابستگی به مرکبات سازان اروپایی آزاد کرد. نیاز به اسید سیتریک به دلیل افزایش محبوبیت نوشیدنی های کوکاکولا نیز افزایش یافت. همین موضوع تا سال ها برای شرکت رشد درآمدی ایجاد نمود.

در سال 1936 نیز دکتر ریچارد پاسترناک یک روش بدون تخمیر برای تولید اسید اسکوربیک یا ویتامین C ایجاد کرد؛ پس فایزر به عنوان تولید کننده برتر ویتامین C در جهان شناخته شد. در سال 1939 فایزر با تخمیر قند در تولید اسید سیتریک به موفقیت چشمگیری می رسد. به طوری که یک پوند اسید سیتریک، که در سال 1919 حدود 1.25 دلار هزینه داشت، به قیمت 20 bles کاهش یافت. فایزر به عنوان رهبری قاطع در فناوری تخمیر شناخته شد.

توسعه و گسترش فایزر از 1940 تا 1970

در سال 1941 فایزر تنها شرکتی بود که از فناوری تخمیر برای تولید انبوه پنی سیلین استفاده می کرد. به همین دلیل در این سال به درخواست دولت ایالات متحده، فایزر تولید محصولات خود را برای درمان سربازان متفقین در جنگ جهانی دوم تسریع کرد. در سال 1950 ترامایسین یا اکسی تتراسایکلین، آنتی بیوتیکی وسیع الطیف، در نتیجه اولین برنامه کشف شرکت تولید شد. این دارو اولین داروی فروخته شده در ایالات متحده با برچسب فایزر بود. فایزر در این سال ها مورد توسعه قابل توجهی قرار گرفت.
از جمله این دلایل می توان به ایجاد بخش های بین المللی و کشاورزی و تقویت نیروهای فروش دارو و همچنین مشارکت با شرکت ژاپنی Taito برای تولید و توزیع آنتی بیوتیک اشاره کرد. قابل ذکر است که در سال 1983 شرکت فایزر Taito را به طور کامل خریداری نمود. فایزر با خرید و تصاحب شرکت هایی چون تولیدکننده دارو و مواد شیمیایی Mack Illertissen (1971) در دهه 1970 توسعه خود را ادامه داد.

فایزر، قرن 21

در قرن بیست و یکم، فایزر همچنان بر خرید شرکت های دارویی از جمله Warner-Lambert و به دنبال آنPharmacia Corporation (2003) و Wyeth (2009) پافشاری کرد. فایزر همچنین در سال 2002 به UN Global Impact پیوست.
در سال 2015، فایزر اعلام کرد که در معامله ای با ارزش 160 میلیارد دلار با آلرگان، سازنده بوتاکس مستقر در دوبلین، ادغام خواهد شد. این معامله برای فایزر این امکان را فراهم کرد تا در خارج از کشور ادغام شود و در نتیجه مالیات فدرال ایالات متحده را برای خود کاهش دهد. با این حال در آوریل 2016 دولت آمریکا مقرراتی را برای جلوگیری از چنین معاملات برگشت مالیاتی وضع کرد و اندکی پس از آن، این ادغام لغو گردید. شرکت فایزر امروزه در بیش از 50 کشور جهان دفتر دارد.

معرفی بخش های مختلف شرکت فایزر

محصولات این شرکت در 3 دسته کلی قرار می گیرند:

• داروهای نوآورانه
• داروهای سلامت مصرف کننده شامل انواع داروهای OTC
• داروهای برندِ از پیش تثبیت شده مانند لیپیتور و ویاگرا

داروهای نوآورانه و بخش سلامت مصرف کننده حدود 75٪ از درآمد Pfizer را تشکیل می دهند.

فایزر، ادغام با GSK

فایزر از سال 2017 در حال بررسی گزینه های همکاری استراتژیک برای بخش سلامت مصرف کنندگان بود. حوزه ای که موادی چون داروی ضد درد Advil ، ویتامین های Centrum و بالم لب ChapStick را دربر دارد. دو شرکت فایزر و GSK در روز 1 آگوست 2019 اعلام كردند كه معامله خود را نهایی ساخته اند. هدف این ادغام ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک در حوزه سلامت مصرف کننده و سپس ایجاد یک شرکت پیشرو در سطح جهانی است.

در بیانیه مطبوعاتی اعلام شد که این سرمایه گذاری مشترک، بر تکمیل هردو کسب و کار متمرکز خواهد بود. همچنین پس انداز هزینه سالانه تا سال 2022 حدود 0.5 میلیارد پوند پیش بینی می شود. حداکثر تا 25٪ پس انداز هزینه ها برای سرمایه گذاری مجدد در همین شرکت در نظر گرفته شده است تا بتواند از نوآوری و سایر فرصت های رشد در صنعت داروسازی پشتیبانی نماید.

محصولات معروف شرکت فایزر

از برجسته ترین محصولات فایزر می توان به داروی ضد افسردگی زولوفت، داروی اختلال نعوظ ویاگرا و داروی ضد افسردگی و ضد اضطراب زاناکس اشاره کرد. داروی لیپیتور فایزر با فروش 12 میلیارد دلاری در سال 2007، به پرفروش ترین داروی تجویزی تبدیل شد. میزان فروش این دارو به تنهایی یک چهارم درآمد شرکت را تشکیل داد. البته این دارو ابتدا در سال 1997 برای شرکت Warner-Lambert به تایید رسید. اما شرکت فایزر پس از ادغام و تصاحب این شرکت، حق امتیاز این دارو را به دست آورد.

بیشترین فروش محصولات نسخه ای فایزر

شرکت فایزر بیش ترین درآمد و سقف بازار را در بین شرکت های بزرگ صنعت داروسازی ندارد. بلکه این رکورد متعلق به شرکت جانسون و جانسون است. با این حال اما بیش تر درآمد J & J از محصولات سلامت مصرف کننده و وسایل پزشکی ناشی می شود. درنتیجه از نظر فروش داروهای نسخه ای، شرکت فایزر، عنوانِ بزرگترین صنعت داروسازی در جهان را در اختیار دارد. البته این احتمال وجود دارد که فایزر ظرف چند سال آینده این جایگاه را از دست بدهد. حتی اگر این اتفاق بیفتد، این شرکت همچنان جز برترین ها خواهد ماند.

ابعاد مالی در فایزر

در صنعت داروسازی جهان تنها چند شرکت وجود دارند که بیش تر از فایزر برای تحقیق و توسعه (R&D) هزینه می کنند. با این حال اگر ادغام و تصاحب ها (M&A) را به هزینه های تحقیق و توسعه سال های 2006 تا 2016 اضافه کنیم، شرکت فایزر در جایگاه اول قرار خواهد گرفت.
یکی دیگر از خریدهای سال های گذشته، ادغام با Anacor Pharmaceuticals and Medivation بود. برخی مبلغی را که فایزر برای این M&A خرج کرد را به چالش کشیده و آن را بیش از حد توصیف کردند. با این وجود فایزر معتقد است چندین داروی به دست آمده از طریق معاملات در آینده برنده های بزرگی برای فایزر خواهند بود.

شرکت جانسون اند جانسون، پیشرو در صنعت بهداشت و درمان