شیره ی انگور مایع غلیظ و شیرینی است که از که غلیظ شدن آب انگور به دست می آید و روشی است که گذشتگان برای نگهداری آب انگور استفاده می کردند و از خواص آن در طی سال و در فصولی که انگور در دسترس نبود استفاده می کردند. شیره ی انگور طعم لذیذی دارد و علاوه بر آن بسیار مقوی است.شیره انواع مختلفی دارد و به شیره ی انگور محدود نمی شود. شیره ی خرما، شیره ی افرا، شیره ی توت و شیره ی سیب نیز در جای جای کشورمان متداول است.
شیره ی انگور بیشتر به عنوان شیرین کننده در وعده ی صبحانه و عصرانه و در دسرهای مختلف استفاده می شود. شیره ی انگور را با آب رقیق می کنند و از آن شربت خوشمزه ای به دست می آید که درمان کم خونی است. این شربت را می توان با کمی سرکه ی سفید مخلوط کرد و شربت سرکه شیره درست کرد که برای کاهش عطش در روزهای گرم تابستان مناسب است.
از طرفی شیره ی انگور را بر روی فرنی یا شیربرنج می ریزند و یا با ماست چکیده یا ارده ی کنجد مخلوط می کنند. تهیه ی حلوای شیره هم در بعضی از شهرهای کشور مانند همدان و برخی استان های غربی متداول است. از شیره ی انگور در پخت کیک و یا به عنوان طعم دنده و شیرین کننده ی پنکیک، وافل و اوت میل ها نیز استفاده می کنند.
شیره انگور یا دوشاب درواقع یکی از راه های نگهداری آب انگوراز گذشته ها بوده است که از تغلیظ آب انگور به دست می آید. از شیره انگور بیشتر در وعده های صبحانه و عصرانه یا به عنوان شیرین کننده در کنار پنکیک، وافلو تست استفاده می شود. دوشاب ها بسته به نوع انگوری که از آن درست می شوند انواع و رنگ های مختلف دارند.شیره انگور طعم لذیذ دارد علاوه بر آن بسیار مقوی است، به خصوص برای افرادی که از کم خونیو ضعف عمومی رنج می برند. شیره یا دبس در طب سنتی هم کاربرد زیادی داشته و طبع آن گرم است.این خوراکی مقوی و خوشمزه به صورت آماده در دسترس است اما شما خودتان هم می توانید با دانستن چند ترفند ساده آن را در منزل درست کنید، در اینصورت اطمینان دارید که در تمام مراحل تهیه، نکات بهداشتی به خوبی رعایت شده است.
مواد لازم شیره انگور
- انگور به میزان دلخواه
- خاک سفید 1/8 میزان انگور
- به به میزان دلخواه
طرز تهیه شیره انگور
مرحله اول تهیه دوشاب:
انگور را می شوییم و دانه می کنیم. اگر به روش سنتی خواستید درست کنید باید خوشه انگور را بدون دانه کردن همینطوری استفاده کنید.
مرحله دوم تهیه دوشاب:
آب انگور را با له کردن عادی یا با دستگاه آبمیوه گیری می گیریم و از صافی رد می کنیم تا آب انگور تمیز شود.
مرحله سوم تهیه دوشاب:
آب انگور بدست آمده را در قابلمه می ریزیم و روی گاز قرار می دهیم. قبل از اینکه حرارت چندانی به آب انگور بخورد خاک سفید را آرام آرام اضافه کرده، هم می زنیم.
مرحله چهارم تهیه دوشاب:
با هر بار ریختن خاک روی آب انگو کفی ایجاد می شود که آن را بر می داریم تا دوشاب ترش نشود و در آخر دوشاب صافی بدست بیاید.
مرحله پنجم تهیه دوشاب:
گاز را خاموش می کنیم و دوازده ساعت قابلمه را به حال خود می گذاریم تا شیره انگور صاف شود و کفی که در سطح قابلمه جمع می شود را بر میداریم. بعضی افراد در این مرحله بعد از سرد شدن شیره را از صافی می گذارنند و بعد استراحت می دهند.
مرحله ششم تهیه دوشاب:
وقتی دوشاب استراحت داده می شود کف آن روی قابلمه و خاک کف قابلمه ته نشین می شود. برای همین وقتی کف آن را از سطح قابلمه جمع کردیم با یک ملاقه شیره را از قابلمه به ظرف دیگری انتقال می دهیم تا خاک آن کف قابلمه بماند و شیره صافی داشته باشیم. ته فابلمه را تکان ندهید تا خاک کامل در کف بماند.
مرحله هفتم تهیه دوشاب:
دوشاب را از ظرفی که ریخته ایم دوباره با ملاقه به ظرف دیگری انتقال می دهیم و روی شعله می گذاریم. وقتی جوشید باز کف می کند که آن را باز بر میداریم و دور می ریزیم.
مرحله هشتم تهیه دوشاب:
در حین درست کردن شیره انگور باید مدام آن را بهم بزنیم تا سرریز نشود. دوشاب باید آنقدر بجوشد که دوسوم آبش بخار شود و غلظت مناسب را پیدا کند.
مرحله نهم تهیه دوشاب:
در این مرحله به روش سنتی آذربایجان، به را به شیره انگور اضافه می کنیم تا طعم دوشاب ترش و شیرین شود و کمی که جوشید بر می داریم. کار درست کردن دوشاب تمام شد. امیدوارم دوست داشته باشید.
نکات کلیدی درباره تهیه شیره انگور خانگی یا دوشاب
- اگر دوشاب را بدون خاک تهیه کنید، شربتی به دست می آید که به اصطلاح به آن شربت اسکنجبین گفته می شود. البته این اسکنجبین با شربت سکنجبین یا سرکه انگبین تفاوت دارد اما در اصطلاح به این نام مشهور است و آن را با کاهو و شنبلیله و … می خورند.
- اگر خاک سفید به دوشاب اضافه نشود، در موقع جوشاندن آب انگور ترش می شود و به اصطلاح نجس می شود.
- معمولا ماست را با دوشاب مخلوط کرده و با نان به عنوان عصرانه میل می کنند.
- در فصل زمستان دوشاب را روی برف تمیز ریخته و به شکل بستنی می خورند.
- خاکی که در تهیه دوشاب از آن استفاده می شود دارای ترکیبات آهکی هست که در دامنه بعضی از کوه ها و یا در عطاری یافت می شود.
- ریختن خاک باعث گرفتن ترشی انگور و زلال شدن دوشاب می شود.
- شیره انگور یا دوشاب را درون غذاهایی مثل قویماق , حلوای اوماج و … می ریزند.
- از هر 5 کیلو انگور، حدود یک کیلو دوشاب به دست می آید.
- نشانه های یک شیره انگور مناسب و باکیفیت، رنگ شفاف، غلظت زیاد و نداشتن بوی سوختگی است.
- برای تهیه دوشاب از هر نوع انگوری می توان استفاده کرد اما بهترین نوع انگور برای دوشاب گیری انگور کشمشی است.
شیره ای كه در بازار به نام شیره كشمش عرضه می شود درواقع همان شیره انگور است، ولی چون آذری زبان ها به انگور عسگری (كشمش) می گویند، روی قوطی این نوع شیره به جای شیره انگور، شیره كشمش نوشته شده است.