صرف کردن یک فعل در شکل ساده به معنای تغییر فعل با توجه به فاعل جمله است. در برخی از زبان ها مانند زبان فارسی و زبان آلمانی افعال با توجه به فاعل صرف می شوند. در برخی زبان ها مانند انگلیسی این اتفاق تنها برای افعالی محدود می افتد و بیشتر افعال صرف نمی شوند.
فعل با قاعده یعنی چه؟
در زبان فارسی بیشتر افعال باقاعده هستند. ما با توجه به یک قاعده عمومی پسوندی را با توجه به فاعل به فعل اضافه می کنیم که آن را صرف می کند. برای مثال برای فاعل “من” (اول شخص مفرد) از پسوند –م استفاده می کنیم. فعل رفتن برای اول شخص مفرد به صورت “رفتم” در می آید. در زمان آلمانی هم افعال به شکلی مشابه صرف می شوند. توجه داشته باشید که در زمان های مختلف افعال به شکل های مختلفی صرف می شوند. در این درس تنها نحوه صرف افعال با قاعده در زمان حال را در زبان آلمانی بررسی می کنیم.
نکته: به افعال با قاعده در زبان آلمانی افعال ضعیف یا schwache Verben هم می گویند.
جدول پسوندهای صرف افعال
روند صرف افعال در آلمانی نیز تا حد زیادی شبیه به فارسی است. پیش از صرف فعل شما ابتدا باید بن فعل را بسازید. برای این کار –en را از انتهای فعل حذف می کنید. سپس با توجه به ضمیر جمله پسوند مناسب را از جدول زیر انتخاب کرده و به انتهای فعل اضافه می کنید.
در زیر جدول پسوندهای صرف افعال در زمان حال برای افعال با قاعده را می بینید.
| پسوند صرف | معنای ضمیر | ضمیر شخصی (آلمانی) |
| -e | من (اول شخص مفرد) | ich |
| -st | تو (دوم شخص مفرد) | du |
| -t | او (سوم شخص مفرد/ مذکر) | er |
| -t | او (سوم شخص مفرد/ مونث) | sie |
| -t | او (سوم شخص مفرد/ خنثی) | es |
| -en | ما (اول شخص جمع) | wir |
| -t | شما (دوم شخص جمع) | ihr |
| -en | آنها (سوم شخص جمع) | sie |
حال برای یک مثال دقیقتر فعل bringen به معنی “آوردن” را در زمان حال صرف می کنیم. ابتدا با حذف –en از انتهای فعل به بن آن یعنی bring می رسیم. سپس این فعل را با ضمایر مختلف صرف می کنیم.
| من می آورم. | ich bringe |
| تو می آوری. | du bringst |
| او می آورد. | er/sie/es bringt |
| ما می آوریم. | wir bringen |
| شما می آورید. | ihr bringt |
| آنها می آورند. | sie bringen |
نکته اول: اگر بن فعل به d یا t ختم شود باید برای صرف دوم شخص مفرد و جمع و سوم شخص مفرد یک e به بن فعل اضافه کنید. به مثال زیر و نحوه صرف فعل arbeiten (کار کردن) توجه کنید:
| من کار می کنم. | ich arbeite |
| تو کار می کنی. | du arbeitest |
| او کار می کند. | er/sie/es arbeitet |
| ما کار می کنیم. | wir arbeiten |
| شما کار می کنید. | ihr arbeitet |
| آنها کار می کنند. | sie arbeiten |
نکته دوم: اگر بن فعل به یکی از حروف s/ß/x/z ختم شود در صرف دوم شخص مفرد دیگر از اضافه کردن s صرف نظر می کنیم و پسوند به صورت –t در خواهد آمد. (برای مثال du reist نه du reisst)
(نکات کوچک دیگری نیز در صرف افعال ضعیف وجود دارد که در قسمت گرامر به آنها می پردازیم)
برخی از پرکاربرد ترین افعال آلمانی
افعال زیر 12 فعل از پرکاربردترین افعال زبان آلمانی هستند که همه به صورت با قاعده صرف می شوند.
arbeiten (کار کردن)
bringen (آوردن)
danken (تشکر کردن)
fragen (سوال کردن)
kaufen (خریدن)
lieben (دوست داشتن)
reisen (سفر کردن)
sagen (گفتن)
schwimmen (شنا کردن)
singen (آواز خواندن)
spielen (بازی کردن)
warten (منتظر شدن، صبر کردن)
ساختن جملات منفی در زبان آلمانی را تمام و کمال یاد بگیریدصرف افعال بیشتر
برای داشتن مثال بیشتر سه فعل دیگر از این لیست را صرف می کنیم:
|
Kaufen
|
Fragen
|
Danken
|
تمرین: بقیه افعال لیست را صرف کنید. سعی کنید صرف افعال را آنقدر تکرار کنید تا با گفتن ضمایر و بدون نیاز به حافظه بتوانید به سرعت شکل صرف شده فعل را به یاد آورید.
