آشنایی با آداب و رسوم شهر های مختلف ایران در ماه رمضان

آداب و رسوم شهر های مختلف در ماه رمضان

ماه مبارک رمضان یکی از مناسبت های مذهبی مسلمانان است که مملو از رحمت و مغفرت الهی است. مردم کشور ایران نیز در این ماه مبارک هماهنگ با یک دیگر بیش از پیش به خداوند نزدیک و آماده رفتن به میهمانی خالق هستی می شوند.در این زمینه با ساعدنیوز همراه باشید.

ماه رمضان همراه با ختم قرآن در یزد

در ماه مبارک رمضان جلسات قرائت قرآن مجید در سطح مساجد یا منازل برای مردان و زنان مؤمن این دیار از شور و هیجان ویژه ای برخوردار است.از روز نخست ماه مبارک رمضان، بیشتر بانوان در منزل یکی از داوطلبان و یا در مکتبخانه هایی گرد هم جمع شده و هر فردی جای خود را مشخص می کند.در طول 30 روز ماه مبارک رمضان هر روز یک جزء از کلام وحی قرائت می شود تا کل قرآن مجید ختم شود.بانوان مؤمن یزدی اعتقاد دارند که در جلسات ختم قرآن مجید در طول ماه مبارک رمضان در پایان، سوره توحید به هر کسی برسد در کارش گشایش و زندگی اش توأم با خیر و برکت در طول سال خواهد بود.

رسم کلوخ اندازون و روز والون در شیراز

شیرازی ها، آخرین جمعه ماه شعبان را کلوخ اندازان گویند؛ در این روز رسم است که مردم دسته دسته به گردشگاه های اطراف شهر می روند و آن روز را با خوشی به شام می رسانند، چون باور دارند که ماه مبارک رمضان، ماه عبادت است و در این ماه فقط باید عبادت کرد.

از چند روز مانده به رمضان، بعضی از خانواده ها نذر دارند و افطاری می دهند و بیشتر میهمانی ها به شکل افطاری برگزار می شود. همچنین رسم است که پس از افطار، مردم به دید و بازدید می روند و گاهی تا وقت سحر دور هم می نشینند، صحبت می کنند و شب چره ای شامل تنقلاتی مانند رنگینک، زولبیا و بامیه می خورند.

خانواده هایی که دختری را شوهر داده باشند، در نخستین ماه رمضان پس از عروسی، خود را موظف می دانند تا افطاری کاملی به نام روز والون تهیه کنند و همراه با گل برای عروس بفرستند.

در استان فارس چند روز قبل از ماه مبارک رمضان زنان خانه دار به فکر تهیه خواربار، ترشیجات، ادویه جات، عرقیات و چاشنی های گوناگون می افتند. با دیدن هلال ماه نو و شروع مهمانی خدا، حال و هوای شهر دگرگون می شود و مردم بعد از دیدن هلال ٣ صلوات می فرستند و می گویند: الهی که ماه شریف و مبارک و با برکتی برای همه عزیزان و غریبان نو شده باشد. بر سفره افطاری مردم جهرم فارس می توان نان روغنی، نان فتیرخانگی و نان بازاری را مشاهده کرد. خرما، پنیر، یکی دو نوع مربا و حلوا هم از دیگر خوراکی های هنگام افطار آنهاست.

ماه رمضان و پخت کاکولی در چهار محال بختیاری

کاکولی پزون این آیین در ۲۷ ماه رمضان و شب های قدر در تمامی نقاط این استان برپا است. در این رسم افراد مشغول پخت کاکولی (نان محلی استان چهار محال و بختیاری) می شوند و در اماکن مذهبی مانند مسجد و امام زاده میان روزه داران پخش می کنند.
حنای مراد زنان بختیاری به منظور رسیدن به حاجتشان در روز ۲۷ رمضان با سینی های حنا که بر سر دارند به مساجد شهر می روند و با قاشق مقداری از حنای یک دیگر به داخل سینی خود می ریزند سپس در روز عید سعید فطر با گلاب مخلوط می کنند و به دست و پای خود می گذارند.

رسومات مذهبی ویژه ماه رمضان در شهر های مختلف کشور عزیزمان بسیار گسترده است و آنچه ما در این مقاله بیان کردیم متداول ترین آن ها بود. هر روزه رسومات مختلفی در این سرزمین در حال اجرا و برگزاری می باشد که نشان از تمدن و فرهنگ غنی این کشور دارد.

رسم ارک و برک در سیستان و بلوچستان

یکی از رسوم پسندیده در سیستان آرَک و بَرَک نام دارد. این واژه که به معنی آوردن و بردن است یکی از رسم های قدیمی سیستان و روستا های نزدیک آن است. اگر از هر خانه ای هنگام افطار دود اجاق بلند می شد اهالی آن خانه باید برای خانه هایی که دود به آن ها می رسید از غذایی که پخته بودند می بردند.با این رسم بیشتر افراد هنگام افطار مهمان یکدیگر بودند و فقرا نیز بی بهره نمی ماندند. این رسم هنوز هم در این منطقه رواج دارد و مردم در ماه رمضان برای همسایه های خود شیر برنج، نان برک و یا شله زرد می فرستند.

آداب ماه رمضان بین ترکمن های ایران

ترکمن های ایران به لحاظ کثرت آداب و رسوم در زندگی روزمره، دارای فرهنگی بسیار غنی هستند. این مردم به دلیل داشتن پیشینه فرهنگی بسیار قدیمی، تقریبا برای هر مناسبتی، مراسم خاصی دارند که یکی از این مناسبت ها، ماه مبارک رمضان است. فرارسیدن این ماه سبب خوشحالی هر ترکمنی می شود.

ترکمن ها نیز رسم بسیار جالبی دارند به این صورت که در افطار روز پانزدهم ماه رمضان بعد از شکرگزاری به مناسبت به نیمه رسیدن ماه اهالی محل به رهبری امام جماعت مسجد به خانه ها می روند و نوجوانان در این مهمانی ها شعر و سرود می خوانند. صاحب خانه هم به نوجوانان شیرینی و پول هدیه می دهد.این مراسم زیبا «یا رمضان» نام دارد و هدف آن تشویق روزه داران برای ادامه روزه داری در پانزده روز باقی مانده ماه رمضان است.رویت هلال ماه رمضان نیز در میان ترکمن ها با هیجان خاصی همراه است.

یکی دیگر از سنت های حسنه ترکمن ها پیش از آغاز ماه مبارک رمضان برگزاری مراسم آشتی کنان است؛ به این ترتیب که ریش سفیدان هر محله که به آن ها یاش اولی می گویند بنا به ابتکار خود، افرادی را که با هم کدورت دارند، بدون اطلاع از همدیگر برای صرف چای به خانه دعوت می کنند و آن ها را با هم آشتی می دهند. در طول ماه مبارک رمضان، مساجد ترکمن ها پر از ازدحام است و حال وهوای خاصی دارد.

آداب و سنت ماه رمضان در آذربایجان شرقی

در این ماه نیز برخی از آداب و سنت های مردم آذربایجان شرقی متمایز از دیگر مناطق كشور و منحصر به این خطه از ایران اسلامی است. در آذربایجان شرقی، دو سنت "قاباخلاما" و "كیسه دوزی" با گذشت قرون همچنان پابرجاست و به خصوص قاباخلاما با جدیت اجرا می شود.‏ به طور كلی مردم آذربایجان شرقی از نیمه ماه شعبان، خود را برای استقبال از ماه رمضان آماده می كنند.‏آخرین جمعه ماه رمضان، 27 ماه رمضان یا آخرین پنجشنبه این ماه، روزی است كه در نقاط مختلف استان، زنان و دختران گرد هم می آیند و هر خانواده برای خود كیسه ای می دوزد.

سپس مقداری پول در این كیسه ها می گذارند، بر آن دعا می خوانند، فوت می كنند و آن را تا سال دیگر در صندوقچه خود نگاه می دارند. این كیسه را "بركت كیسه سی" یا كیسه بركت می نامند و اعتقاد دارند بدین صورت، هرگز دچار فقر و بی پولی نخواهند شد.‏در برخی از روستاهای آذربایجان شرقی، در روز جمعه آخر ماه رمضان، زنانی كه بچه دار نمی شوند، هنگام عصر به مسجد می روند و دو ركعت نماز حاجت به جا می آورند.سپس از مسجد خارج می شوند و به منزل هفت زن كه اسم آنها فاطمه است، می روند و از هركدام یك تكه پارچه می گیرند. آنها از پارچه های یاد شده، پیراهنی بچه گانه به نام «پیراهن فاطمه» می دوزند و نزد خود نگاه می دارند و عقیده دارند تا ماه رمضان سال آینده حتماً بچه دار خواهند شد.‏

رسم جالب تهرانی ها در ماه مبارک رمضان

یکی از رسم های جالب که در تهران قدیم رایج بود اعلام زمان افطار با استفاده از شلیک توپ بود. شاید شما هم یاد لحظه سال تحویل و صدای شلیک توپ افتادید، بله! دقیقاً در سال های دور که خبری از تکنولوژی نبود روزه داران با صدای شلیک کردن توپ های جنگی که در هر گوشه قرار داشتند متوجه زمان افطار می شدند.

شیرینی ماه رمضان در استان مرکزی

متداول ترین سنت که در شهر ها و روستا های استان مرکزی با گذشت زمان هنوز دستخوش تغییر نشده، تهیه نان مخصوص «فتیر» است. هنوز هم بسیاری از کدبانو های شهری و روستایی در تنور ها یا فر های خانگی، اقدام به طبخ این نان شیرینی سنتی برای سفره افطار می کنند. گوش فیل، شیرینی مرسوم مردم استان در ماه رمضان است که از هفته قبل از حلول ماه در قنادی ها دیده می شود.

سیاری از مردم استان «آش رشته» غذای اصلی هر روزه سفره افطارشان است و کل جوش و شله زرد نیز دسر نیروبخش در کنارش به شمار می آید. هنوز هم مردم شهر و روستا های خنداب، هنگام سحر با صدای چوبی که نوجوان قنوت گوی مسجد بر تشت می کوبد و صدای مناجات پیرترین اذان گو که فراز هایی از دعای خواجه عبدا…انصاری را با بانگ بلند در کوی و برزن می خواند با ندای «برخیزید سحر از راه رسید» از خواب برمی خیزند. پیرمرد در جلو و نوجوان در پشت سر از کوچه های شهر یا روستا یک به یک می گذرند و تا روشن شدن چراغ خانه بر سر در هر خانه می ایستند.

ماه رمضان و جشن ختم قرآن در خاش

در ماه رمضان مسجد های شهرستان خاش استان سیستان و بلوچستان حال و هوای دیگری دارد و بر تعداد شرکت کنندگان در آیین های مذهبی افزوده می شود.مردم شهرستان خاش از دیرباز رمضان را ماه دوستی، وحدت، محبت و احترام به بزرگان می دانند و آن را عزیز و گرامی می دارند. خواندن ۲۰ رکعت نماز تراویح در طول ماه مبارک رمضان یکی از سنت هایی است که مردم مسلمان اهل سنت خاش آن را به شکل گسترده ای در مسجد ها انجام می دهند و جشن ختم قرآن کریم می گیرند.

روزه داران هر شب در ۵۰۰ مسجد خاش پس از افطار، نماز ۲۰ رکعتی تراویح را اقامه می کنند و تا پاسی از شب به خواندن قرآن مشغول می شوند.همچنین در ماه های شعبان و رمضان در حوزه های علمیه و مسجد های این شهرستان قرآن کریم تفسیر می شود. قرآن خوانی و دادن صدقه فطر، صله ارحام و اطعام خویشان و نزدیکان از دیگر اعمالی هستند که مردم در ماه مبارک رمضان به آن ها پایبندند. مردم روزه را با خرما و یا آب باز می کنند و سفره های آن ها در وقت افطار با حلوای خرما، نان، شربت و آب تزیین می شود.

آشنایی با آداب و رسوم عید فطر در کشورهای مختلف