تالار عاج (یا به تعبیر برخی تالار آج) یکی از تالارهای عمارت اصلی در کاخ گلستان است که بعد از تالار آینه و در سمت غرب تالار برلیان قراردارد. تاریخ احداث این تالار و حوضخانهٔ زیر آن معلوم نیست.مسلماً این تالار قبل از تالار سلام و تالار آینه ساخته شده و از بناهای دوره ناصرالدین شاه است که البته بعدها در زمان خود وی در نمای آن تغییراتی دادند تا با دو تالار دیگر هماهنگ شود. پیش از این، این تالار دارای ایوانی بوده که با تغییرات جدید، ایوان حذف، و سقفی به آن اضافه شده است ولی ستونهای سابق حفظ شده است.در این تالار در زمان ناصرالدین شاه، هدایای پادشاهان دولت های خارجی نگهداری می شد و در زمان پهلوی محل پذیرایی و برپایی مهمانیهای رسمی دربار بود؛ از این رو درآرایش درونی آن تغییرات عمده ای داده شده است.
در زیر این تالار حوضخانه ای وجود دارد که هر دو در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده اند. تاریخ دقیق ساخت این بنا در دست نیست. تنها سند موجود از این تالار یک تابلوی آبرنگ از محمودخان ملک الشعرا می باشد که در سال 1248 هجری شمسی کشیده شده است. بر اساس این تابلو در نمای بیرونی تالار عاج یک ایوان شش ستونی وجود دارد. که ستون های به رنگ سفید بوده و به رنگ های آبی و طلایی مزین شده است. سه ارسی سه دربی از داخل تالار رو به این ایوان وجود داشته است. در دوره ناصرالدین شاه این ایوان به داخل تالار منتقل شده است و درب ها و پنجره های آن همسطح و قرینه با تالار سلام ساخته شده اند. از آن پس میهمانی های خارجی در تالار عاج برگزار می شد تا اینکه نام این تالار را به تالار سفره خانه تغییر نام دادند. در زمان پهلوی این تالار برای دیدارهای رسمی مورد استفاده قرار می گرفت و در چیدمان و تزیینات داخلی آن تغییراتی اساسی ایجاد شد که با تابلوی محمودخان ملک الشعرا هیچ سنخیتی ندارد.
مقررات تالار عاج
- عکسبرداری بدون فلش، مونوپاد و سه پایه در موزه ها و بخش های داخلی کاخ گلستان مجاز است.
- آوردن هر گونه کوله پشتی، وسایل حجیم و کیف به داخل کاخ گلستان ممنوع می باشد.
- ورود ویلچر معلولین و کالسکه نوزادان فقط در محوطه بیرونی کاخ گلستان مجاز می باشد.
- بازدید گروهی بدون هماهنگی قبلی از کاخ گلستان مجاز نمی باشد.
- بازدید بازنشستگان کشوری و لشکری، خانواده های ایثارگران، اعضای بهزیستی و افراد تحت پوشش کمیته امداد و بازدیدهای گروهی دانش آموزان و دانشجویان به صورت نیم بها می باشد.
- کارمندان میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی و راهنمایان تورها می توانند به طور رایگان از کاخ بازدید فرمایند.
- استفاده از بلیط های نیم بها در پنج شنبه، جمعه، از تاریخ 25 اسفند تا 15 فروردین و سایر تعطیلات رسمی امکان پذیر نمی باشد.
نحوه دسترسی به موزه تالار عاج تهران
آدرس :تهران میدان۱۵ خرداد، داخل محوطه کاخ گلستان
استفاده از مترو، بهترین راه دسترسی به کاخ گلستان است که برای این منظور باید در ایستگاه پانزده خرداد در خط یک مترو پیاده شوید و در ادامه به سمت شرق حرکت کنید تا حدودا پس از پنج دقیقه پیاده روی به میدان پانزده خرداد (میدان ارگ سابق) برسید و از طریق خیابان داور به ضلع شمالی این میدان بروید که ورودی کاخ گلستان در آنجا قرار دارد.
ساعت بازدید کاخ گلستان
ساعت کاری: در بهار و تابستان از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۸:۳۰ و در پاییز و زمستان از ساعت ۹ تا ۱۸:۳۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۷:۳۰)؛ مجموعه کاخ گلستان در زمان رحلت امام خمینی (ره) (۱۴ خرداد)، شهادت حضرت علی (ع) (۲۱ ماه رمضان)، تاسوعا و عاشورای حسینی (۹ و ۱۰ محرم)، اربعین حسینی (۲۰ صفر)، رحلت حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) (۲۸ صفر)، شهادت امام جعفرصادق (ع) (۲۵ شوال) و روز طبیعت (۱۳ فروردین) تعطیل است.