قیم کیست؟
قیم کسی است که امور حقوقی فرزند را سر و سامان می دهد. به همین دلیل برای انتخاب این شخص قانون وسواس زیادی به خرج داده است. همانطور که گفتیم اگر مادر صلاحیت لازم را داشته باشد اصلی ترین گزینه برای قیمومیت است ولی این تمام ماجرا نیست. پس به این نکته حتما توجه داشته باشید که اگر زن ازدواج مجدد کند معمولا اداره سرپرستی، قیمومت را به یکی از اقوام درجه یک پدر یا مادر می دهد و اگر هیچ کدام از این ها هم نبودند یا صلاحیت نداشتند اداره سرپرستی یک نفر را به عنوان امین انتخاب و همین فرد امین، قیم فرزندان این زن را انتخاب می کند. نکته مهم دیگری که نباید از نظرتان دور بماند این است که قیم هیچ گاه نمی تواند خودسرانه درباره اموال طفل تصمیم گیری کند. قانون در این باره نیز سختگیری کرده و قیم را الزام کرده است تا همه کارها را با نظارت اداره سرپرستی انجام دهد. پس این را بدانید که اگر قیم بخواهد اموال طفل را نقل و انتقال دهد حتما باید اجازه اداره سرپرستی را قبلا گرفته باشد.
قیمومیت چیست؟
قیمومیت در واقع نهادی است که در فقه برای حمایت از محجوران و سامان دادن امور حقوقی و مالی آنها تدوین شده است . در صورتی که پدر و جد پدری یک کودک فوت کرده باشند و برای اداره امور مالی فرزند خود نیز وصی تعیین نکرده باشند ، دادگاه برای سرپرستی آنها قیم تعیین می کند . همچنین ، برای اشخاصی که بعد از رسیدن به سن بلوغ سفیه یا مجنون می شوند هم اعم از اینکه پدر یا جد پدری یا وصی منصوب داشته باشند یا خیر هم از طرف دادگاه قیم تعیین می شود .
حضانت چیست؟
مطابق قانون مدنی ، حضانت فرزندان حق و تکلیفی است که بر عهده والدین قرار دارد . بنابراین ، هر یک از آنها در درجه اول موظف هستند که به مراقبت از فرزند خود بپردازند و در درجه بعد حق این را دارند که حضانت فرزندشان با آنها باشد . منتها در صورتی که والدین از هم طلاق گرفته باشند یا به هر دلیلی جدا از هم زندگی کنند ، حضانت فرزند دختر و حضانت فرزند پسر تا سن هفت سالگی با مادر خواهد بود . از سن هفت سالگی تا سن بلوغ هم به عهده پدر است .
فرق حضانت و قیمومیت؟
همانگونه که اشاره شد ، قیمومت به معنای سرپرستی و حمایت است . قیمومیت در واقع نهادی است که برای حمایت از محجوران اعم از صغیر ، سفیه و مجنون ایجاد شده است . در واقع ، اشخاص صغیر ، سفیه و مجنون بایستی تحت حمایت شخصی باشند تا امور آنها اداره شود . در این معنا ، قیمومت با حضانت که ناظر بر نگهداری ، مراقبت و حمایت جسمی از فرزندان است تفاوت دارد . حضانت فرزندان در درجه اول به عهده پدر و مادر طفل است که حق و تکلیف به حضانت دارند . اما قیم به موجب حکم دادگاه برای اداره امور مالی محجور تعیین می شود که البته اولویت با نزدیکان طفل است .
دریافت مجوز قیمومیت چگونه است؟
که اگر مادری میخواھد اداره اموال فرزندش را بر عھده بگیرد باید با ارایه مدارک فوت پدر طفل و نوشتن تقاضا در یک برگ معمولی به اداره سرپرستی مراجعه کند. این فرد باید در نامه بنویسد که پدر طفل طبق مدارک موجود فوت کرده است و ضمن آن آمادگی خود را برای قیمومت طفل اعلام کند. در این زمان دادستان پس از بررسی، مادر را به عنوان قیم اعلام میکند و بعد از آن است که او میتواند در امور مالی فرزند خود جھت مصلحت و منافع طفل دخالت کند. اما حتما باید توجه داشت که دخالت قیم در امور مالی طفل دخالتی بدون حد و حصر نیست و حتما باید بر اساس مصلحت طفل انجام بگیرد و در غیر اینصورت برای قیم مسئولیتھای سنگینی به بار خواھد آورد.
ثبت قیم در اداره سرپرستی
روندی که اداره سرپرستی طی میکند: اداره سرپرستی پس از دریافت تقاضانامه فرد متقاضی قیمومت، به مرجع انتظامی محل سکونت و اقامت فرزندان، دستور میدھد برای حفظ حقوق آنھا، از اموال منقول و غیر منقول متوفی صورت برداری کنند که مبادا اموال متوفی حیف و میل شود.ھمچنین مدارکی از جمله گواھی فوت متوفی، کپی شناسنامه صغیر، کپی شناسنامه برای معرفی فرد صالح و شایستهای که آمادگی قیمومت را داشته باشد به اداره سرپرستی تحویل داده میشود.در این خصوص معمولاً مادر کودک برای قیمومت اعلام آمادگی میکند و مرجع انتظامی پس از تحقیق از اھالی محلی، در مورد صلاحیت و شایستگی وی، نتیجه را به انضمام فتوکپی شناسنامه مادر و سایر مدارک به اداره سرپرستی تقدیم خواھد کرد.
شرایط فرزند خواندگی برای زنان مجرد
