به گزارش سرویس اطلاعات دارویی پایگاه خبری ساعدنیوز، قرص دیمن هیدرینات (Dimenhydrinate)، که بسیاری آن را با نام "قرص ماشین" یا "قرص سفر" میشناسند، یکی از داروهای بدون نیاز به نسخه پرکاربرد برای پیشگیری و درمان تهوع، استفراغ و سرگیجه ناشی از بیماری حرکت (Motion Sickness) است. این دارو با اثر بر سیستم عصبی مرکزی به کنترل این علائم آزاردهنده کمک میکند. اما مصرف خودسرانه و بدون آگاهی از جزئیات آن میتواند با عوارضی همراه باشد. در این مقاله به بررسی جامع موارد مصرف، عوارض جانبی و نکات مهم پیرامون قرص دیمن هیدرینات میپردازیم.
دیمن هیدرینات در دستهی داروهای آنتیهیستامین قرار میگیرد و کاربردهای اصلی آن عبارتند از:
پیشگیری و درمان بیماری حرکت: این شایعترین علت مصرف دیمن هیدرینات است. افرادی که در طول سفر با وسایل نقلیه مانند اتومبیل، قطار، هواپیما یا کشتی دچار علائمی نظیر تهوع، استفراغ و سرگیجه میشوند، میتوانند از این دارو بهرهمند شوند. توصیه میشود قرص حدود 30 تا 60 دقیقه قبل از شروع سفر مصرف شود.
درمان سرگیجه و تهوع ناشی از مشکلات گوش داخلی: برخی از بیماریهای مرتبط با گوش داخلی مانند بیماری منییر (Meniere's disease) یا لابیرنتیت (Labyrinthitis) میتوانند باعث سرگیجه شدید شوند. دیمن هیدرینات با کاهش تحریکات سیستم دهلیزی گوش، به تسکین این نوع سرگیجهها کمک میکند.
تهوع و استفراغ پس از جراحی یا شیمیدرمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن است این دارو را برای کنترل تهوع و استفراغ پس از اعمال جراحی یا به عنوان یک درمان کمکی در کنار داروهای اصلی ضد تهوع در شیمیدرمانی تجویز نماید.
آگاهی از عوارض جانبی به مدیریت بهتر مصرف دارو کمک شایانی میکند. عوارض این دارو به دو دستهی شایع و جدی تقسیم میشوند.
خوابآلودگی و گیجی: شایعترین عارضه دیمن هیدرینات، احساس خوابآلودگی است. به همین دلیل، پس از مصرف آن باید از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، مانند رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین، خودداری کرد.
خشکی دهان، بینی و گلو: این دارو میتواند باعث کاهش ترشحات بدن و ایجاد حس خشکی در این نواحی شود. نوشیدن آب و استفاده از آبنبات یا آدامس بدون قند میتواند به رفع این مشکل کمک کند.
تاری دید: برخی افراد ممکن است پس از مصرف دارو دچار تاری دید موقت شوند.
یبوست و مشکل در دفع ادرار: دیمن هیدرینات ممکن است عملکرد رودهها و مثانه را کند کرده و منجر به این عوارض شود.
تپش قلب یا ضربان قلب نامنظم
تغییرات خلقی و روانی (مانند بیقراری، گیجی و توهم)
لرزش یا تشنج
مشکل جدی در تنفس
واکنشهای آلرژیک شدید (مانند بثورات پوستی، خارش شدید، تورم صورت، زبان یا گلو)
در صورت مشاهده هر یک از این علائم جدی، مصرف دارو باید فوراً قطع و به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه شود.
پیش از مصرف دیمن هیدرینات، توجه به نکات زیر ضروری است:
سالمندان و کودکان: این گروههای سنی نسبت به عوارض جانبی دارو، بهویژه خوابآلودگی و گیجی، حساستر هستند. مصرف در کودکان زیر دو سال توصیه نمیشود و در سنین بالاتر نیز باید با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد.
بارداری و شیردهی: اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، و یا در دوران شیردهی به سر میبرید، حتماً قبل از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
تداخلات دارویی: دیمن هیدرینات میتواند با برخی داروها، بهویژه داروهای آرامبخش، ضدافسردگیها، و سایر آنتیهیستامینها تداخل داشته باشد و اثرات خوابآوری را تشدید کند. مصرف همزمان آن با الکل نیز بسیار خطرناک است.
بیماریهای زمینهای: افراد مبتلا به بیماریهایی نظیر گلوکوم (آب سیاه)، مشکلات پروستات، بیماریهای قلبی، آسم و مشکلات تنفسی باید با احتیاط فراوان و تنها با تجویز پزشک از این دارو استفاده کنند.
قرص دیمن هیدرینات یک داروی موثر برای مقابله با تهوع و سرگیجه ناشی از بیماری حرکت و برخی اختلالات دیگر است. با این حال، همانند هر داروی دیگری، مصرف آن نیازمند آگاهی از کاربردهای صحیح، عوارض جانبی احتمالی و موارد احتیاط است. خوابآلودگی به عنوان شایعترین عارضه آن، یک محدودیت مهم محسوب میشود. همواره توصیه میشود پیش از شروع مصرف، بهویژه در صورت وجود بیماریهای زمینهای یا مصرف داروهای دیگر، با پزشک یا داروساز مشورت نمایید تا از مصرف ایمن و اثربخش آن اطمینان حاصل کنید.
برای مشاهده مطالب مرتبط با اطلاعات دارویی اینجا کلیک کنید