به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از روزنامه جوان، سیاستگذار حوزه انرژی به جای سرمایهگذاری و نوسازی زیرساخت و اصلاح الگوی مصرف عمدتاً ناترازیها را از طریق خاموشی مدیریت کرده و در این مسیر بار سنگین بیبرقی بیشتر بر دوش شهرهای کوچک قرار گرفته است. دولت چهاردهم به جای چشم انتظاری برای امدادهای غیبی همانند بارشهای شدید یا کاهش معجزهآسای دما به فکر سرمایهگذاری و نوسازی زیرساخت و اصلاح الگوی مصرف باشد در غیر این صورت زمستان و تابستان بدون خاموشی تنها یک رؤیا باقی خواهد ماند.
«شهروندان عزیز به دلیل کمبود آبهای زیرزمینی و قطعیهای برق ذخیره آب مخزن پایین رفته به همین دلیل آب امشب از ساعت 22 تا فردا 7 صبح قطع خواهد شد.»، «به اطلاع میرساند برق بهرام آباد، حسام آباد، دودهه چای، روستاهای منطقه خرزان، یلآباد، مرغداریهای طول مسیر و شرکت استراتوس از ساعت 13 تا 15 و ایستگاه مراد تپه و روستای اصطلک، نوروز آباد، اسدی، سوخته چنار، بکندی و مرغداریها و دامداریهای مسیر از ساعت 11 تا 13 قطع خواهد شد.» اینها بخشی از اطلاعیه یکی از روستاهای اطراف استان قزوین است که روز چهارشنبه اول اسفند ماه منتشر شده است. این در شرایطی است که بر اساس بررسیهای «جوان» قطعی برق در تهران به نسبت کمتر از شهرهای کوچک و روستاها بوده و به نظر میرسد بار جبران کمبود برق و مدیریت توزیع منابع بر دوش شهرهای کوچک قرار گرفته است.
تمرکز بر تهران یکی از آسیبهای جدی در کشور است و این مسئله توجهات از سایر مناطق کشور را کمتر کرده است. به عنوان مثال در شرایطی که خاموشیها در تهران با سر و صدا و انتقادات زیادی همراه است، اما از شهرهای کوچک صدای کمتری نسبت به مشکلات به گوش میرسد. یکی از ساکنان اسفراین واقع در جنوب استان خراسان شمالی در گفتوگو با «جوان» گفت: «هر روز به مدت دو ساعت برق قطع میشود و برقها که میرود آب نیز قطع میشود. بعضی روزها قطعی برق به دو بار هم میرسد و یکبار 10 صبح و یک بار 4 بعدازظهر برق منطقه قطع میشود. او این را هم اضافه کرد که بسیاری از روستاهای اطراف اسفراین از جمله حسن آباد نیز قطعی برق تداوم دارد.»
یکی از شهروندان مشهدی نیز در پاسخ به خبرنگار «جوان» در باره وضعیت قطعی برق گفت: «محله ما در جاده قدیم قوچان قرار دارد و به صورت هر روزه یا یک روز در میان شاهد قطعی برق هستیم.» او با بیان اینکه این مسئله منجر به نوسان برق و خسارتهای سنگین به شهروندان شده است، افزود: «برای سومین بار است که یخچال خانه به علت قطعی برق سوخته و این شرایط خسارت بار است.»
بررسیها نشان میدهد در روستاهای همدان نیز قطعی برق روزانه به صورت دو تا سه ساعته است. همچنین در چالوس و روستاهای اطراف نیز به صورت یک روز در میان قطعی برق تداوم دارد.
اما کمی نزدیک به تهران در شهریار و کرج نیز بررسیها نشان میدهد قطعی برق در این مناطق تداوم دارد. یکی از ساکنان فردیس کرج به خبرنگار «جوان» از قطعی برق به صورت یک روز در میان میگوید و اینکه در منطقه منظریه نیز شرایط همین گونه است.
یکی از ساکنان وائین واقع در شهریار نیز با بیان اینکه دو، سه روزی است که برق قطع نشده است، گفت: «پیش از این به صورت روزانه قطعی برق داشتیم. در روستای رضی آباد و قاسم آباد در شهریار نیز گویا شرایط همانند وائین است و تا هفته منتهی به بهمن ماه قطعی برق تداوم داشته است.»
توزیع برق شهرکهای صنعتی و تولیدی نیز همچنان با محدودیتهای گستردهای روبهروست. مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در شهرک صنعتی چناران در خراسان رضوی در این باره به «جوان» گفت: «قطعی برق همچنان ادامهدار است و در تازهترین اعلامیه که به اطلاع تولیدکنندگان در شهرک صنعتی رسیده است عنوان شده که دو روز در هفته از 6 صبح تا 5 بعدازظهر کاهش 90 درصدی در مصرف برق داشته باشیم که عملاً به معنای تعطیلی تولید است.»
اشکناز اورعی در ادامه افزود: «البته این خاموشی جدا از محدودیتهایی است که همه روزه از 5 تا 10 شب داریم و در شرایطی که میشد از فرصت شیفت شب برای تولید استفاده کرد عنوان شده که همه روزه کاهش 100 درصدی در این ساعات داشته باشیم.»
نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه محدودیتها در مصرف گاز نیز وجود دارد، گفت: «با رسیدن موج جدید سرما محدودیتهای صنایع تشدید میشود و این وضعیت را از سایر تولیدکنندگان استانهای دیگر نیز شنیدهایم.»
اورعی با بیان اینکه خاموشیها 30 تا 40 درصد راندمان و تیراژ را پایین آورده است، گفت: «تولید باید پیوسته باشد تا راندمان بالا بیاید.»
اکنون شبکه برق کشور در مخاطره جدی قرار گرفته است. وزیر نیرو ابتدا وعده داد با اجرای خاموشیهای دو ساعته، ناترازی انرژی جبران میشود، اما رئیسجمهور، این محاسبات را اشتباه و غیرواقعی خواند. سپس وعده «رفع ناترازی تا زمستان 1404» مطرح شد، در حالی که کارشناسان معتقدند بدون بارشهای شدید یا کاهش دما، این وعده محقق نخواهد شد.
در مرحله دیگری وزارت نیرو ادعا کرد با اجرای 14 پروژه بزرگ و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، تابستان 1405 را بدون خاموشی سپری خواهد کرد، اما واقعیت این است که شدت مصرف انرژی در ایران چهار برابر کشورهای توسعهیافته است و بدون تغییر الگوی مصرف و سرمایهگذاری کلان در نوسازی زیرساختها، این وعدهها به سرنوشت سالهای گذشته دچار خواهند شد.
بحران برق زمستان 1403، تنها نتیجه یک فصل سرد نیست، بلکه حاصل دههها سوءمدیریت، عدم تنوعبخشی انرژی و فرسودگی سیستماتیک است. تا زمانی که متولی بخش انرژی نوسازی زیرساختها و جذب فناوریهای نوین انرژی متمرکز نباشد، عبور از شرایط فعلی غیرممکن است. ابراهیم خوش گفتار، رئیس سابق سندیکای صنعت برق با اشاره به لزوم جذاب کردن سرمایه گذاری برای فعالان این حوزه گفت: «10 سال است نرخ برق نیروگاهها را تغییر ندادهاند، طبیعی است هیچ کس حاضر به سرمایهگذاری نیست.»
در هر صورت طبق گزارشها پیک مصرف برق تابستان 1403 بالغ بر 79هزار و 872 مگاوات بوده که نسبت به پیک تابستان 1402 بهمیزان 7/8 درصد رشد را نشان میداد، اگر بههمین میزان در تابستان 1404 رشد مصرف پیک را شاهد باشیم، پیک مصرف برق تابستان آینده به 86هزار و 800 مگاوات میرسد.