ادرار به طور طبیعی به رنگ زرد روشن است که ناشی از وجود رنگدانه‌ای به نام اوروکروم است. این رنگدانه از تجزیه هموگلوبین در بدن به وجود می‌آید. رنگ ادرار می‌تواند در طول روز بسته به میزان مایعات مصرفی، رژیم غذایی و برخی از داروها، از کم‌رنگ تا کهربایی عمیق تغییر کند.
اما گاهی اوقات، تغییر رنگ ادرار می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل سلامتی باشد. در این مطلب، به بررسی رنگ‌های مختلف ادرار و علل احتمالی آنها می‌پردازیم و راه‌های درمان را نیز ارائه می‌کنیم.
رنگ‌های شایع ادرار و علل احتمالی آنها:
زرد روشن: این رنگ طبیعی و نرمال ادرار است که نشان‌دهنده هیدراتاسیون مناسب بدن است.
زرد تیره: این رنگ نیز طبیعی است و می‌تواند به دلیل کمبود مایعات در بدن باشد. نوشیدن آب بیشتر می‌تواند به روشن شدن رنگ ادرار کمک کند.
کهربایی: این رنگ نیز می‌تواند نشان‌دهنده کمبود مایعات باشد. همچنین ممکن است نشان‌دهنده مصرف برخی از ویتامین‌ها یا مکمل‌های غذایی باشد.
نارنجی: این رنگ می‌تواند نشان‌دهنده کمبود مایعات، مصرف بیش از حد بتاکاروتن (موجود در هویج، کدو تنبل و سبزیجات برگ‌دار) یا مشکلات کبدی باشد.
صورتی یا قرمز: این رنگ می‌تواند نشان‌دهنده وجود خون در ادرار باشد که می‌تواند ناشی از عفونت مجاری ادراری، سنگ کلیه یا مشکلات کلیوی باشد.
قهوه‌ای تیره یا قهوه‌ای مایل به قرمز: این رنگ می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات کبدی، انسداد مجاری صفراوی یا کم‌خونی همولیتیک باشد.
کدر یا مایل به خاکستری: این رنگ می‌تواند نشان‌دهنده عفونت مجاری ادراری، سنگ کلیه یا مشکلات پروستات باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از تغییرات زیر در رنگ ادرار، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند درد، تب یا سوزش ادرار همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید:
ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای تیره
ادرار کدر یا مایل به خاکستری
درد در هنگام ادرار کردن
تب
لرز
حالت تهوع یا استفراغ
کاهش ناگهانی یا افزایش قابل توجه در دفعات ادرار
راه‌های درمان:
درمان تغییر رنگ ادرار به علت آن بستگی دارد. برخی از علل شایع و درمان‌های آنها عبارتند از:
کم‌آبی بدن: نوشیدن مایعات بیشتر، به خصوص آب
عفونت مجاری ادراری (UTI): آنتی‌بیوتیک‌ها
سنگ کلیه: داروها، لیزر درمانی یا جراحی
مشکلات کبدی: داروها، تغییرات در سبک زندگی یا جراحی
کم‌خونی همولیتیک: داروها، جراحی یا پیوند مغز استخوان
پیشگیری:
می‌توانید با اقدامات زیر به پیشگیری از برخی از علل شایع تغییر رنگ ادرار کمک کنید:
نوشیدن آب کافی در طول روز
داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل
کاهش مصرف کافئین و الکل
مدیریت استرس
معاینات منظم پزشکی
توجه:
این اطلاعات فقط جنبه‌ی آموزشی دارند و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی در نظر گرفته شوند.
در صورت مشاهده هر گونه تغییر در رنگ ادرار، به خصوص اگر با علائم دیگری همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
