آش گیلدیک یکی از آش های سنتی و بسیار مقوی اردبیل است. این آش به خاطر گوشت و حبوباتش حاوی پروتئین فراوان گیاهی و حیوانی و به خاطر سبزیجات و خشکباری که برای تهیه آن استفاده شده، حاوی فیبر مناسب و انواع ویتامین و مواد معدنی است که برای تقویت عمومی، افزایش سطح انرژی، پوکی استخوان و حتی عضله سازی برای ورزشکاران مفید است.
مواد لازم برای آش گیلدیک
- ۲۵۰ گرم گوشت چرخ کرده گوسفندی
- نصف پیمانه نخود
- نصف پیمانه لوبیا چیتی
- نصف پیمانه لوبیا قرمز
- ۵۰۰ گرم گل نسترن
- یک کیلوگرم سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز، اسفناج)
- ۲ عدد پیاز پوست کنده و ریز رنده شده
- یک پیمانه برنج
- یک پیمانه برگه زردآلو
- یک پیمانه آلوچه
- ۲۰۰ گرم لواشک ملس
- یک پیمانه مغز گردو
- نمک و فلفل به مقدار لازم
- پیاز داغ و نعنا داغ برای تزئین
طرز تهیه آش گیلدیک
گل نسترن را از سه روز قبل و نخود، لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، آلوچه، لواشک و برگه زردآلو را باید از شب قبل خیس کنید. گوشت چرخ کرده را با پیاز رنده شده و آب گرفته، نمک، فلفل و زردچوبه در یک کاسه وزر دهید. سپس از مایه گوشتی، کوفته ریزه درست کنید و آن ها را کنار بگذارید. برنج را با ۶ پیمانه آب در قابلمه بریزید و آن را روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا آب به جوش آید. سپس نخود، لوبیا چیتی و لوبیا قرمز را به قابلمه برنج اضافه کنید. پس از حدود نیم ساعت، سبزی آش را در قابلمه بریزید و صبر کنید تا مواد نیم پز شوند.
در این مرحله گوشت قلقلی ها را به آش بیفزایید و پس از حدود ۱۰ دقیقه، آلو، آلوچه و برگ ه زردآلو را در قابلمه آش بریزید. در مرحله آخر نیز، گل نسترن را آبکش کنید و همراه با مغز گردوی خرد شده به آش بیفزایید. اجازه دهید تا آش، روی حرارت ملایم جا بیفتد. به آش، نمک و فلفل بزنید و آن را سرو کنید. برای تزئین از نعنا داغ و پیاز داغ استفاده کنید.
روش دوم طرز تهیه آش گیلدیک اردبیل
در این روش بعد از تهیه کوفته ریزه ها و سرخ کردن آن به سراغ برنج می روید. برنج را با چند پیمانه آب روی حرارت قرار می دهید تا بجوشد. سبزی و حبوباتی که از قبل خیس کرده اید به برنج اضافه می کنید تا غذا به مرحله نیم پز برسد. در این مرحله کوفته قلقلی، آلو خشک، لواشک و برگ زرد آلو را اضافه کنید و گیلدیک ها را آبکش کرده و از صافی بگذرانید. بعد از اضافه کردن این مایع غلیظ، مغز گردو را خرد و به آش بیافزاید. در نهایت باید منتظر باشید تا آش جا بیافتد و کاملا بپزد، موقع سرو هم آن را با نعناع داغ و پیاز داغ تزیین کنید.
گفته می شود آش گیلدیک به سبب داشتن فیبر بالا در بهبود عملکرد روده ها نقش بسزایی دارد؛ یعنی به هضم غذا کمک می کند و یکی از راه های درمان یبوست است. بعلاوه در طب سنتی آمده که این غذا با داشتن انواع ویتامین هایش باعث تقویت و جوان سازی پوست و مو می شود و غذایی مقوی برای کودکان و افراد سالمند است. در یک کلام می توان گفت آش گیلدیک غذایی پرخاصیت است که با یک بار امتحان عاشقش می شوید.
خواص آش گیلدیک
- آش گیلدیک حاوی انواع ویتامین های A، B، C، E، K، D، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، منیزیم، منگنز، مس، روی (زینک)، پروتئین، کلسیم، آهن، اسیدفولیک، کولین، سلنیوم، اسیدچرب امگا ۳، فیبر، قند ساکاروز، گلوکز، فراکتوز و … است.
- باعث بهبود و رفع یبوست می شود.
- باعث تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان می شود.
- به علت داشتن انواع ویتامین ها و املاح معدنی باعث تقویت، طراوت و جوان سازی پوست و مو می شود.
- کنترل قند، فشار و چربی خون از دیگر خواص بی نظیر آش گیلدیک است.
طرز تهیه آش یخ تبریزی
