جرم بی حجابی یا کشف حجاب ، جرمی است که معمولا در فضای عمومی جامعه رخ می دهد و بر اساس آن ، شخصی که در فضای عمومی جامعه ، حجاب شرعی خود را برداشته است ، قابل مجازات خواهد بود . اما سوال مهمی که در این خصوص ممکن است مطرح شود ، آن است که آیا بی حجابی یا کشف حجاب در فضای مجازی هم جرم بوده و مجازات دارد ؟ در ادامه به پاسخ این سوالات میپردازیم. همراه ما باشید.
جرم عکس بی حجاب
در دین اسلام حدود پوشش خانم ها مشخص شده است که بر اساس آن به جز دست و صورت سایر اندام های بدن و نیز موهای سر ، می بایست پوشانده شوند. بر همین اساس اشخاصی که حجاب شرعی را در فضای عمومی جامعه رعایت نکنند می توانند مشمول مجازاتی ، تحت عنوان مجازات جرم کشف حجاب قرار گیرند که در تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامی ذکر شده است. بر اساس این ماده ، خانم هایی که بدون داشتن حجاب شرعی ، در معابر یا انظار عمومی حاضر شوند به مجازاتی معادل حبس از ده روز تا دو ماه یا جریمه نقدی از پنجاه تا پانصد هزار ریال محکوم خواهند شد . اما همانگونه که ملاحظه می شود جرم بی حجابی یا کشف حجاب صرفا ناظر بر مواردی است که خانمی در مکان عمومی ، حجاب شرعی را کنار بگذارد و یا اینکه مثلا کشف حجاب در خودرو صورت گرفته باشد.
حال، سوالی که مطرح می شود، آن است که آیا گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی هم جرم است؟ در پاسخ به این سوال، باید گفت که اصولا گذاشتن عکس در فضای مجازی، حتی در حالتی که فرد، حجاب شرعی مورد نظر را نداشته باشد، جرم انگاری نشده و در قانون مجازات اسلامی ، برای آن ، مجازاتی پیش بینی نشده است. با این حال، در خصوص گذاشتن عکس بی حجاب ، در قانون جرایم رایانه ای نیز احکامی مقرر شده است که حایز اهمیت می باشند. بر اساس فصل چهارم این قانون، در صورتی که فرد ، عکس های بی حجاب از خود یا افراد دیگر منتشر نماید ، به صورتی که این عکس ها، مستهجن یا مبتذل باشند، به نحوی می توان گفت جرم عکس بی حجاب، محقق شده است و به همین مناسبت، فرد، مشمول مجازات می شود که در قسمت بعد، مجازات های مربوط به جرم گذاشتن عکس بی حجاب را شرح خواهیم داد .
مجازات جرم عکس بی حجاب
در قسمت قبل ، به توضیح جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی پرداخته و همانطور که گفته شد، اصولا گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی ، جرم محسوب نمی شود و صرفا در برخی شرایط خاص که عکس بی حجاب ، خصوصیت مبتذل یا مستهجن داشته باشد ، می تواند مشمول مجازات جرم عکس بی حجاب قرار گیرد . به همین دلیل ، در این قسمت قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که مجازات گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی چیست؟ بر اساس ماده 14 قانون جرائم رایانه ای ، اگر شخصی ، به وسیله سامانه های رایانه ای ، محتویات و تصاویر مستهجن را منتشر نماید ، به مجازات حبس از نود و یک روز تا دو سال ، یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال ، یا هر دوی این مجازات ها محکوم خواهد شد . علاوه بر این ، هر کس تصاویری با ماهیت مبتذل در فضای مجازی نیز منتشر نماید ، ( چه عکس خود فرد ، چه عکس های دیگران ) ، به حداقل یکی از مجازات های ذکر شده، محکوم می شود. لازم به ذکر است که بر اساس این قانون ، عکس های مبتذل ، به عکس هایی گفته می شود که دارای صحنه ها و صور قبیحه باشد و عکس های مستهجن ، به عکس هایی گفته می شود که نشان دهنده برهنگی کامل زن یا مرد ، یا اندام های تناسلی آنها و یا نشانگر آمیزش یا عمل جنسی انسان باشد. همچنین ، اشخاصی که ارسال یا انتشار عکس های مبتذل یا مستهجن را حرفه یا شغل خود قرار داده باشند یا به صورت سازمان یافته، جرم انتشار عکس بی حجاب مستهجن یا مبتذل را انجام دهند ، در صورتی که برای ارتکاب جرم افساد فی الارض ، مجرم شناخته نشوند ، به حداکثر دو مجازات حبس و جزای نقدی محکوم شده، ولی اگر عکس های بی حجاب و مستهجن ، به کمتر از ده نفر ارسال شده باشد ، مرتکب ، به مجازات جزای نقدی از یک تا پنج میلیون ریال محکوم خواهد شد. بر این اساس ، در می یابیم که در قانون مجازات اسلامی و قانون جرایم رایانه ای ، جرم مستقلی تحت عنوان جرم عکس بی حجاب ، پیش بینی نشده و به موجب قوانین مذکور، برای گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی ، مجازات خاصی تعیین نگردیده است . با این وجود ، اگر عکس بی حجاب، خصوصیت مبتدل یا مستهجن داشته باشد ، بر حسب مورد ، مجازات گذاشتن عکس بی حجاب مبتذل یا مستهجن بر مرتکب ، قابل اعمال خواهد بود .
نحوه شکایت از جرم عکس بی حجاب
در قسمت های قبل، به توضیح جرم عکس بی حجاب پرداخته و به این سوال پاسخ داده شد که مجازات گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی چیست. اما سوالی که در همین رابطه مطرح می شود ، آن است که نحوه شکایت از جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی ، به چه صورت است و اگر شخصی، قصد شکایت از جرم عکس بی حجاب داشته باشد ، چه اقدامی باید انجام دهد؟ همانطور که گفتیم ، گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی ، جرم انگاری نشده است و صرفا در حالتی که عکس ها و تصاویر منتشر شده، مبتذل یا مستهجن باشند ، می توان مجازات های مذکور در قانون جرایم رایانه ای را بر مرتکبان، اعمال نمود. به همین دلیل، به صرف اینکه فردی، عکس بدون حجاب شرعی خود را در فضای مجازی منتشر کرده باشد ، نمی توان از وی شکایت کرده و او را به مجازات قانونی محکوم نمود. جرم فرستادن عکس برای نامحرم از طریق فضای مجازی نیز ، همین حکم را دارد. اما زمانی که عکس ها و تصاویر منتشر شده توسط فرد، دارای ویژگی های ذکر شده در قانون جرایم رایانه ای باشد ، به دلیل اینکه جرم اشاعه فحشا شکل گرفته است، می توان از فرد، شکایت نمود. شکایت از جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی، به این صورت است که شاکی ، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و شکوائیه ای در ارتباط با گذاشتن عکس بی حجاب، تنظیم نماید تا فرد، به مجازات گذاشتن عکس بی حجاب محکوم شود. لازم به ذکر است که در صورت انتشار و گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی، به نحوی که مشمول مجازات جرم اشاعه فحشا باشد ، لزوما نیازی به شکایت شاکی خصوصی در این رابطه نداشته و به دلیل آنکه جرم گذاشتن عکس های نامناسب در فضای مجازی ، یک جرم عمومی است که وجدان عمومی جامعه را تحت الشعاع قرار می دهد، از طریق خود مراجع قضایی، قابل شکایت و پیگیری بوده و مجازات گذاشتن عکس بی حجاب ، در خصوص فرد قابل اعمال می باشد.
نحوه رسیدگی به جرم عکس بی حجاب
جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی ، هم توسط افراد و هم توسط مراجع قضایی ، قابل شکایت و پیگیری می باشد . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که نحوه رسیدگی به جرم گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی به چه صورت است ؟ به عبارت دیگر ، پس از شکایت کردن از جرم عکس بی حجاب ، مجازات گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی چگونه اعمال می شود ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که نحوه رسیدگی به جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی و همچنین ، جرم انتشار عکس و فیلم خصوصی دیگران ، از طریق ارجاع شکایت ، به دادسرای جرایم رایانه ای می باشد . دادسرای جرایم رایانه ای ، تحقیقات مقدماتی لازم در خصوص ارتکاب جرم عکس بی حجاب در فضای مجازی را انجام داده و در صورت لزوم ، از نظریات کارشناسانه پلیس فتا نیز استفاده می کند. پس از رسیدگی به جرم عکس بی حجاب توسط دادسرا ، اگر مقامات دادسرا ، مرتکب را مجرم تشخیص دهند ، کیفرخواست ، صادر نموده و پرونده را برای رسیدگی بیشتر ، به دادگاه کیفری ارجاع می نمایند . دادگاه کیفری دو ، مجددا جرم گذاشتن عکس بی حجاب را مورد رسیدگی قرار داده و در صورتی که رفتار مرتکب را تحت عنوان جرم ، شناسایی نماید ، حکم به مجازات گذاشتن عکس بی حجاب در فضای مجازی صادر نموده و متهم ، به مجازات حبس یا جزای نقدی محکوم خواهد شد .