سوزش سر دل یک احساس سوزش در قفسه سینه است که اغلب با طعم تلخی در گلو یا دهان شما اتفاق می افتد. علائم سوزش سر دل ممکن است بعد از خوردن یک وعده غذایی بزرگ یا دراز کشیدن بدتر شود.به طور کلی، می توانید علائم دل درد را در خانه با موفقیت درمان کنید. با این حال، اگر سوزش معده در غذا خوردن یا بلعیدن آن را دشوار می کند، علائم شما ممکن است نشانه یک بیماری پزشکی جدی تر باشد.
غذا پس از جویده شدن در دهان، وارد مری می شود. در مرحله بعد، به منظور آماده سازی برای ورود به روده ها و جذب مواد مغذی، غذا وارد معده می شود. چراکه اسید معده باعث خرد شدن مواد غذایی شده و در از بین بردن باکتری های مضر نیز نقش مهمی دارد. در یک انسان بالغ روزانه تقریبا ۲ تا ۳ لیتر اسید در معده ترشح می شود.
زمانی که اسید معده یا غذای تجزیه شده در معده، به داخل مری یا دهان برگردد باعث بروز احساس سوزش در معده یا قفسه سینه می شود. به این درد و سوزش که می تواند همراه با چشیدن مایع ترش مزه ای در دهان باشد، ریفلاکس معده یا سوزش سر معده می گویند. این بیماری معمولا در اصطلاح عامیانه با واژه هایی مثل «ترش کردن» یا «سوزش سر دل» نیز شناخته می شود.
تقریبا یک پنجم ایرانیان از سوزش سر دل و درد قفسه سینه که ناشی از بازگشت اسید معده به سمت بالا است، رنج می برند. نوع سبک زندگی، شرایط محیطی و عوامل وراثتی در شکل گیری این بیماری نقش دارند. این بیماری معمولا همراه با بوی بد دهان، درد در قسمت بالای شکم، حالت تهوع، بازگشت غذا به داخل دهان است و حتی می تواند مشکلات دهان و دندان ایجاد کند.
توجه کنید که برای تشخیص ریفلاکس معده باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در ابتدا دلیل بیماری شما مشخص و بعد بهترین روش درمانی برای شما تجویز شود.
چه عواملی باعث سوزش معده می شود؟
سوزش معده معمولاً هنگامی اتفاق می افتد که محتوای معده به مری برگردد. مری لوله ای است که غذا و مایعات را از دهان به معده می برد. مری در مقطعی به شکم متصل می شود که به مری تحتانی معروف است. اگر مری تحتانی به درستی کار کند، با خروج غذا از مری و ورود آن به معده بسته می شود.در بعضی از افراد، مری تحتانی به درستی کار نمی کند یا ضعیف می شود.
این منجر به نشت محتویات معده به مری می شود. اسیدهای معده می توانند مری را تحریک کرده و علائم سوزش معده را ایجاد کنند. این وضعیت به رفلاکس معروف است.سوزش سر دل همچنین می تواند در نتیجه فتق هیاتال باشد. این اتفاق می افتد زمانی که بخشی از معده از طریق دیافراگم و به داخل قفسه سینه فشار می آورد.
سوزش سر دل نیز یک بیماری شایع در دوران بارداری است. هنگامی که یک زن باردار است، هورمون پروژسترون می تواند باعث شل شدن مری تحتانی شود. این امر اجازه می دهد تا محتوای معده به مری برود و باعث تحریک شود.
سایر شرایط سلامتی یا انتخاب شیوه زندگی می تواند دل درد شما را بدتر کند ، از جمله.
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن یا چاقی
- مصرف کافئین، شکلات یا الکل
- خوردن غذاهای تند
- دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا خوردن
- مصرف برخی داروها مانند آسپرین یا ایبوپروفن
علائم سوزش سر معده
علائم همراه سوزش معده شامل موارد زیر است:
- درد به صورت سوزش در سینه که معمولاً همراه سوزش معده بعد از غذا خوردن و در زمان شب احساس می شود
- دردی که با دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می شود
- بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) یکی از نشانه های سوزش معده است. در این حالت اسید معده به مری بر می گردد و باعث درد و سوزش معده تا گلو می شود. این درد می تواند به صورت احساس سوزش پشت جناغ سینه یا استخوان سینه به صورت گرفتگی یا درد شدید احساس شود. بسیاری از مواقع درد ناشی از رفلاکس اسیدی ممکن است با درد مربوط به حمله قلبی اشتباه گرفته شود.
- درد ناشی از رفلاکس معده (سوزش معده) می تواند در قسمت پایین سینه احساس شود یا در مواقع خاص به سمت پشت گلو توسعه پیدا کرده و همراه با نفخ شکم باشد. در این حالت یک مزه تند در پشت گلو احساس می شود. اگر رفلکس اسیدی نزدیک حنجره در گلو باشد، می تواند باعث ایجاد سرفه یا گرفتگی صدا شود. رفلکس اسیدی معده با شدت زیاد و در طول دوره های زمانی طولانی می تواند باعث از بین رفتن مینای دندان ها شده و در نهایت منجر به ایجاد پوسیدگی دندان شود.
- علائم این بیماری اغلب پس از صرف غذای سنگین، خم شدن به جلو، یا دراز کشیدن بیشتر احساس می شود. به این ترتیب بسیاری از افراد ممکن است سوزش معده را در زمان بیدار شدن از خواب احساس نمایند.
نکات مهم
- زماني كه فرد بيشتر از دو بار در هفته دچار سوزش معده شود بايد آن را بيماري بداند. برخي داروهاي اين ناراحتي به طور آزاد به فروش مي رسند اما در صورت علائم غير عادي و سوزش هاي بسيار مكرر يا دردناك بايد با پزشك مشورت كرد تا علت بيماري تشخيص داده شود و داروهاي مناسب تجويز گردد.
- براي جلوگيري از رفلاكس معده توصيه مي شود فرد پس از صرف غذا دراز نكشد. پس از شام نيز بهتر است صبر كرد و كمي زمان خوابيدن را تعويق انداخت. همچنين نبايد قبل از آن فعاليت شديد داشت.
- سر بايد از سطح بدن بالاتر قرار گيرد. البته منظور استفاده از بالشت خيلي بلند نيست بلكه بالا آمدن حدود 15 سانتي متر كافي است.
- خود درماني براي بهبود سوزش معده نبايد بيشتر از 15 روز ادامه يابد. در واقع اين داروها براي طولاني مدت توصيه نمي شود. اگر علائم بيماري ادامه يابد بايد حتما با پزشك مشورت گردد.
- در طولاني مدت، بازگشت مكرر اسيدهاي معده مي تواند التهابات دردناكي در مخاط مري ايجاد كند. به همين دليل رفلاكس مكرر، دردناك و طولاني مدت حتما نيازمند مراجعه به پزشك است.
بیماری تنگی نفس و راه درمان آن
