تنگه واشی
تنگه واشی در 17 کیلومتری شهر فیروز کوه قرار دارد در حرکت از سمت تهران به دماوند 17 کیلومتر بعد از فیروزکوه، خروجی به سمت چپ هست که به سوی تنگه واشی حرکت می کند جاده تنگه واشی در جاده فیروزکوه و 2 کیلومتر قبل از آن قرار دارد. برای رفتن به جاده فیروزکوه باید از اتوبان شهید بابایی به سمت رودهن و دماوند و جاده فیروزکوه بروید. در حقیقت اگر از تهران به سمت فیروزکوه در حال حرکت هستید این جاده قبل از شهرستان فیروزکوه و در سمت چپ شما قرار می گیرد برای رفتن به تنگه ساواشی در کیلومتری 2 جاده فیروزکوه ـ تهران، پس از ورود به یک جاده فرعی و طی حدود 9 کیلومتر، روستای جلیزجند نمایان می گردد. این روستا در حاشیه یک دشت سرسبز با مزارع گندم و سیب زمینی و باغات مختلف بنا شده است. بعد از عبور از روستا و طی حدود 4 کیلومتر در جاده ای که میان دشت و در کنار جوی های پر از آب زلال، احداث شده، محل پیاده روی تنگه ساوشی شروع می شود، تنگه واشی در فصل تابستان میزبان بسیاری از گردشگران است که با تهیه تدارک لازمه برای یک پیاده روی نزدیک به 3 کیلومتری در دل کوه و درون رود به آبشار زیبای 15 متری برسند.
در نزدیکی این آبشار هم رستوران و تفرجگاه کوچکی قرار دارد.همه ساله تور های یک روزه بسیاری به سمت تنگه واشی حرکت می کنند و به دلیل طبیعت خاص آن از طرفداران زیادی بر خوردار است.
تنگه واشی به طول حدود 300 متر و با دیواره های صخره ای بلند به ارتفاع حدود 100 متر محل عبور رودخانه ای است که از کوه های ساواشی سرچشمه می گیرد و از میان دشت می گذرد. در فصل تابستان که آب به کمترین میزان خود می رسد، عمق آن به حدی است که در برخی نقاط تا زیر زانوی شما را خیس نماید. یکی از مهمترین جذابیت های این تنگه، همین عبور کل مسیر از میان آب است.
معمولاً بعضی از گردشگران در این معبر با کرایه چهارپایان، مسیر جاده را تا رسیدن به انتهای تنگه اول و یا تا خود آبشار واشی حرکت می کنند؛ چرا که این تنگه با پوشش صخره هایی بزرگ و بلند دره های صعب العبوری را به وجود آورده است.
دیدار از تنگه واشی مناسب چه افرادی است؟
درجه سختی تنگه واشی آن قدرها هم زیاد نیست و حتی کودکان ۸-۹ ساله هم می توانند به این تنگه بیایند. بااین حال، اگر دارای آسیب دیدگی از ناحیه مچ پا هستید یا اینکه نمی توانید تعادل خود را در آب حفظ کنید، شاید بهتر باشد که به فکر کرایه کردن اسب و قاطر برای عبور از این تنگه باشید. برای این سفر کوله ای سبک به همراه بیاورید تا راحت تر بتوانید در جریان آب حرکت کنید.
جاذبه های طبیعی و تاریخی تنگه واشی
روستای جلیزجند در ابتدای مسیر تنگه، روستایی پرپیچ وخم و با پستی و بلندی فراوان است. در بسیاری از قسمت ها مسیر بسیار باریک می شود. می توانید زمانی را به قدم زدن در روستا و لذت از آب و هوای بکر آن اختصاص دهید. گردش در روستای جلیزجند خالی از لطف نیست. پس از گذشتن از روستا، به پهنه ای سرسبز و زیبا خواهید رسید که مزارع گندم و سیب زمینی و باغ های میوه در آن خودنمایی می کنند. در اغلب اوقات، کشاورزان و باغداران مشغول کار هستند و با رویی گشاده از گردشگران استقبال می کنند، قسمت ابتدایی تنگه، چشم انداز و فضای خاصی برای اتراق ندارد. برای لذت بردن از طبیعت این منطقه باید دل به آب بزنید. با وارد شدن به تنگه واشی و گذراندن فاصله ای در حدود یک و نیم کیلومتر در آب، به دشت زیبای ساواشی خواهید رسید. اگر تمایل به اتراق کردن دارید، این دشت زیبا برای این منظور مناسب است. به یاد داشته باشید که عبور از تنگه واشی برای همه افراد ساده نیست. این منطقه گرچه یکی از بهترین مقاصد طبیعت گردی اطراف تهران است، اما طی کردن این مسیر برای کودکان و افراد دارای ناتوانی های جسمی، مقدور نیست. تنگه ساواشی سنگلاخی است و گذشتن از آن نیاز به صخره نوردی و سنگ نوردی سبک دارد، اما عمق آب آن از تنگه واشی کمتر و مسیر آن نیز کوتاه تر است
پس از اتراق در این دشت و رفع خستگی، نوبت به ورود به تنگه دوم می رسد، در طول این مسیر، منظره آب جاری روی سنگ ها و ریزش آن به پایین، آبشارهای کوچک و زیبا ساخته اند. باید خیلی مراقب باشید که روی سنگ های خیس سر نخورید، با رسیدن به انتهای تنگه سا، آبشار ساواشی آشکار می شود و تماشای زیبایی آن، خستگی شما را ازبین می برد. این قسمت از تنگه کاملا سنگلاخی است و برای اتراق کردن خیلی فضای مناسبی ندارد. به خصوص اگر در روزهای تعطیل به این منطقه سفر کنید، بهتر است برای اتراق طولانی و صرف غذا و تنقلات، دشت ساواشی را انتخاب کنید. در پشت آبشار دشت زیبا و مناظر دیدنی وجود دارند، اما تردد به آنجا چندان هم ساده نیست.
کتیبه های دوره قاجار در تنگه واشی
یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده و دو کتیبه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شده اند. هر سه این کتیبه ها به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده است. فتحعلی شاه که دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته های آن دیار، سه نفر به نام های حجارباشی، نقاش باشی و معمار باشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد.
کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شده است. بزرگترین نقش برجسته این کتیبه ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدودا ۱۸۵ ساله است به گونه ای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده است، اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نموده است.
بهترین زمان سفر به تنگه واشی
وقتی قرار باشد از میان آب رودخانه گذر کنید، گرم ترین فصل و ماه سال، یعنی مرداد بهترین زمان رفتن به تنگه واشی است. اما این منطقه در بهار و پاییز هم بسیار زیبا و تماشاییست، با وجود تور یک روزه تنگه واشی احتمال این که آخر هفته با شلوغی روبرو شوید، زیاد است. ممکن است مجبور شوید، مدت بیشتری را در رودخانه و برای رد شدن بقیه گردشگران منتظر بمانید. اگر جزو این عده نیستید، وسط هفته را برای رفتن انتخاب کنید.
وسایل لازم برای تنگه واشی
از آن جایی که شما در سفر به این منطقه هم مسافتی را در آب می پیمایید و هم در خشکی، باید وسیله هایی را به همراه داشته باشید که در عین این که کامل هستند اما سبک هم باشند. در ادامه مهم ترین وسائل لازم برای تنگه واشی را برایتان شرح خواهیم داد:
- غذای سبک
- آب معدنی
- لباس اضافه و گرم
- کوله ی نسبتا بزرگ
- کفش مناسب طبیعت گردی
- دمپایی
- کیف کوچکی متشکل از کمک های اولیه
- عینک
- کلاه آفتابی
- ضد آفتاب
- کلاه
- GPS
اگر هم عصای کوهنوردی به همراه داشته باشید، خیلی برای حفظ تعادلتان برای گذر از آب خوب است.
در سفر به واشی، کجا اقامت کنیم؟
ازآنجایی که سفر به تنگه واشی، یک ماجراجویی یک روزه است، شما نیاز چندانی به یافتن مکان های اقامتی برای ماندن در طول شب را نخواهید داشت. بااین حال، اگر قصد ندارید تا به زودی به تهران بازگردید یا اینکه مقصد بعدی شما، شهرهای شمالی ایران است، بد نیست تا شب خود را در اقامتگاه های بوم گردی اطراف سپری کنید، اقامتگاه بوم گردی حاج محمد در کیلومتر ۲۵ جاده فیروزکوه-تهران قرار دارد و فاصله آن تا تنگه واشی در حدود ۱۰ کیلومتر است. دیگر اقامتگاه موجود در این منطقه، اقامتگاه بوم گردی متا است.
سوغات ساواشی
یکی از سوغاتی های روستای جلیزجند یا همان ساواشی "دوغ پنج گیاه” است.این دوغ محلی حاوی گیاهان معطر آویشن ، نعناع ، کاکوتی ، پونه صحرایی و پونه جنگلی است. رب آلوچه و لواشک ترش هم از دیگر سوغاتی های تنگه واشی است. همچنین دمپایی های بند دار برای راهپیمایی در آب هم از جمله مواردی است که در کمتر جای دیگری می توانید یافت کنید. در تنگه واشی گیاه کمیاب باریجه که مصارف مهم صنعتی و دارویی دارد می روید. چیدن باریجه به دلیل کمیابی آن جرم است و پیگرد قانونی دارد.
غار علیصدر در کدام شهر واقع شده است و امکانات تفریحی آن چیست؟
