به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از بی بی سی، ماجرا از جایی آغاز شد که مدیرعامل یک شرکت نوآور در حوزه فناوریهای نجومی و فضایی، درگیر یک رسوایی مالی و اخلاقی شد. رسانهها با سرعت این خبر را منتشر کردند و اعتبار شرکت در معرض تهدید جدی قرار گرفت. در چنین شرایطی که معمولاً متخصصان علمی ترجیح میدهند سکوت اختیار کنند و از جنجالها فاصله بگیرند، یکی از ستارهشناسان مطرح این شرکت – که به خاطر پژوهشهایش در زمینه سیارات فراخورشیدی شناخته شده بود – تصمیمی کاملاً متفاوت گرفت.
در اقدامی غیرمنتظره، این ستارهشناس (که نامش در خبر اصلی ذکر نشده ولی با عنوان دکتر A معرفی شده)، بهجای فاصله گرفتن از بحران، آن را به نفع خود مدیریت کرد. او با انتشار یک پست در شبکههای اجتماعی که بهطور ظریف به بحران اشاره داشت، توجه کاربران را به پروژه علمی جدیدی جلب کرد که قرار بود با همکاری چهرههای فرهنگی، درباره تاثیرات نور مصنوعی بر سلامت روان صحبت کند.
در میان این چهرهها، نام گوئینت پالترو – بازیگر مشهور هالیوود و موسس برند سلامتمحور «Goop» – بیش از همه جلب توجه کرد. پالترو که به خاطر علاقهاش به موضوعات علمی-نیمهعلمی و سلامت جایگزین شناخته میشود، در قالب ویدیویی با این ستارهشناس گفتگو کرد و درباره تأثیرات نجوم، سکون و فضا بر ذهن و زندگی مدرن صحبت کرد.
همکاری علمی با سلبریتیها موضوع تازهای نیست، اما در این مورد خاص، زمانبندی و پیام رسانهای هوشمندانه، این حرکت را به الگویی از یک «پاسخ خلاق به بحران» تبدیل کرد. در شرایطی که توجه رسانهها روی رسوایی مدیرعامل متمرکز شده بود، ستارهشناس مذکور با استفاده از محبوبیت پالترو، گفتوگو را به سمت موضوعاتی مانند آرامش در فضا، معنویت علمی، و الهام از کیهان سوق داد.
نتیجه چه بود؟ در کمتر از 48 ساعت، ویدیوی گفتگو بیش از 5 میلیون بار در پلتفرمهای مختلف دیده شد، پست اصلی ستارهشناس در توییتر/ایکس به ترند روز بدل شد، و بسیاری از کاربران او را به عنوان "مدیر بحران واقعی" تحسین کردند.
این رویداد بار دیگر نشان داد که مرز بین علم و فرهنگ عامه روز به روز در حال محوتر شدن است. هرچند همکاری با چهرههایی مانند گوئینت پالترو از سوی برخی آکادمیکها مورد انتقاد قرار میگیرد – بهویژه به دلیل فعالیتهای شبهعلمی برند او – اما در این مورد خاص، پیام گفتگو متکی بر دادههای علمی بود و بهجای ترویج شبهعلم، به گفتوگویی جدی درباره آرامش ذهن و نورهای شهری منجر شد.
ستارهشناس در بخشهایی از گفتگو حتی از مطالعات اخیر درباره تأثیر آلودگی نوری بر ریتم شبانهروزی انسان صحبت کرد و به شکلی غیرمستقیم توانست بحث علمی مهمی را وارد جریان اصلی گفتگو در رسانهها کند.
یکی از اصول مهم در روابط عمومی نوین این است که هنگام مواجهه با بحران، دفاع صرف از خود کافی نیست. مخاطب امروزی بیشتر جذب روایت میشود تا توضیح. دکتر A با خلق یک روایت جایگزین، بحران را از حالت تدافعی خارج کرد و انرژی روانی جامعه را به سمت یک پروژه مثبت هدایت کرد.
در حالی که شرکت مادر همچنان درگیر رسیدگی حقوقی به پرونده مدیرعامل بود، تصویر عمومی از برند علمی آن، به لطف این حرکت، کمتر آسیب دید و حتی در برخی محافل به عنوان نمونهای از «هوش اجتماعی در مدیریت بحران علمی» مورد ستایش قرار گرفت.
البته این حرکت بیحاشیه هم نبود. برخی منتقدان علمی معتقد بودند که همکاری با گوئینت پالترو، ممکن است باعث تضعیف اعتبار علمی پروژه شود، چرا که برند او با روشهای شبهعلمی مانند سنگهای انرژیزا، بخورهای پاککننده هاله و روشهای درمانی غیرمعتبر پیوند خورده است.
اما همانطور که بسیاری از ناظران روابط عمومی اشاره کردند، «زمینه گفتگو» بهخوبی مدیریت شد و از افراطگرایی فاصله گرفت. در واقع، استفاده هوشمندانه از شهرت، نه برای تایید باورهای نادرست، بلکه برای جلب توجه به پژوهشهای معتبر، عامل موفقیت این حرکت بود.
ماجرای تعامل بین یک ستارهشناس، بحران مدیریتی، و یک چهره فرهنگی، به ما نشان میدهد که در عصر دیجیتال، مرزهای بین دانش، سیاست، رسانه و فرهنگ پاپ در هم تنیدهاند. اگرچه ممکن است برخی چنین حرکتهایی را «غیردقیق» یا «خارج از شأن علمی» بدانند، اما در شرایط بحرانی، این نوع ابتکارها میتوانند از آسیب جدی به اعتبار علمی جلوگیری کنند.
در نهایت، نکته کلیدی این ماجرا در یک جمله خلاصه میشود: در عصر بحرانهای پرسرعت، روایت درست میتواند نجاتبخش باشد – حتی اگر با کمک چهرهای از هالیوود باشد.
برای پیگیری اخبار علمی اینجا کلیک کنید.
