حجم نفت تولید شده در کشورهای عضو اوپک به طور هفتگی تغییر می‌کند. نوسان میزان نفت تولیدی آن‌ها روی بازار این دارایی تاثیر مستقیم دارد. متاسفانه، عدم قطعیت ژئوپلیتیکی (GPR) نیز بالاتر از حد متوسط است و این موضوع کار معامله‌گران را برای دنبال کردن پرتفوی سرمایه گذاری خود خود سخت می‌کند. این وضعیت در حالی است که با گسترش بازار رمز ارزها و افزایش همبستگی آن با سایر بازارهای مالی اعم از فلزات گرانبها، بورس و مخصوصا نفت، تاثیر قیمت نفت بر بیت کوین همینطور بیشتر میشود. پس تریدرهای رمز ارزها همواره باید گوشه نگاهی به وضعیت طلای سیاه داشته باشند.
در ادامه قصد داریم ضمن بررسی همبستگی بین بازار نفت و بیت کوین و تاثیر طلای سیاه روی طلای دیجیتال، دلیل مهم بودن این همبستگی‌ها، نحوه عوض شدن این ارتباطات طی سال‌های اخیر و پیامدهای مرتبط با این تحولات در مقیاس کلان اقتصادی را تحلیل کنیم. بررسی‌ها نشان داده برخلاف اولین سال‌های ظهور رمز ارزها، اکنون روند قیمت بیت کوین ارتباط مستقیمی با دیگر بازارهای مالی نظیر طلا، نفت و بورس دارد، پس باید همواره آن‌ها را زیر نظر گرفت.
قبل از دهه 1980 میلادی، مبنای قیمت‌گذاری و فروش نفت «بشکه» بود. البته اکنون نیز ارزش‌گذاری آن بر مبنای هر بشکه است، اما در واحدهای میلیون بشکه‌ای معامله میشود. نحوه تعیین قیمت طلای سیاه بر اساس عرضه و تقاضای بازار است و رویدادهای سیاسی سراسر دنیا نیز تاثیر کاملا مستقیمی روی آن دارند. از طرفی تاثیر قیمت نفت بر بیت کوین سبب شده نوسانات قیمت این دارایی در بازار رمز ارزها نیز، هر چند کم، احساس شود.
طبق گزارش نزدک، ابتدای ژوئن 2017 (نیمه خرداد 1396) حجم معاملات روزانه بیت کوین حدود 450 میلیون دلار بود. در 20 جولای (انتهای تیر 1396)، میزان معاملات روزانه با افتی سهمگین به 7.5 میلیون دلار در روز رسید. بر اساس گزارش رسانه‌های خبری درباره رشد بیت کوین، قیمت این رمز ارز مدتی قبل یعنی در مارس 2017 (اسفند 1395) با رسیدن به حوالی 20 هزار دلار یک سقف تاریخی جدید به ثبت رسانده بود. البته افت حجم معاملات روزانه بیت کوین ناگهانی نبود؛ تا پایان ماه ژوئن (نیمه تیر 1396) این مقدار با کاهشی بیش از 50 درصدی به 200 میلیون دلار رسیده بود. این روند کاهشی تا آخر تیر ماه نه تنها در بازار بیت کوین، بلکه در سایر بازارهای مالی نیز ادامه پیدا کرد. از آن زمان تا کنون همبستگی و ارتباط بین بازارهای مالی بیشتر از قبل شده است.
قیمت انواع نفت معمولا به عنوان یک مبنا برای کشورهای تولیدکننده آن، مخصوصا اعضای اوپک، در نظر گرفته میشود. نوسانات قیمت این ماده ارزشمند تاثیر چشم‌گیری روی بازار دیگر دارایی‌ها مخصوصا محصولات مرتبط با انرژی دارد.
اگر ارزش هر بشکه طلای سیاه بالا باشد، مصرف‌کنندگان برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها به دنبال منابع انرژی جایگزین می‌روند. تحت چنین شرایطی، تاثیر قیمت نفت بر بیت کوین واضح است؛ به خاطر استفاده اکثر مزارع استخراج بیت کوین از سوخت‌های فسیلی مخصوصا نفت و زغال سنگ، هزینه ماینرها افزایش پیدا می‌کند. هزینه پرداختی بابت انرژی اغلب فاکتور تعیین‌کننده در سودآوری یا ضرردهی یک مجموعه استخراج بیت کوین است. در برخی مواقع استخراج‌کنندگان خاموش کردن دستگاه‌های خود را ترجیح میدهند. در ادامه، با افت هش ریت شبکه به عنوان فاکتوری حیاتی، BTC با افت قیمت مواجه خواهد شد.
بیت کوین به عنوان اولین و برترین رمز ارز دنیا که نزدیک به 40 درصد ارزش کل بازار کریپتو را در اختیار دارد، از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. در شبکه‌های بلاک چین مبتنی بر این مکانیزم، بین گره‌های (ماینرهای) توزیع شده و غیر متمرکز رقابتی شدید برقرار است؛ هر استخراج‌کننده که بتواند زودتر از بقیه یک مجموعه تراکنش در قالب یک بلاک را پردازش کند، در قالب ارز BTC پاداش دریافت می‌کند. پس طبیعی است هر مزرعه استخراج به دنبال افزایش هش ریت و توان پردازشی خود باشد، اتفاقی که به بالا رفتن مصرف انرژی منجر خواهد شد.
وقتی با وجود پایدار ماندن ارزهای عادی قیمت انرژی زیاد میشود، مصرف‌کنندگان احتمالا به استفاده از بیت کوین به عنوان جایگزین بازارهای کنونی تمایل بیشتری نشان خواهند داد. عکس این ماجرا را نیز در نظر بگیرید؛ وقتی در شرایط ناپایداری ارزهای رایج قیمت انرژی کمتر میشود، مردم کمتر به استفاده از دارایی‌های جایگزین نظیر بیت کوین رغبت نشان میدهند. نوسان در بازارهای رایج اعم از نفت، طلا و بورس روی بیت کوین تاثیر می‌گذارد. حتی بیت کوین نیز تحت شرایطی می‌تواند روی این مارکت‌ها تاثیری قابل توجه بگذارد.
اگرچه کشور چین در حال حاضر یک تولیدکننده و همچنین مصرف‌کننده بزرگ نفت محسوب میشود، اما اقتصادش در سراشیبی قرار گرفته است. علاوه بر آن، ارزش ارز این کشور یعنی یوآن نیز در حال کاهش است. این اتفاق تقاضای جهانی برای نفت و حتی دیگر کالاها را کمتر می‌کند. در چنین وضعیتی، دارایی‌های غیر سنتی نظیر رمز ارزها تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، چرا که مصرف‌کنندگان باید برای حفظ ارزش سرمایه خود و داشتن توانایی تقبل هزینه کالاهای متداول به دنبال جایگزین‌های ارزان‌تر باشند.
کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) در ایالات متحده بیت کوین و نفت را در یک دسته‌بندی کالا قرار داده است، به این معنی که می‌توان این دو را با یکدیگر جایگزین کرد. از آن جایی که آمریکا بزرگترین اقتصاد دنیا است، چنین دیدگاهی قطعا سبب تاثیر قیمت نفت بر بیت کوین (و بالعکس) میشود.
به عقیده بسیاری از سرمایه گذاران، معامله نفت در مقایسه با طلا و نقره راحت‌تر است. دقیقا به همین دلیل آن را یک کالا می‌دانند. حال در مقایسه با هر سه مورد، خیلی آسان‌تر می توان به خرید و فروش بیت کوین پرداخت. شاید تا کنون به این مسئله توجه نکرده باشید، اما همین موضوع یکی از دلایل اصلی ترغیب سرمایه گذاران برای ورود به بازار رمز ارزها بوده است.
تا چند سال قبل، بیت کوین بازار کوچکی داشت. از طرفی کشورهای مختلف به شدت با آن مخالفت می‌کردند. اما اکنون نخستین رمز ارز دنیا بازاری به ارزش چند صد میلیارد دلار، ارزشمندتر از بازار سهام برخی شرکت‌های بزرگ دنیا، دارد. همچنین ارزش کل بازار رمز ارزها به حوالی 1 تریلیون دلار رسیده است. از طرفی دیگر برخی اقتصادهای برتر مخصوصا آمریکا، مدت‌ها است به جای مخالفت با ارزهای رمزنگاری شده در تلاش برای پذیرش آن‌ها هستند و این نوع دارایی‌های جدید را همرده برخی دارایی‌های قدیمی نظیر نفت طبقه‌‌بندی می‌کنند. به عنوان مثال، همانطور که گفتیم کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) طلای سیاه و طلای دیجیتال را در یک گروه کالا قرار داده است.
پس طبیعی است بیت کوین دیگر مستقل از سایر بازارهای مالی حرکت نکند و با آن‌ها همبستگی داشته باشد. در این میان تاثیر بازار نفت روی بیت کوین و حتی بالعکس، بیشتر از بقیه مارکت‌ها بوده است، چرا که وابستگی خاصی بین آن‌ها وجود دارد؛ با وجود استفاده بخش قابل توجهی از مزارع استخراج از سوخت‌های پاک، هنوز تعداد زیادی از آن‌ها برای تامین انرژی متکی به نفت و زغال سنگ هستند.
