طحال چیست؟
طحال یکی از ارگان های حیاتی در سیستم لنفاوی بدن انسان است ومانند یک نگهبان بدن را از عفونت ها و ابتلا به بیماری های ویروسی حفظ می کند. این عضو از بدن مسئول تولید آنتی بادی برای مقابله در برابر میکروب ها وباکتری ها است، همچنین به تمیز نگه داشتن خون، حمل و نقل و متعادل سازی سطح مایعات بدن، حفظ پلاکت های خون و خارج کردن مواد سمی و گلبول های مرده از خون می پردازد.
علل بزرگ شدن طحال
- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس و یا عفونت لایه داخلی قلب (اندوکاردیت)
- عفونت های انگلی مانند مالاریا
- سیروز و سایر بیماری های کبدی
- کم خونی همولیتیک (نوعی کم خونی است که طی آن گلبول های قرمز خون دچار تخریب زودرس می شوند)
- سرطان های خون مانند لوسمی و لنفوم و بیماری هوچکین
- اختلالات متابولیکی
- فشار خون در رگ طحال و یا کبد که در اثر این فشار، لخته خون در رگ ایجاد می شود
علائم بزرگ شدن طحال
- سوء هاضمه یا احساس ناراحتی گوارشی پس از خوردن مواد غذایی
- احساس درد و حساسیت در اطراف ناحیه طحال، در سمت چپ بالای شکم
- احساس درد در شکم که تا شانه سمت چپ امتداد پیدا می کند
- درد هنگام تنفس عمیق
- پایین بودن سطح انرژی
- خستگی مزمن
- زردی پوست بدن بویژه صورت
- کم خونی
- کاهش وزن بدون علت
- عفونت های مکرر بویژه در ناحیه گوش، مجاری ادراری، تنفسی و یا عفونت های سینوسی
- خونریزی و بروز کبودی به میزان زیاد در بد
- زردی پوست بدن بویژه صورت یکی از علائم بزرگی طحال است
تشخیص بزرگ شدن طحال
دکتر یک معاینه فیزیکی برای تشخیص بزرگ شدن طحال و میزان درد آن انجام می دهد. این معاینه شامل لمس طحال شما می شود. شما همچنین به احتمال زیاد به تست های تشخیصی بیشتر برای تأیید و تشخیص علت طحال متورم نیاز خواهید داشت که ممکن است شامل آزمایش خون، یک سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) باشد. در برخی موارد ممکن است آزمایشات دیگری نیز مورد نیاز باشد.
درمان طحال بزرگ شده
هر فعالیتی را که می تواند وضعیت طحال شما را بدتر کند، را محدود کنید، مانند ورزش های تماسی. یک طحال بزرگ شده و آسیب دیده می تواند باعث خونریزی زیادی شده و زندگی شما را تهدید کند. در نتیجه لازم است که به دنبال علت بزرگ شدن طحال خود باشید. عدم درمان طحال بزرگ شده می تواند منجر به عوارض جدی بشود. در اغلب موارد، درمان علت اصلی طحال بزرگ شده شامل برداشتن طحال است که باید با جراحی برداشته شود (اسپلنکتومی).
اگر جراحی مورد نیاز باشد، جراح احتمالا طحال را با استفاده از لاپاروسکوپی به جای جراحی باز، حذف می کند. این به این معنی است که جراحی از طریق برش های کوچک انجام می شود. لاپاراسکوپ اجازه می دهد تا جراح بتواند برداشتن طحال را در طول عمل مشاهده کند.
اگر طحال شما برداشته شود، شما مثل سابق قادر به پاکسازی عوامل بیماری زا و باکتری های خاصی از بدن خود نیستید و به عفونت های خاصی نیز آسیب پذیر خواهید بود. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به این عفونت ها استفاده از واکسن یا سایر داروها لازم است.
درمان ورم طحال در طب سنتی
براى درد ناحیه طحال روزانه ۱۰ گرم تخم ترب را کوبیده در سکنجبین حل کرده صبح و عصر تا درد ادامه دارد میل نمایند.
براى درمان ورم طحال روزانه ۵ گرم مغز ناخنک، ۵ گرم افسنطین را جوشانده صبح و عصر میل نمایند تا از بین رفتن ورم این درمان را مى توان ادامه داد.
در ورم طحال برحسب مزاج بیمار درمان انتخاب مى شود. در گرم مزاجان دادن آب کاسنى یا عرق آن روزى سه استکان یا آب بادیان و شکر (۱۰ گرم بادیان در ۲۰ گرم شکر براى یک روز).
گیاهان مفید در درمان ورم طحال و بزرگی طحال
در بیمارى هاى طحال آب فلوس و تاجریزى یا پوست هلیله زرد و سیاه دانه یا شاه تره یا تخم کشوث یا ریشه کاسنى یا آلوچه ورقانى یا آلوى معمولى یا تمر هندى یا طباشیره یا انیسون یا گل بنفشه یا گل سرخ، همه مفیدند (یک یا چندتاى آنها را انتخاب کرده روزى ۵ گرم صبح و ۵ گرم شب جوشانده میل نمایند).
اگر بیمار مبتلا به تب باشد یک عدد کدوى کوچک را پخته در سکنجبین حل کرده و میل نمایند.
تخم خرفه ۱۰ گرم نرم کوبیده در عرق کاسنى ریخته روزى سه استکان میل نمایند، یا تمر هندى، سکنجبین و تخم خرفه و مغز فلوس را باهم آمیخته به کار برند.
سخن پایانی
کارشناسان به افرادی که دچار مشکل بزرگ شدن طحال هستند توصیه می کنند علاوه بر رعایت رژیم غذایی سالم به طور روزانه ورزش انجام دهند، زیرا این کار باعث بهبود گردش گردش خون و کمک به سلامت طحال می شود.