هر کسی که جلوی نورآفتاب برای مدت طولانی در ساحل دریا بماند، یا در فضای آزاد کشاورزی کند و یا در حیاط خانه بازی یا کار کند، به سادگی دچار آفتاب سوختگی خواهد شد.آفتاب سوختگی در هر زمان از سال ممکن است رخ دهد، اما در ماه های تابستان و هنگامی که اشعه های نور خورشید قوی ترند، شایع تر است.برنزه کردن پوست در مقابل نور آفتاب یا در سولاریوم به روش نامناسب نیز یکی از علل آفتاب سوختگی می باشد.آفتاب سوختگی به ندرت کشنده است. آفتاب سوختگی شدید یا مسمومیت با نور خورشید می تواند باعث ایجاد ناراحتی در فرد گردد.تحقیقات نشان داده است که تاول زدن پوست کودکان و نوجوانان در اثر آفتابسوختگی، باعث ابتلای آنها به نوع بدخیم سرطان پوست (ملانوم) در آینده می شودسایر سنین نیز اگر بیشتر از 5 بار دچار آفتاب سوختگی شوند، احتمال ملانوم (سرطان پوست بدخیم) در آنها دو برابر می شود.
آفتاب سوختگی عبارت است از سوختگی پوست در اثر اشعه ماورای بنفش طبیعی (نور آفتاب) یا مصنوعی (سولاریوم). این سوختگی باعث التهاب و تاول پوستی می شود.آسیب ناشی از آفتاب سوختگی بعد از 30 دقیقه خود را نشان می دهد.اشعه ماورای بنفش A و B نور آفتاب در پیری زودرس پوست، ایجاد چین و چروک و آفتاب سوختگی موثرند. اشعه نوع B باعث سرطان پوست هم می شود.البته باید توجه داشته باشید که قرار گرفتن در مقابل مقدار محدودی از اشعه ماورای بنفش نورخورشید برای سلامتی بدن لازم و مفید است و باعث تولید ویتامین D در پوست می گردد.
علائم آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی زمانی رخ می دهد که پوست برای مدت طولانی در معرض نور مستقیم خورشید است، که منجر به التهاب لایه های روی پوست می شود. این باعث می شود پوست به رنگ صورتی یا قرمز تبدیل شود و بسیار نازک شود. آفتاب سوختگی همچنین می تواند باعث به وجود آمدن تاول روی پوست شده همچنین می تواند موجب ایجاد پوسته پوسته شدن پوست شود؛ در موارد شدیدتر آفتاب سوختگی می تواند منجر به عفونت، تب، سرگیجه، کم آبی و گرمازدگی شود.
لکه های سن یا لکه های کبدی
لکه های سن و یا لکه های کبدی غالباً در اثر سال ها تابش خورشید بر روی پوست ما بوجود می آیند. ملانین ها در اثر تابش مستقیم نور خورشید در غالب لکه های قهوه ای روی پوست شما شروع به افزایش می یابند. لکه های سن و یا لکه کبدی غالباً در اثر تخت برنزه، استفاده از داروهای خاص و یا عامل وراثت ایجاد می شوند. این لکه ها تکه های کوچک پراکنده (تیره) روی سطح پوست هستند و اغلب بر روی دست، صورت، گردن و قفسه سینه یا مناطقی از پوست که بیشترین میزان نور خورشید را لمس می کنند نمایان می شوند. این لکه ها خطرناک نیستند، اما نشانه این است که پوست در معرض تابش اشعه ماورابنفش خورشید قرار گرفته و در افراد مسن بیشتر شایع است. لکه های سن مضر نیستند.
چین و چروک
کلاژن ماده ای است که پوست را انعطاف پذیر کرده و خاصیت ارتجاعی پوست ناشی از همین ترکیب است. پوست جوان دارای کلاژن زیادی است، از این رو ظاهر صاف و یکدستی دارد و به کمک همین پروتئین است که سلول های پوست جایگزین شده و جوانی اش حفظ می شود. بدن ما به طور طبیعی کلاژن تولید می کند اما با گذر عمر تولید این ترکیب کاهش پیدا می کند. علاوه بر این عوامل دیگری مانند مصرف زیاد قند، مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث تشدید کاهش آن می شود. در معرض خورشید قرار گرفتن این روند را افزایش می دهد، کلاژن پوست را تخریب می کند و باعث ایجاد چین و چروک [مقاله : جلوگیری از چروک صورت با استفاده از مواد غذایی] می شود.
بیماری های ناخن چیست؟
رگ های عنکبوتی
رگ های عنکبوتی، رگ های خونی نازکی هستند که زیر پوست ظاهر می شوند. در حالت عادی این رگ ها قابل دیدن نیستند، اما عوامل گوناگونی باعث برجستگی این رگ ها می شوند. این رگ ها معمولا روی پاها دیده می شوند، اما گاهی هم ممکن است روی صورت، سینه ها و یا سایر قسمت های بدن ایجاد شوند. در یک فرد سالم، خون از طرف اندام ها به سمت قلب می رود که در این مسیر، دریچه هایی در رگ ها وجود دارد که مانع برگشت خون می گردند. اما گاهی اوقات این دریچه ها به درستی عمل نمی کنند و در نتیجه خون برمی گردد و در اندام ها جمع می شود. قرار گرفتن در معرض آفتاب باعث كاهش مقدار كلاژن در پوست شما می شود و آن را نازک تر می كند و باعث می شود كه رگ ها بیشتر قابل مشاهده باشند.
ختلالات رنگ دانه ای پوست
هنگامی که سلول های پوست شما سالم هستند، پوست شما ظاهری نرمال و طبیعی دارد. با این حال، هنگامی که سلول های پوستی شما آسیب دیده یا ناسالم باشند، ملانین اضافی برای محافظت از پوست شما تولید می شود. در عوض، سلول هایی که رنگدانه تولید می کنند، می توانند آسیب ببینند، که از تولید ملانین جلوگیری می کند. اختلالات پیگمانتاسیون می تواند به شکل هایپرپیگمانتاسیون یعنی افزایش رنگدانه های پوست و یا به شکل هیپوپیگمانتاسیون یعنی گاهش در رنگدانه های پوست باشد. Pigmentationمی تواند به دلایل مختلف، از جمله قرار گرفتن بیش از حد در نور آفتای رخ دهد.
سرطان پوست
قرار گرفتن بیش از حد و طولانی مدت در معرض خورشید می تواند باعث آسیب جدی پوست شود که ممکن است منجر به سرطان پوست شود. تعدادی از انواع مختلف سرطان پوست وجود دارد که شایع ترین آن ها عبارتند از: سرطان پوست پایه، سرطان پوست سلول سنگفرشی و ملانوم. گاهی اوقات ممکن است سرطان پوست (ملانوم بدخیم) به شکل خال های گوشتی ظاهر شود. اگر خال های جدید روی پوستتان ظاهر شده یا خال های گوشتی موجود روی پوست شما تغییر شکل، رنگ، اندازه، ارتفاع داده اند و یا شروع به خونریزی کرده اند، مهم است که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا آنها را بررسی کند
کراتوز اکتینیک
کراتوز اکتینیک لکه ی سفت و پوسته پوسته ای روی پوست می باشد که به طور معمول بر روی صورت، لب ها، گوش ها، پوست سر، شانه ها، گردن و پشت دست و ساعد ظاهر می شوند و ناشی از سال ها قرار گرفتن در معرض نور خورشید می باشد. این لکه معمولاً در صورت، لب ها، گوش ها، پشت دست ها، ساعد، پوست سر یا گردن وجود دارد.نام دیگر این کراتوز، کراتوز خورشیدی می باشد که به آرامی بزرگ می شود و معمولاً هیچ علامت یا نشانه ای غیر از یک لکه یا نقاط کوچک روی پوست ندارد. تشکیل این لکه ها چندین سال به طول می انجامد و معمولاً ابتدا در افراد بالای ۴۰ سال دیده می شود.
اشعه های مضر خورشید چگونه به پوست آسیب می زنند؟
اشعه ی فرابنفش UVA کلاژن های پوست را می شکند. همچنین، سلول های پوست را در معرض پیری زودرس قرار می دهد. اشعه ی فرابنفش UVB به «اشعه ی سوزاننده» معروف است. این اشعه ها پوستتان را برنزه می کنند و به DNA شما آسیب می زنند.مشکل در معرض خورشید قرار گرفتن فقط آفتاب سوختگی نیست. آسیبی که آفتاب به پوست شما وارد می کند هرگز از بین نمی رود.یادتان باشد رنگ برنز پوستتان هر سال در زمستان از بین می رود. اما، آسیب های خورشید به DNA شما باقی خواهد ماند. در آخر، تحمل DNA به آستانه اش می رسد و نمی تواند آسیب بیشتری را بپذیرد. در نتیجه DNA جهش می کند. در این مرحله است که سرطان در بدن رشد می کند.
اگر آفتاب سوخته شدیم، چه کنیم؟
متأسفانه، آفتاب سوختگی آسیب زیادی به پوست می زند. با این وجود، راه هایی برای تسکین علائمی مثل درد و قرمزی پوست وجود دارد. بعد از آفتاب سوختگی اول باید سریع از زیر آفتاب خارج شوید و به محیطی سربسته یا به زیر سایه بروید. هنگامی که به محیط سربسته رسیدید، کارهای زیر را انجام دهید:
- پوست را با آب سرد، یا گرفتن دوش یا حمام آب سرد، خنک کنید. کمپرس با آب سرد هم مؤثر است.
- مقدار زیادی مایعات بخورید تا دمای بدنتان پایین بیاید.
- خنک شوید و از بی آب شدن بدنتان جلوگیری کنید.
- مرطوب کننده ای را که پایه ی آب دارد (مثل وازلین) به بدن خود بزنید تا پوستتان خنک و مرطوب بماند.
- از مسکن هایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن (پاراستامول) برای درد خود استفاده کنید. البته یادتان باشد به کودکان زیر ۱۶ سال آسپرین ندهید.
- از هرگونه تابش خورشید (حتی نور پشت پنجره) بپرهیزید. همچنین، قسمت هایی را که آفتاب سوخته شده اند، بپوشانید تا به طور کامل بهبود یابد و ترمیم شود.
