به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از راشا تودی، روز گذشته، دونالد ترامپ در گفتوگویی با خبرنگاران محافظهکار در فلوریدا، برای نخستین بار نسبت به دیدار اخیر بین ولادیمیر پوتین و استیون ویتکاف واکنش نشان داد و گفت:
«من با هر دو نفر بهخوبی آشنا هستم و میدانم که وقتی آنها با هم صحبت میکنند، اتفاقات خوبی میافتد. این دیدار بسیار خوب بود.»
این اظهارات کوتاه، اما معنیدار، اکنون به یکی از محورهای اصلی تحلیلهای رسانهای تبدیل شده است. اما سوال اصلی اینجاست: ویتکاف کیست و چرا گفتوگویش با پوتین تا این حد اهمیت دارد؟
استیون ویتکاف (Steven Witkoff)، تاجر و سرمایهگذار مشهور آمریکایی، سالهاست که در حوزه املاک، ساختوساز و هتلداری در آمریکا و اروپا فعالیت دارد. او از چهرههای نزدیک به دونالد ترامپ محسوب میشود و در کمپین انتخاباتی 2016، یکی از حامیان اقتصادی مهم ترامپ بود.
اما آنچه دیدار او با پوتین را مهمتر میکند، نه صرفاً جایگاه مالیاش، بلکه موقعیت نمادین او در رابطه پرتنش روسیه و آمریکا است؛ و حالا بسیاری معتقدند او با مأموریتی غیررسمی از طرف برخی محافل محافظهکار وارد این گفتوگو شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری تاس روسیه، این دیدار در حاشیه نشست اقتصادی سنتپترزبورگ برگزار شده و دو طرف درباره «چشماندازهای همکاری اقتصادی با محوریت سرمایهگذاری در پروژههای زیربنایی» گفتوگو کردهاند. با این حال، جزئیات دقیقی از محتوای جلسه منتشر نشده است.
نزدیکی ویتکاف به ترامپ، این فرضیه را در فضای رسانهای تقویت کرده که شاید این دیدار، در راستای بازسازی مسیرهای ارتباطی غیررسمی میان دولت آینده احتمالی ترامپ و کرملین باشد.
ترامپ از همان آغاز دوران ریاستجمهوریاش همواره متهم به نرمخویی بیش از حد در قبال روسیه بود. دیدار او با پوتین در هلسینکی در سال 2018 و تمجیدهای مکررش از "قدرت رهبری" پوتین، همواره تیتر یک رسانهها بود.
او در واکنش به تحولات اوکراین نیز بارها گفته بود که اگر در قدرت میبود، جنگ آغاز نمیشد.
اکنون که ترامپ دوباره در حال پیشروی در نظرسنجیهای انتخاباتی 2024 است، هر نوع ارتباط یا نشانهای از رابطه با کرملین، توجه ویژهای را جلب میکند.
اصطلاح «دیپلماسی سایه» به تلاشهایی گفته میشود که از سوی بازیگران غیررسمی (مانند بازرگانان، دانشگاهیان یا افراد نزدیک به سیاستمداران) برای تأثیرگذاری بر روابط بینالملل صورت میگیرد. بسیاری از تحلیلگران، دیدار پوتین و ویتکاف را نمونهای از چنین دیپلماسی میدانند.
الیزابت کارتر، استاد روابط بینالملل دانشگاه NYU، در مصاحبهای گفت:
«اگرچه ترامپ رسماً قدرتی ندارد، اما اطرافیانش در حال چینش مهرههایی برای دوره احتمالی دوم هستند. ویتکاف میتواند یکی از آن مهرهها باشد.»
دموکراتها به این موضوع بهشدت حساسیت نشان دادهاند. سناتور برنی سندرز، در بیانیهای هشدار داد که
«آمریکا نباید اجازه دهد سرمایهداران وابسته به چهرههای سیاسی، مسیر دیپلماسی را منحرف کنند. دیدار پوتین با ویتکاف باید بررسی شود.»
در سوی دیگر، برخی رسانههای محافظهکار این دیدار را یک «گام مثبت در مسیر بازسازی روابط آمریکا با روسیه» دانستهاند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاستجمهوری روسیه، در واکنش به این خبر گفت:
«آقای پوتین دیدارهایی با بازرگانان بینالمللی داشتهاند، از جمله آقای ویتکاف. هدف از این گفتوگوها، بررسی فرصتهای اقتصادی مشترک بوده است.»
او اما از ارائه هرگونه جزئیات بیشتر خودداری کرد.
اگرچه به ظاهر هدف از دیدار، اقتصادی عنوان شده، اما با توجه به فضای فعلی جهانی – بهویژه ادامه تحریمهای گسترده علیه روسیه – بسیاری معتقدند که این گونه نشستها بیشتر بُعد سیاسی دارند تا صرفاً تجاری.
ویتکاف، که در گذشته با چندین پروژه ساختمانی در مسکو درگیر بوده، حالا ممکن است دروازهای تازه برای ورود سرمایهگذاران غربی به بازار محدود روسیه باشد.
دونالد ترامپ فقط با یک جملهی ساده گفت:
«It was a very good talk.»
اما در دنیای سیاست، همین جمله میتواند پیامهایی چندلایه و پرمعنا در دل خود داشته باشد.
آیا ترامپ واقعاً قصد دارد دوباره مسیر رابطه با پوتین را هموار کند؟ آیا این آغاز یک دیپلماسی در سایه است؟ یا صرفاً دیداری تجاری میان دو فرد بانفوذ؟ پاسخ این پرسشها در هفتههای آینده، روشنتر خواهد شد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
