آمپول اکتمرا نوع خارجی که با نام توسیلیزومب نیز شناخته می شود، یک داروی مهار کننده اینترلوکین ۶ است و جهت درمان روماتیسم، بیماری های مفصلی و آرتریت است. در واقع این دارو، آنتی بادی مونوکلونال علیه گیرنده اینترلوکین ۶ است و در سیستم ایمنی بدن انسان نقش مهمی ایفا می کند. نکته قابل ملاحظه این است که تولید و فعالیت بیش از اندازه آن موجب بروز بیماری های خود ایمنی و در برخی بیماری ها از جمله برخی سرطان ها و بیماری ویروسی کرونا موجب آسیب و تخریب بافت های بدن خواهد شد.استفاده از خواص آمپول اکتمرا نوع خارجی روشی برای سرکوب سیستم ایمنی شناخته شده تا بهبودی بیماری های مرتبط با روماتیسم در مدت زمان کمتری صورت پذیرند. با تحقیقات انجام شده در تأثیر و خواص آمپول اکتمرا نوع خارجی، استفاده از این دارو نقش مؤثری در جلوگیری از واکنش های شدید و غیرطبیعی سیستم ایمنی، معروف به طوفان سیتوکین، در بدن بعضی بیماران بسیار بدحال مبتلا به کرونا ایجاد نمود. آمپول اکتمرا در بیمارانی که در فاز حاد بیماری کرونا قرار دارند، مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این دارو به عنوان یکی از داروهای مؤثر در درمان پاندمی کرونا معرفی شده است. معرفی دارو برای یک بیماری، مطالعات گسترده و بررسی های دقیقی را نیازمند است اما به دلیل شرایط ویژه بیماری کرونا در جهان و میزان مرگ و میر بالای ناشی از ابتلاء به آن، ارزیابی و استفاده از آمپول اکتمرا نوع خارجی به عنوان درمانی مفید در بیماران با حال بسیار وخیم در نظر گرفته می شود. تزریق آمپول اکتمرا فقط در بیمارستان و تنها در افرادی که در شرایط بسیار وخیم بیماری کرونا دارند قابل استفاده است. این موضوع به دلیل عوارض آمپول اکتمرا نوع خارجی بوده و دارو برای افرادی که در شرایط طبیعی هستند، به هیچ وجه توصیه و تجویز نمی شود.
موارد مصرف اکتمرا
از کاربرد آمپول اکتمرا نوع خارجی می توان به درمان آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید در افراد بزرگ سال که پاسخ مناسبی به یک یا تعداد بیشتری از آنتاگونیست های TNF نداده اند. استفاده از خواص آمپول اکتمرا نوع خارجی در درمان آرتریت ایدیوپاتیک فعال سیستمیک جوانان (SJIA) به صورت تک دارویی یا همراه با متوترکسات. مصرف و کاربرد آمپول اکتمرا نوع خارجی در درمان التهابات شدید ریه ناشی از ویروس کرونا و درمان کووید ۱۹ مؤثر ارزیابی شده و در زمان چند ساعت پس از تزریق اثرات درمانی این دارو بر شرایط بیمار آشکار می شود.
عوارض جانبی اکتمرا
- عوارض و تأثیر بر غدد درون ریز و متابولیسم بدن: موجب افزایش کلسترول سرم خواهد شد.
- عوارض کبدی ناشی از مصرف آمپول اکتمرا نوع خارجی: این دارو موجب افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز و همین طور افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز خواهد شد.
- عوارض موضعی دارو: موجب واکنش در محل تزریق خواهد شد.
- عوارض متفرقه دارو: شامل واکنش های ناشی از انفوزیون خواهد بود.
- عوارض آمپول اکتمرا نوع خارجی بر قلب و عروق: افزایش فشار خون، ادم محیطی (تورم اندام هایی مانند دست و پا)
- عوارض پوستی: راش پوستی
- عوارض دارو بر غدد درون ریز و متابولیسم : شامل کم کاری تیروئید و افزایش کلسترول LDL خواهد بود.
- عوارض گوارشی این دارو: شامل اسهال، زخم معده، زخم مخاط دهان، التهاب دهان، درد ناحیه فوقانی شکم، افزایش وزن است.
- عوارض هماتولوژی و انکولوژی دارو: شامل لکوپنی، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی است.
- عوارض کبدی دارو: شامل افزایش بیلی روبین سرم است.
- عوارض ایمونولوژی دارو: شامل توسعه آنتی بادی ها است.
- عوارض عفونی: شامل عفونت های هرپس سیمپلکس می شود.
- عوارض عصبی، عضلانی و اسکلتی: شامل سرگیجه و سردرد است.
- عوارض چشمی دارو: شامل کونژنکتیویت (ملتحمه یا کونژنکتیو یک غشا شفاف و نازک است که روی قسمت های قدامی سفیدی چشم و سطح داخلی پلک ها را می پوشاند. به التهاب این قسمت کونژنکتیویت می گویند) است.
- عوارض کلیوی: مانند ایجاد سنگ کلیه
- عوارض تنفسی مانند: برونشیت، سرفه، تنگی نفس، نازوفارنژیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی
- عوارض قلبی عروقی: مانند افت فشار خون
- عوارض غدد درون ریز و متابولیسم : افزایش کلسترول HDL
- عوارض گوارشی : مانند تهوع
- عوارض هماتولوژی و انکولوژی: مانند نئوپلاسم بدخیم
- عوارض ازدیاد حساسیتی: مانند آنژیوادم
- عوارض های مربوط به گوش: مانند عفونت گوش میانی.
چه کسانی نمی توانند از داروی اکتمرا استفاده کنند؟
اگر دچار هر یک از مشکلات ذیل هستید، باید پیش از مصرف اکتمرا شرایط را به پزشک اطلاع دهید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- خانم های باردار یا کسانی که قصد باردار شدن دارند.
- شیردهی
- مشکلات سیستم عصبی (مانند بیماری ام اس)
- مشکلات سیستم ایمنی بدن
- شمارش پایین سلول های خون
- سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان
- عفونت یا سابقه آن
- مشکلات کبدی
- مشکلات گوارشی (مانند زخم، دیورتیکولیت)
- در پیش داشتن جراحی های سنگین
- دیابت.
در هنگام استفاده از اکتمرا به موارد زیر نیز دقت داشته باشید
- تاریخ انقضای دارو را بررسی کنید. در صورت گذشتن تاریخ انقضا از آن استفاده نکنید.
- برخی از داروهای درمان کرونا شامل پوشش بیمه های درمانی می شوند. این مورد را بررسی کنید.
- اگر دچار شرایط خاصی مانند ابتلا به بیماری های مقاربتی و عفونی هستید، شرایط را به پزشک اطلاع دهید.
- هرگز بدون نظر پزشک و با مشورت دیگران اقدام به استفاده از این دارو نکنید.
- نمونه های بسیاری از داروی توسیلیزوماب در بازارهای غیرقانونی وجود دارند، هرگز فریب قیمت بالای آن ها را نخورید. ممکن است بسیاری از داروها تقلبی باشند.
- داروی اکتمرا تنها در شرایط وخیم و زمانی که بیمار به سایر درمان ها پاسخ نداده باشد، استفاده می شود.
- بهترین پزشک برای تشخیص بیماری، متخصص داخلی و بیماری های عفونی و روماتولوژیست است.
- دوز مصرفی در هر فرد متفاوت است. دقیقا طبق دستور پزشک خود عمل کنید.
- داروی توسیلیزوماب باید به صورت منظم مصرف شود. در صورت فراموش کردن دوز مورد استفاده با پزشک مشورت کنید.
- تزریق این دارو زیر نظر پزشک و به صورت وریدی انجام می شود. این کار حدود ۱ ساعت زمان می برد. پس از آن برای بررسی علائم باید بستری شوید.
- از تماس با افرادی که بیماری های واگیردار دارند، یا اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند، خودداری کنید. اگر اخیرا در محیطی آلوده قرار داشته اید، شرایط را به پزشک اطلاع دهید.
- هنگام استفاده از دارو، از یکی از روش های جلوگیری از بارداری استفاده کنید.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر اکتمرا
