سود بانکی بهتر است یا سود بورسی؟

قبل از آن که درباره مزیت و برتری بورس یا بانک شناخت بهتری داشته باشیم، بهتر است با ماهیت کلی هر کدام تا حدی آشنا شویم.

سرمایه گذاری در بانک

در مورد بانک ها، می توانید آن ها را یک قرض گیرنده تصور کنید که پول شما نزد آن ها امانت است و اجازه دارند با پول شما کار کنند و به همین دلیل، مبلغی به عنوان سود سالیانه یا نرخ بهره به شما بپردازند.
معمولا نرخ بانکی بین ده تا بیست درصد متفاوت است و بستگی به بانک محل سپرده شما و مدت زمان سپرده گذاری دارد. بدون شک هر چه مقدار سرمایه گذاری طولاتی تر باشد، سود بیشتری به سپرده تعلق می گیرد.
در حال حاضر میزان سود یا نرخ بهره بانکی بر اساس ضوابط و بخشنامه های بانک مرکزی، مشخص و ابلاغ می شود و عموم مردم می توانند در بازه های زمانی مختلف از این نرخ اطلاع پیدا کنند.
هرچند نباید نادیده گرفت که تغییرات نرخ سود بانکی نیز به نوعی همان بی ثباتی خطرناک و از بین رفتن اعتماد و قدرت برنامه ریزی را به دنبال دارد.
به نظر می رسد سپرده گذاری بانکی برای کسانی مناسب تر است که تمایل چندانی به خطر پذیری مالی و فعالیت با سرمایه خود ندارند و ترجیح می دهند آن را در جای امنی گذاشته و با میزان دریافت منظم و به مبلغ مشخص، زندگی خود را بگذرانند.

سرمایه گذاری در بورس

بر خلاف این گروه، اگر کسی به میزان مشخص و یکنواختی از درآمد قانع نیست و می خواهد همواره شانسی برای افزایش سود خود داشته باشد، بهتر است در بورس سرمایه گذاری کند.
البته این کار به آسانی سرمایه گذاری در بانک نیست و باید دوره های خاص آشنایی با بورس گذرانده شود و یکنفر به عنوان کارگزار، برای پایش سرمایه مشخص شود.
یکی از مهم ترین نکات برای سود آوری سپرده در بورس، داشتن بخشی از هوش مالی و زیرکی کار با سرمایه است.
در بورس باید همواره مراقب سرمایه خود باشید و نوسانات و شرایط بورس و افزایش یا رکود سهام هر شرکت را دنبال کنید. به همین دلیل هیچ تضمینی برای سود آوری ممتد سپرده ها در بورس وجود ندارد و به عبارت بهتر، گاهی ممکن است دچار ضرر بشوید.
این وضعیت را می توان با پس انداز در بانک که سود ثابت و تضمین شده ای دارد مقایسه کرد. پس اگر حوصله تحلیل و ارزیابی وضعیت بازار بورس و تغییرات استراتژیک و ریسک پذیری مالی ندارید، بهتر است به همان سود بانکی اکتفا کنید.
در حالی که سود بورس برای آن گروه از افراد خطر پذیر، قابل مقایسه با سود بانکی نیست و مراتب بیشتر است. در واقع افرادی که ریسک حضور در بورس را می پذیرند ساده تر می توانند به سودهای بیشتر دسترسی پیدا کنند.

چند نکته برای تصمیم گیری سرمایه گذاری در بانک یا بورس

چگونه در بانک سود می کنیم؟

چگونه در بورس سود می کنیم؟

اولین روش: نوسان قیمت سهام

اولین روش سود کردن در بازار بورس، نوسان قیمت سهام است که امروزه نسبت به گذشته رواج بیشتری پیدا کرده است. اگر سهام یک شرکت را به قیمت ۱۰۰ تومان خریداری کنید و بعد از مدتی به قیمت ۱۴۰ تومان آن را بفروشید، طی این مدت که ممکن است از چند روز تا چند ماه طول بکشد توانسته اید ۴۰% بازدهی از پول خود به دست آورید.

دومین روش: سود نقدی سالیانه

این روش برای افراد حرفه ای بورس جذابیت کمتری نسبت به روش اول دارد. در پایان هر سال مالی، شرکت های بورسی درصدی از سود سالیانه خود را به عنوان سود نقدی بین سهام دارانشان تقسیم می کنند. اگر شما می خواهید از این روش سود کسب کنید باید شرکت هایی را مد نظر قرار دهید که سود نقدی بالایی پرداخت می کنند. البته در برخی مواقع، همین سود نقدی می تواند به اندازه سود بانکی بازدهی داشته باشد؛ یعنی حتی اگر قیمت سهام شما در طول یکسال رشدی نکند – که اگر شما توانایی خرید و فروش به موقع سهم را داشته باشید این اتفاق تقریبا غیر ممکن است – باز هم بازده ای نزدیک به بازده بانکی بدست آورده اید.

سود بانکی و سود بورسی چه تفاوتی با هم دارند؟

تفاوت اول: تضمین سود

بانک به سپرده شما سودی تضمین شده ولی در مقایسه با بازه زمانی که این پول در اختیار بانک است، سودی پایین پرداخت می کند. اما سودی که می توانید از بورس به دست بیاورید، در مقایسه با بانک بسیار بالاتر بوده ولی مثل بانک تضمینی برای کسب آن وجود ندارد.

تفاوت دوم: وابستگی سود

دومین تفاوت بین سود بانکی و سود حاصل از خرید و فروش سهام در وابستگی سودآوری بورس به خود شما است. به این معنی که اگر یک میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید فارغ از اینکه چه توانایی ها یا شرایطی دارید، مبلغ ثابتی را به عنوان سود سپرده گذاری دریافت خواهید کرد. اما در بورس قضیه کاملا متفاوت است. در بورس به ندرت می توانید ۲ نفر را پیدا کنید که از یک میلیون تومان سرمایه بازدهی یکسانی به دست آورده باشند. این تفاوت در بازدهی به دلیل تنوع گزینه های سرمایه گذاری در بورس و همچنین تفاوت در مهارت و توانایی تصمیم گیری افراد است. در حقیقت می توان گفت تفاوت اصلی که سرمایه گذاری در بورس با بانک دارد در این است که بازدهی سرمایه گذاری در بورس تا حد بسیار زیادی به خود فرد سرمایه گذار و توانایی های او وابسته است. در نتیجه، هر چقدر توانایی و مهارت های خود را افزایش دهید قابلیت کسب سودهای بیشتری از بورس خواهید داشت.

تفاوت سوم: بازدهی در این دو بازار

برای درک بهتر بازدهی و میزان سود در بازار بورس و بانک هر کدام را به صورت جداگانه بررسی می کنیم:

بازدهی واقعی بانک چقدر است؟

بر اساس آمارهای روزنامه دنیای اقتصاد نرخ سود سپرده بانکی از سال های ۹۰ تا ۹۴ به ترتیب برابر با ۱۷%، ۱۷%، ۲۳٫۵%، ۲۲% و ۲۱% بوده است. بر اساس این نرخ ها اگر در ابتدای سال ۹۰ مبلغ یک میلیون تومان را در بانک سپرده گذاری می کردید در انتهای سال ۹۴ پول شما تقریبا ۲٫۵ میلیون تومان می شد؛ یعنی پول بعد از ۵ سال تقریبا ۲٫۵ برابر رشد می کرد. از طرفی بر اساس همین آمار ، متوسط نرخ تورم در این سال ها به ترتیب ۲۱٫۵%، ۳۰٫۵%، ۳۴٫۷%، ۲۱٫۱% و ۱۴٫۸% بوده است. این اعداد بدان معنی هستند که در ۵ سال گذشته برای حفظ ارزش یک میلیون تومان، این پول باید به مبلغی بیش از ۳ میلیون تومان تبدیل شود تا فقط ارزش خود را حفظ کرده باشد. در نتیجه، اگر فردی در ۵ سال گذشته پول خود را در بانک سپرده گذاری کرده باشد نه تنها بازدهی بدست نیاورده است بلکه حدود ۱۶% از ارزش واقعی پول خود را نیز از دست داده است.

بازدهی واقعی بورس چقدر است؟

تغییرات شاخص به این معنی است که اگر شما سرمایه خود را در تمام شرکت های بورسی پخش کنید، درصد تغییرات سرمایه شما به طور متوسط به اندازه درصد تغییرات شاخص کل بورس خواهد بود.

در نهایت...

تمام آمارها و ارقام نشان می دهند که در دو دهه گذشته، بازدهی بازار بورس در ایران بیشتر از سایر بازارها و گزینه های رایج سرمایه گذاری بوده است. اما این بازار یک تفاوت اساسی با گزینه هایی مثل بانک و مسکن دارد و این تفاوت در میزان بازدهی آن بر اساس نحوه عملکرد شخص سرمایه گذار است. در شکل زیر نیز میزان بازدهی بانک و بورس طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ نمایش داده شده است.