به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، تولد نوزادان زود تر از موعد طبیعی یکی از مهم ترین دغدغه ها و نگرانی های زوج ها به ویژه مادران جوانی است که در انتظار تولد فرزندشان به سر می برند و این تولد زودهنگام نوزاد و تکامل نیافتن اندام های او از جمله مهم ترین عوامل بروز این نگرانی است زیرا مقاومت و ایمنی بدن نوزاد را در برابر بیماری ها و عفونت های احتمالی به حداقل می رساند و در شرایطی خاص خطر مرگ را نیز برای نوزاد به همراه دارد.
بر اساس مطالعات درصدی از نوزادان به جای تولد در زمان طبیعی، قبل از موعد طبیعی متولد می شوند. این نوزادان که در گروه نوزادان نارس قرار می گیرند در مقایسه با نوزادان دیگر در هفته اول تولد ۶ برابر و در سال اول تولدشان ۳ برابر نوزادان معمولی با خطر آسیب پذیری و مرگ روبه رو هستند. احتمال ابتلا به مشکلات و اختلال های تنفسی در این نوزادان زیاد است. تنظیم دمای بدن نوزادان نارس در مقایسه با نوزادان طبیعی سخت تر است و این گروه ممکن است در روند رشد مغزی شان با مشکل روبه رو شوند. از این رو زایمان زودرس می تواند عوارض متعدد و نگران کننده ای برای والدین نوزاد به همراه داشته باشد .
عوامل ایجاد خطر زایمان زودرس
عوامل متعددی می توانند باعث زایمان زودرس شوند، اما تا به حال علت خاصی برای آن مشخص نشده است. با این حال برخی عواملی که خطر زایمان زودرس را بیشتر می کنند، عبارتند از:
- داشتن سابقه زایمان زودرس
- حاملگی دوقلو یا چند قلو
- فاصله زمانی کمتر از شش ماه با بارداری پیشین
- حاملگی از طریق لقاح در آزمایشگاه
- مشکلات مربوط به رحم یا جفت
- نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و یا استفاده از مواد مخدر غیر مجاز
- برخی ازعفونت ها در رحم و دستگاه تناسلی
- برخی از بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت
- داشتن وزن کم یا اضافه وزن قبل از بارداری
- حوادث زندگی استرس زا، مانند مرگ یکی از عزیزان یا خشونت خانگی
- سابقه سقط جنین
- آسیب فیزیکی یا روانی
نکته: به دلایلی ناشناخته، زایمان زودرس در زنان سیاه پوست نسبت به نژادهای دیگر بیشتر اتفاق می افتند. با این وجود زایمان زودرس برای بسیاری از زنانی که هیچ کدام از نشانه های فوق را نداشته اند نیز اتفاق می افتد.
عوارض و مشکلات زایمان زودهنگام برای کودک
مشکلات تنفسی: کودکی که زودتر از زمان مقرر به دنیا آمده ریه ناکاملی دارد و اغلب دچار مشکلات تنفسی می شود. بلافاصله بعد از تولد برای این نوزادان ماسک اکسیژن وصل می کنند. آپنه تنفسی و تنفس متناوب از دیگر مشکلات تنفسی است که در کودکانی که پیش از هفته 34 بارداری به دنیا آمده اند رخ می دهد.
بروز عفونت: سیستم ایمنی نوزاد نابالغ، به طور کامل شکل نگرفته و مدام در معرض آلودگی و ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارد.
تنظیمات دمایی: نوزادانی که زودتر از موعد متولد می شوند، کوچک تر هستند و بدن توانایی گرم نگه داشتن نوزاد را ندارد. این اتفاق به دلیل کمبود چربی بدن رخ می دهد و اغلب نوزاد را در محفظه نگه می دارند تا بتواند به مرور دمای بدنش را به تنهایی تنظیم کند.
مشکلات قلبی: احتمال بروز نارسایی و مشکلات قلبی نورادانی که زودتر از موعد به دنیا آمده اند وجود دارد. این مشکلات ممکن است با درمان های دارویی و یا روش های مبتنی بر کاتتر و جراحی برطرف شوند.
مشکلات بینایی: اغلب نوزادانی که پیش از هفته 30 بارداری به دنیا می آیند در وضعیتی به نام رتینوپاتی زودرس قرار دارند که در آن ممکن است رگ های خونی چشم از شبکیه چشم جدا شوند و نیاز به درمان سریع وجود دارد.
خونریزی مغزی: خونریزی مغزی در نوزادانی که زودتر از هفته 28 بارداری به دنیا آمده اند انواع متفاوتی دارد. برخی از این نوزادان خود به خود خوب می شوند و برخی دچار آسیب های شدید مغزی می شوند.
چگونه متوجه احتمال زایمان زودرس شوم؟
برای آن که بتوانید مانع از زایمان زودرس شوید باید علائم هشدار دهنده و نشانه های آن را بشناسید. اقدام سریع و به موقع می تواند تفاوت بزرگی برای شما ایجاد کند. در ادامه به برخی از علائم اشاره کرده ایم که می تواند مشابه با روند طبیعی حاملگی باشد. بهتر است در این مورد شرط احتیاط را رعایت کرده و در صورت وجود این علائم پزشک خود را جریان قرار دهید.
- کمر دردی که معمولا در قسمت پایین کمرتان احساس می کنید. درد ممکن است مداوم و یا گاهی قطع شود. اما میزان درد کم نمی شود.
- انقباضات در هر 10 دقیقه و یا در بازه زمانی بیشتری اتفاق می افتند
- گرفتگی هایی در زیر شکم که مانند درد قاعدگی است
- انقباض هر 10 دقیقه یا بیشتر
- افزایش و یا خارج شدن ترشحات از واژن
- علائم آنفولانزا مانند؛ تهوع، استفراغ یا اسهال (حتی در موارد خفیف هر چه سریع تر به پزشک خود اطلاع دهید)
- افزایش فشار داخل لگن یا واژن
- خونریزی واژینال
در صورت خطر زایمان زودرس چه کنیم؟
بعد از تشخیص خطر زایمان زودرس بیشترین تاکید بر حفظ آرامش و استراحت خواهد بود. در صورت نیاز پزشکتان برای کاهش انقباضات دارو تجویز خواهد کرد. بنابراین برای سلامت خود و کودکتان از فعالیت هایی که ضروری نیستند صرف نظر کرده و با استفاده از روش های کاهش استرس خود را از اضطراب دور کنید. تخلیه هیجانی و صحبت درباره افکار منفی می تواند باعث کاهش فشار موجود بر شما شود.
از هفته چندم احتمال زنده ماندن کودک وجود دارد؟
بیش از 75% کودکان زودرس را می توان با اقدامات طبی و مراقبت هایی که در طی زایمان و بعد از تولد در NICU می شود، زنده نگه داشت. کودکانی که کمتر از هفت ماه در رحم مادر رشد می کنند، شانس کمتری برای زنده ماندن دارند. زنده ماندن کودکان با توجه به وزن، رشد اندام ها و طول بارداری متغیر می باشد.
کودکان زودرس در کوتاه مدت دارای مشکلات قلبی، تنفسی، گوارشی، فشار خون، نقص در دستگاه ایمنی و احتمال خونریزی مغزی هستند. در اثر مشکلات کوتاه مدت ممکن است کودک آسیبی ببیند که در بلند مدت برای او دشواری هایی ایجاد نماید. فلج مغزی، اختلالات یادگیری، مشکلات بینایی، مشکلات شنوایی، مشکلات دندانپزشکی، مشکلات رفتاری و روانی از جمله مسائلی است که کودکان نارس بعد از زنده ماندن دچار می شوند.
توجه داشته باشید که این عوارض همیشه به وجود نمی آید، بسیارند کودکان نارسی که بعد از مراقبت های پزشکی مانند دیگر کودکان از سلامت کامل برخوردارند. برای درمان مشکلات روانی کودکان از جمله اختلالات یادگیری، اوتیسم و بیش فعالی مراجعه به مشاور کودک الزامی است.