تغییرات پوست در دوران یائسگی

پوست انسان در سنین مختلف دستخوش تغییرات فراوانی می شود، از آن جهت که پوست به عنوان اولین لایه محافظتی در بدن انسان نقش مهمی ایفا می کند، لزوم نگهداری از آن بسیار قابل توجه است.یکی از مهم ترین دوره هایی که بایستی از پوست مراقبت ویژه ای شود، دوره یائسگی در زنان است. بین 40 تا 58 سالگی، بیشتر زنان وارد دوران یائسگی می شوند. در این دوران تخمدان، تخمک آزاد نمی کند، عادت ماهانه متوقف می شود و تولید هورمون استروژن کم می شود.

استروژن هورمون قدرتمندی است که باعث بلوغ دختران و استحکام استخوان ها می شود. همچنین باعث تحریک کلاژن سازی در پوست می شود که پوست را صاف نگه می دارد و نقش زیادی در استحکام پوست و موی شما بازی می کند. بعد از یائسگی با کاهش میزان استروژن پوست نازک تر، شل تر و دارای چین و چروک بیشتری می شود و خانم ها دچار ریزش مو و افتادگی پوست می شوند.هر قدر هم که بگویند یائسگی به معنای از دست رفتن جوانی شما نیست، اما اتفاقاتی که با گذشتن شما از این مرحله در ظاهرتان می افتد، می تواند بیشتر از هر زمانی شما را نگران ورودتان به جمع پیرها کند.
واقعیت این است که با ورود به سن یائسگی، بدن شما در کلاژن سازی تنبل می شود و در نتیجه چربی پوست شما کاهش پیدا کرده و قدرت ارتجاعی پوست تان را از دست می دهید و با سرعتی بیشتر از قبل دچار افتادگی پوست می شوید. این چروک ها بیشتر خودشان را در ناحیه گردن و قسمت های بالای لب نشان می دهد و بر چهره و جوانی شما تاثیر می گذارد.

چه یائسگی شروع شود، چه نشود، پوست ما پیر خواهد شد. با گذشت زمان، و در صورت قرار داشتن پوست در معرض نور شدید خورشید یا وجود رادیکال های آزاد، پوست انعطاف پذیری و استحکامش را به تدریج از دست می دهد به علاوه کیفیت و کمیت فیبرهای کششی سطح پوست نیز کاهش می یابند. تا اینجا، فرد تحت تأثیر پیری طبیعی قرار دارد، یعنی همان پیر شدن و عوارضش که بین مردان و زنان مشترک است.
این تحول برای زنان با بروز یائسگی سرعت می گیرد، زیرا استروژن که در طول زندگی توسط تخمدان ها ترشح می شود، نقش مهمی در حفاظت از پوست دارد. به محض اینکه یائسگی تخمدان ها را به خواب می برد، این محافظت کننده ناپدید می شود. علاوه بر این، در روند طبیعی پیر شدن، زنان چربی داخل (در حالی که این "پرکننده" مانعی در پدید آمدن چین و چروک به شمار می رود) و روی پوست شان را نیز از دست می دهند (در حالی که سبوم، که خود عامل به وجود آمدن جوش است، نیز نقش مهمی در حفاظت از پوست بازی می کند).
عواقبی که یائسگی برای پوست دارد، فقط همان پیر شدن قابل رؤیت پوست نیست. زیرا انعطاف پذیری اش کم می شود و شروع می کند به خاریدن. به خاطر تغییرات هورمونی و حساس شدن بسیار، احتمالاً پوست سرخ می شود و چون سبوم محافظت کننده کمتری وجود دارد، جراحت ها بقیه نقاط را آسان تر آلوده می کنند. سبوم به چربی طبیعی پوست می گویند که از غدد مولد چربی آزاد می شوند.
در واقع کاهش استروژن در دوران یائسگی ضمن آشکار کردن پیری پوست، آثار عوارض ناشی از آفتاب هم شدت می یابد. هرچند از نظر بالینی و آسیب شناسی تغییرات پوست به علت یائسگی از تغییرات ناشی از آفتاب متفاوت است ولی از نظر ظاهر پیری چهره، بالا بودن سن را تداعی می کند. حقیقتا پوست به تدریج نازک شده و خشک و چروکیده می گردد. به خصوص در صورت که گیرنده های استروژن زیادترند.
ارگان های مورد هدف استروژن در پوست به نظر می رسد بعضی گروه های سلولی مثل سلول های سازنده الیاف کلاژن و احتمالا سلول های رنگ ساز پوست باشند. این تغییرات به قرار زیر است:
1-کاهش استروژن در یائسگی باعث کاهش فعالیت سلول های سازنده الیاف کلاژن شده و در نتیجه باعث اتفاقات زیر می شود:

• نازکی پوست
• کاهش کلاژن مجرای خروج ادرار و در نتیجه ضعف در نکهداری ادرار
• کاهش قابلیت کششی پوست
• کاهش آب پوست و خشکی ناشی از آن

2-کمبود استروژن در اپیدرم باعث نازکی اپیدرم شده و همچنین میل جنسی کاهش می یابد و ممکن است میزان رنگ پوست هم کاهش یابد.
3-کاهش استروژن باعث تغییراتی در مخاط دستگاه تناسلی می شود. این تغییرات شامل خشکی و نازکی مخاط است و ممکن است در بعضی باعث خارش شود.
با این حساب زنان با شروع یائسگی با پوستی روبرو می شوند که نازک و شکننده است و بخاطر کاهش چربی سبوم نمی تواند از پوست به خوبی محافظت کند. طبقه سطحی پوست هم که به عنوان یک مانع عمل می کند، کم اثر می شود و پوست ممکن است تحریک پذیر تر از گذشته شده و یا به حالت اگزمایی در آید، خصوصا اگر محافظت و مراقبت از پوست ناکافی باشد یا مورد خشونت واقع شود. به عنوان مثال تماس پوست با ماده لوریل سولفات سدیم قبل از یائسگی تحریک کمتری را نسبت به پس از یائسگی نشان می دهد.

چگونه میتوان بعد از 30 سالگی از ایجاد چین و چروک جلوگیری کرد؟

پاکسازی پوست

پاکسازی پوست یک گام مهم در امر مراقبت از پوست است، به ویژه اگر در سنین بالا هستید. با افزایش سن و خشک شدن پوست، استفاده از مرطوب کننده بیشتر برای پوست موثر خواهد بود. به علاوه بسیار مهم است که از یک پاک کننده مناسب برای پوست های خشک استفاده کنید. بنابراین به جای پاک کننده های حاوی کف یا ژل به دنبال پاک کننده کرم دار باشید تا به اندازه کافی به پوست شما آبرسانی شود.

آبرسانی به پوست و اهمیت فوق العاده بالای آن

بعد از یائسگی پوست شما خشک تر می شود، چرا که غدد چربی مانند قبل فعال نیستند. بهتر است با مرطوب کننده های قوی تر آبرسانی به پوست را جدی تر انجام دهید، از دوش گرفتن های طولانی با آب داغ اجتناب کنید و بعد از حمام تا زمانی که پوست هنوز رطوبت آب را در خود دارد از کرم مرطوب کننده استفاده کنید. این مسئله به شکل موثرتری به پوست آبرسانی می کند.

در دوران یائسگی همچنان به ضد آفتاب احتیاج دارید

گرچه سرطان پوست در نتیجه میزان نور آفتابی است که در سنین 20 تا 40 سالگی دریافت نموده اید، اما در دوران یائسگی هم برای محافظت از پوست خود همچنان به ضد آفتاب نیاز دارید. در این دوران محافظ های طبیعی پوست نسبت به گذشته کمتر است. بنابراین حتما از ضد آفتابی دارای حداقل SPF 30 استفاده کنید.

چروکهای پوستی را به حداقل برسانید

با رسیدن به سن یائسگی طی سالیانی که در معرض نور آفتاب قرار گرفته اید و همچنین تغییرات هورمونی دوران یائسگی چین و چروک هایی روی پوست خود مشاهده می کنید. با افزایش سن و کاهش سطح هورمون های بدن، پوست کیفیت خود را از دست داده و چین و چروک های آن بیشتر خواهند شد.
زمانی که پوست شما خشک است، چین و چروک ها بیشتر به چشم می آیند. توصیه می شود حتما هر روز از کرم مرطوب کننده بر روی صورت، اطراف فک و روی پوست گردن خود استفاده کنید و به دنبال محصولاتی باشید که با چین و چروک ها و خطوط نازک روی پوست مبارزه می کنند و به درخشندگی بیشتر پوست کمک می کنند.

لکه های ناشی از افزایش سن را برطرف کنید

لکه های پوستی ناشی از افزایش سن که بر روی صورت، قفسه سینه و دست ها نمایان شده، در دوره یائسگی آشکارتر می شوند. با استفاده هر روز از کرم ضد آفتاب از بروز این لکه ها پیشگیری کنید. اگر این لکه ها را روی پوست خود مشاهده می کنید، با لایه بردارهای مناسب که سلوله ای مرده را از روی پوست برمی دارند، می توانید این لکه ها را برطرف کنید. استفاده از محصولات روشن کننده در رفع این لکه ها موثر است.

مراقب پوست دست های خود باشید

پشت دست ها ممکن است در دوران یائسگی رطوبت، کلاژن و چربی خود را از دست بدهند. خشکی پشت دست باعث می شود رگ ها بیشتر به چشم بیایند و دست ها استخوانی تر به نظر برسند. برای بهبود این وضعیت به طور مرتب از مرطوب کننده برای پشت دست خود استفاده کنید. به علاوه از پوست دست ها در مقابل نور خورشید هم محافظت کنید و در زمان انجام کارهای داخل خانه از دستکش استفاده کنید.