آنژین قلبی یا درد سینه به علت کاهش خون رسانی به عضله قلب رخ می دهد. هنگامی که به عضله قلب اکسیژن کافی نرسد، شرایطی به نام ایسکمی (کم اکسیژنی) به وجود می آید. آنژین قلبی که با عنوان درد سینه نیز شناخته می شود، از جمله بیماری های عروق کرونر و قلب است که اغلب به صورت احساس درد، فشردگی،سنگینی و یا گرفتگی داخل سینه بیان می شود.
هنگامی که به عضله قلب اکسیژن کافی نرسد، شرایطی به نام ایسکمی (کم اکسیژنی) به وجود می آید. شایعترین علت کاهش خون رسانی به عضله قلب گرفتگی عروق کرونر (coronary artery disease) می باشد. عروق کرونر در اثر پلاک های چربی تنگ می شود و به این پدیده آترواسکلروزیس یا تصلب شرایین گفته می شود.
در اثر کاهش خون رسانی به عضله قلب به خصوص هنگام فعالیت که قلب نیازمند اکسیژن بیشتری است احساس سنگینی یا درد قفسه سینه رخ می دهد. اما با استراحت که تقاضای اکسیژن قلب کاهش می یابد درد بهتر می شود.
علائم آنژین قلبی یا درد سینه
درد سینه یا سنگینی سینه توسط بیمار به شکل احساس فشار، یا درد واقعی داخل قفسه صدری توصیف می شود. برخی بیماران از احساس قرار گرفتن وزنه ای سنگین روی سینه شکایت دارند. برخی ممکن است علائم را با سو هاضمه اشتباه توصیف کنند. شدت، مدت زمان و نوع درد از یک بیمار تا بیمار دیگر ممکن است متفاوت باشد.
برای بیمار مهم است که آیا الگوی درد در روزهای اخیر تغییر کرده است یا خیر؟ درد جدید یا تغییر در الگوی درد ممکن است علائم هشدار یک وضعیت خطرناک و جدی (آنژین ناپایدار) و یا حمله قلبی باشد.
آنژین پایدار شایعترین نوع درد سینه است و اغلب با فعالیت بدنی بدتر شده و با استراحت بهبود می یابد. اگر به تازگی دچار درد سینه شده اید، حتما در اسرع وقت از پزشک متخصص قلب و عروق تقاضای وقت نمایید تا علت این درد مشخص شده و درمان شروع شود. اگر به تازگی دچار بدتر شدن درد سینه شده اید یا شدت و تعداد حملات افزایش یافته است به سرعت به اورژانس مراجعه نمایید.
ویژگی های آنژین استیبل یا مداوم
- با افزایش فعالیت فیزیکی شدت آن نیز افزایش می یابد ، مثلا هنگام ورزش کردن یا بالا رفتن از پله ها
- معمولا درد آن شبیه دردهای معمولی در قفسه سینه است.
- مدت زمان کمی طول می کشد که معمولا از پنج دقیقه هم کم تر است.
- با استراحت کردن و مصرف داروی آنژین سریعا برطرف می شود.
- شدت و مدت زمان آنژین با یکدیگر متفاوت است. برای تشخیص و اعمال درمان، تمام تفاوت های فردی و بیماری در نظر گرفته می شود.
ویژگی های آنژین غیر مداوم (اورژانسی)
- حتی در زمان استراحت نیز اتفاق می افتد.
- با دیگر دردهای قفسه سینه تفاوت دارد.
- غیر قابل منتظره است.
- معمولا شدیدتر از دیگر دردهای قلبی است و بیشتر از آنژین استیبل طول می کشد و زمان آن معمولا ۳۰ دقیقه به بالاست.
- احتمالا با استراحت و مصرف دارو برطرف نمی شود.
- در برخی مواقع نشان دهنده حمله قلبی می باشد.
نوع دیگری از آنژین وجود دارد که به آن آنژین واریانت یا پرینزمتال می گویند که این نوع از آنژین بسیار نادر است و معمولا به دلیل اسپاسم رگ های قلبی اتفاق می افتد که در کوتاه مدت باعث کاهش فشار خون می شود.
ویژگی های آنژین پرینزمتال
- معمولا در مواقع استراحت اتفاق می افتد.
- اغلب شدید است.
- به احتمال زیاد با داروهای آنژین برطرف می شود.
علت آنژین قلبی
شایع ترین علت آنژین قلبی ، انسداد عروق کرونر قلبی است. در افرادی که مستعد تنگی عروق قلبی هستند ، چربی خون به ویژه کلسترول در دیواره عروق قلب رسوب می کند و به مرور زمان تبدیل به برجستگی های پر از چربی می شود که به آن پلاک آتروسکلروزی گفته می شود. این پلاک چربی رفته رفته موجب تنگی فضای داخل رگ قلبی شده و در اثر این تنگی از میزان خونرسانی به عضلات قلب کاسته خواهد شد. این تنگی در مراحل اولیه علامتی ایجاد نمی کند و معمولا علایم زمانی ایجاد می شوند که سطح مقطع رگ قلب به کمتر از 50 درصد مقدار نرمال برسد یعنی شدت تنگی بیشتر از 50 درصد قطر رگ قلب باشد. در این زمان است که فرد در زمان استراحت علایمی ندارد ولی با فعالیت بدنی و افزایش نیاز قلب به اکسیژن و مواد غذایی آنژین قلبی شروع می شود. در برخی از بیماران علایم آنژین قلبی در شدت کمتری از تنگی عروق کرونر ایجاد می شود و این بیماران زودتر از بقیه دچار علایم قلبی می شوند مانند:
- افراد با فشارخون بالا که در آنها نیاز قلب به اکسیژن بیشتر از افراد نرمال است.
- افراد با کم خونی شدید
- افراد سیگاری که میزان اکسیژن خون آنها پایین است.
- افراد با استرس و اضطراب زیاد
- و در برخی از بیماران قلبی مانند تنگی دریچه آئورت و کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
در این گروه از بیماران به دلیل نیاز بالای قلب به اکسیژن معمولا در تنگی عروق کرونر خفیف و گاها حتی بدون وجود تنگی عروق کرونر ، علایم درد سینه و آنژین ایجاد می شود.
بررسی آنژین قلبی
اگر شما علایم آنژین دارید ، لازم است در اولین فرصت توسط پزشک قلب ویزیت شوید. معمولا پزشک بعد از شنیدن شرح حال علایم شما و انجام معاینات قلبی برای تایید تشخیص تنگی عروق کرونر و هم چنین شدت بیماری شما از تست های قلبی استفاده خواهد کرد:
آزمایش خون
برخی از بیماریها مانند دیابت و چربی خون بالا به عنوان عوامل خطر بیماری قلبی مطرح هستند که لازم است حتما مورد ازمایش قرار بگیرند. هم چنین لازم است برای تشخیص عملکرد کلیه ، کبد ، کم خونی ، میزان یونهای ضروری بدن مانند کلسیم و پتاسیم هم تست خون انجام شود. اطلاع از نتایج این آزمایشات در شروع و ادامه درمانهای دارویی و آنژیوگرافی ضروری است.
نوار قلب
نوار قلب بیشتر برای تشخیص ریتم قلب استفاده می شود ولی می تواند نشان دهنده بسیاری از بیماری های قلبی مانند سکته قلبی ، انسداد عروق کرونر ، ضخیم شدن عضلات قلب و بلوک های شاخه ای باشد. متاسفانه نوار قلب که در حالت استراحت انجام می شود ، احتمال دارد نتواند تنگی عروق کرونر را نشان دهد و لازم است از تست های تحریک قلب مانند تست ورزش استفاده شود.
اکوکاردیوگرافی
با استفاده از اکوی قلب اطلاعات بسیار خوبی در مورد قدرت انقباض قلب و وضعیت عملکرد آن می توان به دست آورد. هم چنین بهترین راه برای بررسی ضخامت قلب و بیماری دریچه های قلب ، انجام اکوکاردیوگرافی است. از اکوی قلب در بررسی تقریبا تمام بیماران با شک به تنگی عروق قلبی و علایم آنژین استفاده می شود.
تست ورزش
تست ورزش که به صورت راه رفتن سریع یا دویدن بر روی دستگاه تردمیل است ، برای وارد کردن استرس به قلب و افزایش نیاز عضله قلب به اکسیژن انجام می شود. با این روش دقت نوار قلب برای تشخیص تنگی عروق کرونر بیشتر شده و تا 80 درصد موارد می رسد.
اسکن هسته ای قلب
این تست مانند تست ورزش برای ایجاد استرس در قلب و نشان دادن تنگی عروق کرونر مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا در افرادی که قادر به انجام تست ورزش نیستند یا نوار قلب غیر طبیعی دارند ، درخواست می شود. برای انجام اسکن هسته ای قلب در دو مرحله استراحت و ورزش داروی رادیواکتیو مانند تالیوم یا تکنسیوم به بدن تزریق شده و تصاویر قلب به وسیله دستگاه گاما کمرا ، ثبت می شود. اسکن هسته ای نسبت به تست ورزش دقت بیشتری در تعیین بیماری و ارزیابی شدت آن دارد.
استرس اکوکاردیوگرافی
کاهش خونرسانی به عضلات قلبی علاوه از اینکه موجب درد سینه می شود ، با کاهش اکسیژن و مواد غذایی در آنها باعث کاهش حرکات عضله قلبی هم خواهد شد. مشاهده قسمتی از عضله قلب که نسبت به بقیه قسمتها دچار کاهش در میزان حرکت و قدرت انقباضی شده است ، می تواند دلیلی برای تشخیص تنگی عروق آن قسمت از قلب باشد. در بیمارانی که در اکوی در حال استراحت آنها این اختلاف در حرکات دیده نمی شود می توان از داروهای تحریک کننده قلب مانند دوبوتامین برای ایجاد استرس در قلب استفاده نمود. در این روش که در حقیقت تغییرات ایجاد شده در جریان فعالیت بدنی را در قلب تقلید می کند ، کاهش حرکات یک یا چند قسمت از قلب نشان دهنده تنگی رگهای همان منطقه از قلب است.
سی تی آنژیوگرافی قلب
این تست در اصل همان سی تی اسکن قلب است با این تفاوت که در زمان انجام سی تی اسکن ، ماده حاجب رادیولوژی از طریق رگ دست تزریق می شود و بعد از چند ثانیه که ماده حاجب به عروق قلب می رسد تصاویر سی تی اسکن از قلب گرفته می شود. در این روش میزان رسوب کلسیم در دیواره عروق کرونر قابل مشاهده است. رسوب کلسیم در جدار عروق قلب نشان دهنده بیماری آنها و پلاک های چربی دیواره رگ است. هم چنین در سی تی آنژیوگرافی با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری می توان قسمت های داخلی عروق قلب را بازسازی کرده و اگر تنگی در آنها وجود داشته باشد ، آن را مشاهده کرد. البته بیشترین استفاده از سی تی آنژیوگرافی برای رد کردن وجود بیماری قلبی در مواردی است که این تست نرمال گزارش می شود. متاسفانه موارد مثبت کاذب سی تی آنژیوگرافی زیاد بوده و بیشتر موارد مثبت این تست احتیاج به انجام آنژیوگرافی عروق کرونر و تایید تشخیص دارد.
آنژیوگرافی عروق کرونر
از این روش معمولا بعد از انجام تست های تشخیصی که در بالا ذکر شد استفاده می شود. اگر بعد از انجام تست های تشخیصی غیرتهاجمی اولیه ، نتیجه تست نشان دهنده تنگی مهم در عروق کرونر قلب بود ، برای تایید تشخیص و انتخاب روش درمانی لازم است آنژیوگرافی عروق کرونر انجام شود. البته در برخی از بیماران آنژیوگرافی قلب از ابتدا و بدون انجام تست های ذکر شده در بالا انجام می شود مانند:
- افرادی که علایم قلبی شدید دارند.
- افرادی که با درمان دارویی ، علایم آنها ادامه پیدا می کند.
- افرادی که در اکوی قلب آنها شواهد نارسایی قلب دیده می شود.
- افرادی که سابقه جراحی قلب باز یا آنژیوپلاستی با استنت یا بالون دارند.
چگونه آنژین را درمان کنیم؟
در ابتدا باید به پزشک قلب مورد اعتمادی مراجعه کنید.او متناسب با شرایط شما برایتان درمانی را در نظر می گیرد. روش های درمانی وجود دارد که می تواند برای کنترل طولانی مدت بیماری آنژین استفاده شود. این شامل:
- باز کردن عروق با بالون و استنت مخصوص (آنژیوپلاستی)
- ایجاد راهی جدید برای جریان خون در اطراف شریان مسدود شده (جراحی بای پس قلب)
- مصرف داروهایی که به شما کمک می کنند تا از بروز قسمتهای دیگر آنژین جلوگیری کنید.
آنژین پایدار و ناپایدار
آنژین ها به دلیل تنگی عروق کرونر ایجاد می شوند.اگر این تنگی جدید ایجاد شده باشد و هنوز سفت و پایدار نشده باشد، یک مجموعه علائمی ایجاد می کند که نشانه ی آنژین ناپایدار است و در این مرحله درصد تنگی عروق مشخص نیست.اما بعد از اینکه تنگی پایدار شد و درصد آن مشخص شد به آنژِین پایدار معروف است.آنژین پایدار زمانی است که شما در حین انجام فعالیت بدنی متوسط علائم آنژین قلبی را مشاهده می کنید و یا درهنگامی که خود را از نظر جسمی تحت فشار قرار می دهید. این علائم با استراحت و / یا دارو از بین می روند.آنژین ناپایدار زمانی است که هنگام انجام کار بسیار کم یا استراحت ، علائم آنژین را مشاهده میکنید. این اتفاق می تواند برای افرادی رخ دهد که قبلاً هرگز آنژین قلبی را تجربه نکرده اند.آنژین پایدار می تواند ناپایدار شود. اگر آنژین پایدار ، شدیدتر ، طولانی تر شود یا زمانی که استراحت می کنید هم اتفاق می افتد ، باید سریعتر به پزشک قلب خوب مراجعه کنید. شما ممکن است نیاز به آزمایش یا درمان بیشتری داشته باشید.
جلوگیری از آنژین قلبی
آنژین از علائم ابتلا به بیماری عروق کرونر یا گرفتگی عروق است. این فرآیندی است که توسط تعدادی از عوامل از جمله انتخاب سبک زندگی ناسالم مانند سیگار کشیدن ، رژیم غذایی نامناسب ، اضافه وزن ، کم تحرکی و سلامت روانی و سلامتی تسریع می شود.ایجاد تغییر در عوامل خطر می تواند آسیب به عروق شما را کند یا متوقف کرده و خطر ابتلا به حمله قلبی را کاهش دهد.
- اگر سیگار می کشید ، سیگار را ترک کنید.
- داروهای خود را طبق تجویز بهترین دکتر قلب مصرف کنید.
- غذاهای سالم میل نمایید.
- تحرک داشته باشید.
- اگر اضافه وزن دارید ، لاغر شوید
بورسیت زانو و نکات مهم در مورد آن
