به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، صدا بیزاری (Hatred of sound) یا میسوفونیا (Misophonia) یک اختلال عصبی است. کسانی که دچار این اختلال هستند از شنیدن برخی از صداها دچار حالت نفرت یا کلافگی می شوند. این صداها می توانند آرام یا بلند باشند. کسانی که دچار صدابیزاری هستند واکنش رفتاری شدید به صداها نشان می دهند. این واکنش ها می تواند شامل کلافگی، پرخاشگری، فرار از موقعیت و صدا، گریه کردن و… باشد. میسوفونیا یک بیماری شنوایی یا اختلال روانی طبقه بندی نشده است و نباید با فونوفوبیا (ترس از صدا) اشتباه گرفته شود. از سوی دیگر شیوع این اختلال در جهان بسیار پایین و نادر است.
علت صدابیزاری یا میسوفونیا چیست؟
علت دقیق پدید آمدن میسوفونیا هنوز روشن نیست. اما یافته ها نشان داده است که عوامل ژنتیکی، محیطی و روان شناختی و سبک زندگی ناسالم در بروز و شدت یافتن این اختلال اثرگذار هستند. صدا بیزاری ناشی از وجود مشکل در گوش نیست. برخی از پژوهشگران بر این باورند که این مشکل می تواند ناشی از کژکاری های مغزی باشد اما هنوز اثبات علمی در این مورد انجام نشده است. میسوفونیا می تواند بدون اختلالات روانی دیگر یا همراه آنان بروز پیدا کند. صدابیزاری می تواند با اختلالات اضطرابی، اختلال وسواسی اجباری، استرس و … همراه شود. صدابیزاری می تواند زندگی فرد را در زمینه های گوناگون فردی، خانوادگی، شغلی، اجتماعی و … دار نابسامانی کند و برای فرد رنج و پریشانی به همراه داشته باشد.
رایج ترین محرک های بیمار چیست؟
برخی از افراد به صدا حساس ترند. اما رایج ترین محرک ها عبارتند از:
- صدای خوردن که حدود 81 درصد از افراد مورد مطالعه نسبت به آن اعلام انزجار کرده اند.
- صدای نفس کشیدن بلند یا صدای بینی، برای حدود 64 درصد
- صدای ضربه زدن انگشت یا دست، 60 درصد
دیگر صداهای محرک افراد عبارتند از:
- فین کردن
- صدای بلع
- صاف کردن گلو
- صدای کشیده شدن مداد روی کاغذ
- تیک تیک صدای ساعت
- جیک جیک گنجشگ یا آواز پرندگان
حدود 12 درصد از افراد نیز به مشاهده رفتارهای تکراری در یک نفر، مانند تکان دادن پا یا پیچاندن مو دور انگشت، واکنش افراطی نشان می دهند.
جالب این است که درصد بسیار بالایی از بیماران تنها به صداهایی حساس هستند، که انسان ها از خود تولید می کنند. برای مثال، صدای دهان یک سگ و لیسیدن کاسه غذا برایشان عذاب آور نیست.
آیا اختلال صدابیزاری ارتباطی با اوتیسم دارد؟
از آنجا که بسیاری از بیماران مبتلا به اوتیسم به صداهای بلند حساس هستند، این طور فرضیه سازی شده است که میزوفونیا و اوتیسم به هم مرتبط هستند.
از انجا که هنوز دلایل ابتلا به این اختلال مشخص نیست، نمی توان به طور دقیق ارتباط یا عدم ارتباط این دو را با یکدیگر مشخص کرد.
درمان اختلال صدابیزاری:
با وجودی که این اختلال هیچ درمانی ندارد، اما گزینه های متعددی برای مدیریت آن وجود دارد:
پخش صدای وزوز برای فرد:
در این روش درمانی شنیدن صدایی مثل وزوز و هر صدای دیگری که به آن حساسیت دارد، باعث افزایش تحمل فرد شده و واکنش های او را کنترل می کند.
در این روش، با استفاده از دستگاه های هدفون صداهای مختلفی از جمله صدای باران، طبیعیت، حیوانات و صداهای محرک برای بیمار پخش می شود تا شدت حساسیت او کاهش یابد.
رفتار درمانی شناحتی:
می تواند به کنترل رفتارهای منفی مرتبط با محرک ها کمک کند.
مشاوره:
حمایت مشاوره ای برای بیماران و خانواده های آنان اهمیت دارد. در حال حاضر هیچ درمان دارویی برای این اختلال وجود ندارد.
اما مشاوره و خانواده درمانی می تواند به کنترل رفتارها کمک کند.
توصیه هایی به افراد دچار اختلال صدابیزاری:
از آنجا که هیچ گونه روش درمانی اختصاصی برای این اختلال وجود ندارد، بهترین راه کنترل علائم از سوی فرد درگیر با اختلال است:
- در زمان مواجهه با صداهای محرک، از هدفون یا موسیقی بلند استفاده کنید.
- از گوش گیر برای کاهش حس شنوایی خود در زمان تحریک و مواجهه با صداهای محرک استفاده کنید.
- در مکان هایی عمومی مانند اتوبوس یا رستوران در جایی بنشینید که فاصله شما از دیگران بیشتر است.
- برای مقابله با استرس، تمرینات کنترل خشم و استرس را انجام دهید.
- در صورت امکان، در زمان شنیدن صداهای محرک مکان را ترک کنید.
- به دنبال درمان با یک درمانگر ماهر باشید.
- با دوستان و اطرافیان خود در مورد مشکلتان حرف بزنید و از آنها بخواهید با شما همکاری بیشتری داشته باشند.
