کچلی سر (عفونت قارچی پوست سر) قارچی است که پوست سر و در برخی موارد ابروها و مژه ها را تحت تأثیر قرار می دهد. مجموعه این قارچ ها که موجب بروز این بیماری می گردند درماتوفیت نام دارند (متعلق به جنس و رده ی تریکوفیتون یا میکروسپوروم).قارچ پوست سر باعث ایجاد نقاطی کوچک با ظاهر سیاه و یا طاسی و احساس خارش در پوست سر می شوند.این بیماری به شدت مسری هستند ، قارچ سر اغلب در اثر شرایط بهداشتی نامناسب و قرار گرفتن پوست سر برای مدت طولانی در شرایط گرم و مرطوب گسترش می یابد. بیماری مذکور معمولاً کودکان خردسال را تحت تأثیر قرار می دهد . قارچ سر در دنیا بسیار رایج بوده (در هردوی مناطق شهری و حومه شهرها) و از طریق تماس با فرد مبتلا شیوع می یابد. بااین وجود، کچلی سر به راحتی و با استفاده از داروهای ضدقارچ و نگهداری بیمار در شرایط بهداشتی مناسب درمان می شود.
اگر به عفونت قارچی پوست سر دچار شوید، باید چه کار کنید؟
اگر پزشک بیماری شما یا فرزندانتان را تأیید کرده است، باید:
- وسایلی نظیر شانه، کلاه، بالش، پتو و قیچی را که به اسپور (هاگ) قارچ آلوده اند، با مواد سفید کننده ای مثل آب ژاول ضدعفونی کنید یا اینکه آنها را دور بیندازید. هدف از این کار، جلوگیری از ابتلای مجدد به عفونت و پیشگیری از انتقال آن به دیگران است.
- از حوله ی مشترک استفاده نکنید.
- حوله های استفاده شده را زود به زود بشویید.
- لازم نیست کودکان را از مدرسه دور نگاه دارید، با این حال، مطمئن شوید که عفونت به دیگران منتقل نمی شود. بچه ها باید به دقت درمان های توصیه شده را دنبال کنند.
- پوست سر کودکانی را که در یک خانه زندگی می کنند، کنترل کنید. اگر نشانی از پوسته پوسته شدن و ریزش مو مشاهده کردید، باید به دنبال درمان آن باشید.
- اگر شک کردید که حیوان خانگی شما منبع عفونت قارچی است، به توصیه های دامپزشک عمل کنید.
کم هزینه ترین راه های درمان خانگی قارچ پوستی
تشخیص و درمان قارچ سر
پزشک در صورتی به ابتلای بیماری به کچلی قارچی مشکوک می شود که نشانه هایی از پوسته پوسته شدن سر و ریزش مو به صورت ناحیه ای، در سر مشاهده کند. استفاده از لامپ وود می تواند به تشخیص کچلی قارچی کمک کند،اما نمی تواند به طور قطع ابتلا به کچلی قارچی را نشان دهد، چرا که در مواردی ارگانیزم مورد نظر در برابر نور ماوراءبنفش به رنگ سبز دیده نمی شود و از طرفی در مواردی، رنگ سبز بر اثر عوامل دیگری (غیر از قارچ) دیده می شود.برای تشخیص قطعی کچلی قارچی لازم است یکی از موها از ریشه کنده شود و به آزمایشگاه فرستاده شود تا در زیر میکروسکوپ ارزیابی شود. گاهی اوقات نیز ، تشخیص کچلی قارچی، بر اساس ویژگی های هیستوپاتولوژی که در نمونه های پوسته های سر دیده می شود، انجام می شود.
درمان خارش سر برای افراد مختلف متفاوت است. استفاده از شامپوهای ضدقارچ (تحت نظر پزشک متخصص پوست و مو) تا حدی می تواند موجب تسکین ناراحتی آنها شود. عفونت قارچی پوست سر معمولا با قرص های ضد قارچ قابل درمان است.برخی پزشکان هم کرم ها یا قرص های استروئیدی را تجویز می کنند. استروئیدها باعث کاهش التهاب ناشی از عفونت می شوند، ولی استفاده طولانی مدت از آنها به دلیل عوارض جانبی شدیدی که به جای می گذارند، توصیه نمی شود.
پزشکان می توانند بیشتر عفونت های قارچی را با داروهای موضعی ضدقارچ درمان کنند؛ اما افرادی که به این بیماری پوستی مبتلا هستند، معمولا نیاز دارند به مدت یک تا سه ماه از داروهای خوراکی ضدقارچ استفاده کنند.عفونت های قارچی ای که روی سطوح غیرنمایان پوست، مانند: زیر ناخن ها به وجود می آید نیز ممکن است با داروهای خوراکی ضد قارچ از بین بروند.افراد می توانند برای تسریع در درمان و پیشگیری از ابتلای مجدد به قارچ پوست سر، موارد زیر را در نظر بگیرند:
خشک نگه داشتن پوست
از آنجا که نواحی مرطوب، محیط مناسبی برای ایجاد و تشدید عفونت قارچی است، خشک نگه داشتن قسمتی از پوست که عفونت روی آن قرار دارد، حائز اهمیت است. همچنین خشک نمودن بدن بلافاصله پس از استحمام و پوشیدن لباس های غیرچسبان نیز می تواند به پیشگیری از آن کمک کند.
شست وشوی منظم ملحفه و روبالشتی
عفونت قارچی به شدت مسری است و هاگ های قارچی می توانند به پارچه ای که با پوست فرد مبتلا تماس یافته است، انتقال پیدا کنند. از این رو می توان با شست وشوی منظم ملحفه و روبالشتی، از ابتلای مجدد به قارچ عفونی جلوگیری نمود.
