آبریزش بینی چیست؟

آبریزش بینی در واقع افزایش حجم ترشحات بینی است. این ترشحات ممکن است یک مایع شفاف رقیق و یا مخاط غلیظ و یا حتی چیزی بین این دو باشد. ترشحات ممکن است از بینی به بیرون سرازیر شود و یا اینکه از قسمت پشتی به گلو راه پیدا کند. گاهی هم همزمان با هم هر دو اتفاق می افتد.

دو لغت رینوره (rhinorrhea) و رینیت (rhinitis) هم اغلب برای توصیف آبریزش بینی استفاده می شود. در رینوریه ترشحات بینی رقیق و در بیش تر مواقع شفاف هستند. اما رینیت در اصل التهاب بافت بینی بوده و در نهایت منجر به آبریزش بینی می شود.

در صورت آبریزش بینی فرد ممکن است به گرفتگی بینی هم دچار شود و یا اینکه ممکن است اصلا این حالت را فرد تجربه نکند.

علت آبریزش بینی چیست؟

هر عاملی که باعث تحریک و التهاب بافت بینی شود، می تواند در نهایت منجر به آبریزش بینی شود. عفونت ها همچون سرماخوردگی معمولی و آنفولانزا، آلرژی ها و مواد محرک مختلف هم می توانند منجر به آبریزش بینی شوند. برخی از افراد بدون هیچ گونه دلیل خاص و مشخصی به آبریزش بینی مزمن دچار هستند. این پدیده رینیت غیر آلرژیک (nonallergic rhinitis) یا رینیت وازوموتور (vasomotor rhinitis) نام دارد. در موارد کم تر شایع، آبریزش بینی نتیجه پولیپ بینی، جسم خارجی، تومور یا سردرد شبه – میگرن است.

دلایل آبریزش بینی عبارتند از:

• سینوزیت حاد (عفونت سینوس و بینی)
• آلرژی ها
• سینوزیت مزمن
• سندروم سندروم چرگ اشتراوس (Churg-Strauss syndrome)
• سرماخوردگی معمولی
• بیماری کووید ۱۹

بینی در محافظت از بدن چه نقشی دارد؟

روند تنفس در بینی شروع می شود. هوا از طریق بینی وارد ریه ها می شود. به تصفیه، مرطوب، گرم یا خنک کردن هوای موجود در آن کمک می کند تا هوایی که به ریه ها می رسد تمیز باشد.

پوشش مخصوص مخاط یا همان بافت مرطوب ناحیه داخل بینی را پوشانده و از بسیاری از غده های تولید کننده مخاط تشکیل شده است. با ورود باکتری ها، آلرژن ها، گرد و غبار یا سایر ذرات مضر به بینی، مخاط آن ها را به دام می اندازد. موکوس (Mucus) حاوی آنتی بادی یا آنزیمی است که باکتری ها و ویروس های ناخواسته را از بین می برد.

لایه مخاطی همچنین شامل سیلیاها یا ساختارهای مو مانند ریز است. سیلیاها به طور مداوم در حال حرکت هستند و ذرات مضر جمع آوری شده و مخاطی را که از طریق بینی به دام می افتند، به قسمت پشت گلو منتقل می کنند. سپس بعد از بلعیدن توسط اسید معده از بین می روند. همچنین مخاط و ذرات می توانند توسط سرفه یا عطسه خارج شوند.

هنگامی که درجه حرارت بیرون سرد می شود، سرعت این روند کند می شود. بسیاری اوقات، مخاط در بینی می ماند و سپس از بینی خارج می شود. تولید مخاط بخشی طبیعی و ضروری از سیستم هوایی است. برای مرطوب نگه داشتن راه هوایی و به درستی کارکردن آن به مخاط نیاز است.

مخاط نه تنها ذرات مضر را وارد ریه نمی کند بلکه حاوی آنتی بادی برای از بین بردن باکتری ها نیز هست. اگر مخاط بیش از حد تولید شود،
بدن می خواهد از شر آن خلاص شود و با سرفه و تف کردن مخاط اضافی از بینی خارج می شود.

آبریزش و انسداد بینی

آبریزش بینی یکی از شایع ترین علامت های آلرژی بینی است. بهترین راه درمان انسداد بینی از بین بردن علت آلرژی است.
در حقیقت عواملی که باعث بروز آلرژی می شود باید از بین برود. در صورتی که نمی دانید چه چیزی باعث بروز آلرژی می شود می توانید به یک فوق تخصص آلرژی مراجعه داشته باشید تا آزمایشات لازم انجام گیرد.
از سوی دیگر دوری از برخی از آلاینده ها، سخت و گاهی غیر ممکن است. برای مثال برخی آلاینده ها در برخی روزها از حد معمول بالاتر هستند و در این روزها لازم است که بیرون از منزل نروید. ولی گاهی اوقات بیرون رفتن از منزل ضروری است. همچنین در صورتی که به سگ و گربه حساسیت دارید بعد از تماس با آن ها نیاز است که دست های خود را بشویید و لباس های خود را عوض کنید.

برخی آنتی هیستامین ها و ضد انسداد ها یا محلول های شست شوی بینی می توانند به بهبود آبریزش بینی و انسداد بینی کمک کنند. از اسپری های ضد انسداد بینی برای بیشتر از سه روز استفاده نکنید. حتماً دستورالعمل های لازم را قبل از استفاده از دارو و یا اسپری بخوانید. در صورتی که این درمان های خانگی موثر واقع نگردند لازم است که از قرص و داروهای خوراکی استفاده شود.در صورتی که علائم بیماری بعد از 7 روز بهبود نیابد و یا بعد از 5 روز وخیم تر شود، لازم است که به پزشک مراجعه کنید.از دیگر علائم آلرژی بینی می توان به فشار سینوس ها، عطسه کردن، خارش چشم ها و آبریزش از پشت حلق اشاره کرد.

آبریزش بینی دارم، آیا کرونا گرفته ام؟

حداقل ۸۰ درصد افراد به نوع خفیف کووید ۱۹ مبتلا می شوند و علائم این نوع از بیماری شامل گرفتگی بینی و آبریزش بینی است. در حال حاضر که این بیماری شیوع زیادی دارد، بهتر است هر علامتی را به عنوان کووید ۱۹ در نظر گرفته و خود را از دیگران دور نگه داشت. حتی موارد خفیف بیماری می تواند به فرد دیگر منتقل شده و در آن فرد نوع شدیدتری از خود را نشان دهد.بهترین راه برای اطمینان از این که آیا آبریزش بینی شما ناشی از ابتلا به کروناست، چک کردن سایر علائم کروناست.

یکی از نشانه های مخصوص قربانیان Covid-19 از دست دادن ناگهانی حس بویایی است. نه به این دلیل که گرفتگی بینی دارند. حتی بوی شدیدی مثل پیاز یا قهوه را حس نمی کنند. اگرچه همه ی قربانیان ویروس کرونا حس بویایی خود را از دست نمی دهند، اما مطالعات انجام شده نشان دادند که ۸۷ درصد از بیماران، حس بویایی خود را از دست داده بودند.

استفاده از دستگاه پالس اکسی متری در کرونایی ها، معمولا نشان دهنده ی اکسیژن خون زیر ۹۲ درصد است. علاوه بر این در بیماری کرونا، ممکن است برخی ضایعات پوستی نیز دیده شود که در آنفولانزا وجود ندارد. علائم کمتر شایع شامل گلو درد، احتقان، آبریزش بینی، استفراغ، اسهال، معده درد و …است. بعضی از قربانیان چشم هایشان قرمز می شود و خارش دارد. در بعضی از آنها انگشتان دست یا انگشتانشان قرمز می شوند و یا تاول می زند- اصطلاحاً انگشتان پا شبیه لوزه ها می شود.

چه زمانی برای آبریزش بینی باید به پزشک مراجعه کرد؟

آبریزش بینی ممکن است آزار دهنده و ناخوشایند باشد، اما معمولاً خود به خود از بین می رود. در مواردی آبریزش بینی علامت مشکلات جدی تری هستند.گاهی آبریزش بینی در نوزادان ممکن است شدید باشد.

در صورت بروز مشکلات زیر با پزشک تماس بگیرید

• علائم بیش تر از ۱۰ روز باقی بماند
• داشتن تب بالا
• ترشحات بینی زرد و سبز بوده و با درد سینوس و تب همراه باشند . این معمولاً نشانه ای از عفونت باکتریایی است.
• وجود خون در ترشحات بینی
• و یا وجود دائمی ترشحات شفاف بعد از آسیب به سر
• در این صورت با پزشک اطفال تماس بگیرید:
• کودک کم تر از ۲ ماه داشته و به تب مبتلا شده باشد.
• آبریزش بینی و یا گرفتگی بینی نگهداری از کودک و یا تنفس او را با مشکل رو به رو کرده باشد

اقدامات خود مراقبتی در مورد آبریزش بینی

قبل از ملاقات با پزشک، برای کم کردن شدت علائم این اقدامات را انجام دهید:

• آرام فین کردن
• دوری کردن از مواد محرک
• اگر آبریزش بینی دائمی و آبکی بودن بوده و مشخصا با عطسه و خارش چشم ها همراه است، علائم وابسته به آلرژی هستند. آنتی هیستامین های بدون نسخه معمولاً کمک کننده هستند.
• همچنین می توان استروئید های بینی همچون بودزوناید (budesonide)، فلوتیکازون (fluticasone) یا تریامسینولون (triamcinolone) مصرف کرد . این داروها را بدون نسخه می توان از داروخانه تهیه کرد. در هنگام مصرف این داروها به دقت توضیحات ذکر شده روی بسته را مطالعه کنید
• برای کودکان و نوزادان از پمپ های پلاستیکی کوچک برای خارج کردن ترشحات بینی استفاده می شود.

برای کم شدن مقدار جمع شدن مخاط بینی در پشت گلو، اقدامات زیر کمک کننده خواهند بود:

• دوری کردن از مواد محرک رایج مانند دود سیگار و تغییرات ناگهانی رطوبت هوا
• نوشیدن مقدار کافی آب
• استفاده از اسپری های نمکی بینی برای شستشو

در مورد بیماری آسم چه می دانید؟