ورزش والیبال
ورزش والیبال یک ورزش محبوب در جهان که در آن بازیکنان در دو تیم شش نفره، در دو سوی توری قرار می گیرند و تلاش می کنند تا طبق قوانین بازی، توپ را از روی تور در زمین تیم مقابل فرودآورند. هرتیم حداقل باید 3 ست (یا دست) از 5 پنج ست بازی را ببرد، تا بتواند پیروز مسابقه شود.
بر اساس اطلاعات کمیته المپیک، بازی والیبال بالاتر از فوتبال، تنیس و ديگر ورزش ها محبوب ترین ورزش بازي های المپیک است. ورزش والیبال قهرماني جهان قدیمی ترین و مهمترين رویداد والیبال بعد از بازي های المپیک است که هر چهار سال یک بار با شرکت تیمهای ملي والیبال مردان و زنان برتر جهان در یکی از کشورهای دنیا برپا ميشود .
تاریخچه والیبال در جهان
والیــبال در روز دوم فوریه سال 1895 میلادی مطابق با بیستم بهمن ماه سال 1273 هجری شمسی، توسط ویلیام . جی .
مورگـان مدیر تربیت بدنی کالج Y.M.C.A در شهر هولیوک ایالت ماسا چوست امریکا ابداع و معرفی شد که ابتدا مینتونت نام داشت.
مورگان پس از این که دوستش، جیمز نایسمیت، در سال 1891 ورزش بسکتبال را درهمان کالج ابداع کرد، با تلفیق ورزش هایی همچون بسکتبال و تنیس، شالوده ورزشی نو و مفرح را برای
دانشجویان خود ریخت که بازی آن با توپی شبیه به توپ بسکتبال از روی توری مثل تور تنیس انجام می گرفت.
به همین منظور مورگان با استفاده از تور تنیس روی چمن که به دو طرف دیوار سالن ورزش بسته می شد و با استفاده از توئی توپ بسکتبال که به دلیل سبکی وزن به دست ها آسیب نمی
رساند ، بازی را شروع کرد و همین شروع کافی بود تا این ورزش به سرعت از یک کالج به کالج دیگر و از شهری به شهر دیگر معرفی و منتقل شود.
تا جایی که پس از یک سال (1896) مردم اکثر ایالت های امریکا با آن اشنا شده بودند. در همین سال کمیته بین المللی ورزش کالج از مورگان دعوت کرد تا طی یک کنفرانس، قوانین و
مقررات ورزش ابداعی اش را در حضور اساتید کالج تشریح کند.
آشنایی با رشته ورزشی دومینوقوانین و مقررات والیبال
▪ تعداد کل بازیکنان هر تیم:
یک تیم ورزش والیبال متشكل از ۶ تا ۱۲ بازیکن میباشد كه از این تعداد یک نفر بازیکن لیبرو – ازاد است.
▪ تعداد بازیکنان داخل زمین:
۶ نفر.
▪ تعداد کل داوران:
۱۰ نفر( یک داور بالا، یک داور پایین و یک داور ذخیره- ۴ داور خط و یک داور خط ذخیره- یک نویسنده و یک کمک نویسنده.)
▪ اندازه زمین:
طول زمین والیبال ۱۸ و عرض آن ۹ است.
▪ نِت (تور):
برخورد توپ به لبه تور اشکال ندارد و خطا نیست.
▪ مقدار باد توپ:
معمولاً با فشار انگشتان شصت بر روی توپ مشخص می شود.
▪ وزن و رنگ توپ:
وزن توپ ۲۶۰ گرم است و تا ۱۰ گرم کمتر یا بیشتر اشکال ندارد و رنگ آن مخلوطی از زرد و آبی و سفید می باشد. (استاندارد فدراسیون جهانی)
▪ شروع بازی:
شروع بازی به وسیله سکه توسط داور قرعه کشی می شود تا یک تیم زمین و تیم دیگر توپ را انتخاب کند.
▪ زمان بازی:
۵ گیم بصورت رالی، ۴ ست با نتیجه ۲۵ امتیاز و ست آخر با نتیجه ۱۵ امتیاز می باشد. (البته در مسابقات مدارس ۳ گیم می باشد.)
▪ تعداد استراحت:
در امتیاز ۸ و ۱۶، اولین تیمی که به این امتیاز رسید یک استراحت فنی به مدت یک دقیقه به هر دو تیم داده می شود. هر تیم به غیر از استراحت فنی دارای ۲ استراحت ۲۰ ثانیه ای می باشد.
▪ روش تعویض بازیکنان:
داور ابتدای خط یک سوم رو به تور می ایستد و همانجا بازیکن ورودی، تابلوی شماره تعویض را به بازیکن خود می دهد. (در قسمت یک سوم زمین)
▪ تعداد تعویض:
هر تیم ۶ تعویض می تواند داشته باشد. مثلاً اگر بازیکن شماره ۵ به جای بازیکن شماره ۸ وارد زمین شد، در تعویض بعدی حتماً ۸ باید به جای ۵ وارد زمین شود (یک رفت و یک برگشت).
▪ شماره بازیکنان:
از ۱ الی ۱۵ (البته در مسابقات جوانان شماره بالاتر اشکال ندارد).
▪ طریقه زدن توپ (سرویس):
سرویس از پشت خط عرضی و با سوت داور زده می شود و باید توپ از دست جدا شود.
▪ پهنای خطوط:
پهنای خطوط زمین والیبال ۵ سانتی متر می باشد.
▪ اخطار:
برای اخطار داور کارت زرد به بازیکن نشان می دهد و یک امتیاز هم به تیم مقابل تعلق می گیرد و اگر سرویس هم داشته باشند به تیم مقابل واگذار می شود.
▪ اخراج و جریمه آن:
داور کارت قرمز نشان ميدهد و بازیکن یک ست اخراج ميشود. و تیمی که اخراجی داشته، یک امتیاز از دست ميدهد و بازیکن اخراج شده باید روی صندلی پشت نیمکت ذخیره ها بنشیند.
▪ ارتفاع تور تا زمین:
برای بزرگسالان در بخش مردان ۴۳/۲ متر و در بخش زنان ۲۴/۲ متر می باشد.
▪ بازی مساوی:
نتیجه تساوی برای مسابقه والیبال وجود ندارد و اگر امتیاز هر دو تیم در یک ست ۲۴ یا ۱۴ شود، بازی ادامه خواهد داشت تا اینکه یک تیم با اختلاف ۲ امتیاز برنده شود.
▪ لیبرو:
لیبرو بازیکنی است که رنگ پیراهنش با سایر هم تیمی هایش متفاوت است و تنها میتواند توپ را جمع کند و پاس بدهد ولی حق سرويس و آبشار را ندارد و تعویضش در ورقه نوشته نمی شود و هنگامی که در منطقه ۵ قرار داشت، موقع چرخش بیرون میرود و با بازیکن های مناطق ۱- ۶- ۵ میتواند تعویض شود.
▪ ابعاد تور:
طول تور ۵/ ۹ و عرض آن ۱ متر است. و از سوراخ های مربع شکلی به ضلع ۱۰ سانتیمتر تشکیل شده است. پارچه ای از جنس کتانی به ضخامت ۵ سانتیمتر به لبه بالایی تور دوخته شده است.
ارتفاع تور از مرکز زمین 2. 43 متر است. تعيين ارتفاع تور براي خردسالان و نوجوانان به عهده مجمع ملي گذاشته ميشود. هر دو انتهای تور از زمین به یک فاصله هستند و نباید حتی ۲ سانتیمتر بالاتر از میزان برقرار باشند.
پارچه ای از جنس کتانی که عرض آن ۵ سانتیمتر بوده و سفید رنگ میباشد، در کناره های تور و عمود بر لبه های آن کشیده ميشود.
چند خطا در بازی والیبال
- توپ در هنگام عبور از روی تور، نباید تور یا آنتن را لمس کند.
- اگر هنگام سرویس زدن پای سرویس زننده روی خط عرضی (خط سرویس) قرار بگیرد. (باید پشت خط قرار بگیرد و خط را لمس نکند.)
- تیمی که بیش از سه بار با توپ تماس داشته باشد. البته دفاع به عنوان تماس در نظر گرفته نمی شود.
- نگه داشتن توپ یا با فشار هل دادن توپ خطا محسوب می شود و نباید بازیکن توپ را بیش از لحظه ای نگه دارد.
- توپ در خارج از ناحیه آنتن عبور کند. چون باید توپ از بالای تور و بین دو آنتن طرفین تور عبور داده شود.
- توپ دو بار با بازیکنان یک ردیف تماس پیدا کند، مگر اینکه اولین تماس ضربه دفاع باشد.
نکات دیگر
- تعویض لیبرو همیشه پس از یک رالی انجام ميشود .
- در ست پنجم براي انتخاب زمین با سرويس، داور قرعه کشی ميکند . در امتیاز ۸، جای تیمها در زمین عوض شده و استراحت فنی هم وجود ندارد و تنها هر تیم میتواند درخواست یک وقت استراحت نماید.
- چرخش بازیکن در مناطق زمین در جهت حرکت عقربه های ساعت انجام ميشود .
- اگر یک تیم امتیازی از تیم در برابر که سرويس ميزند بگیرد، چرخش انجام ميشود . چرخش بازیکنان به این صورت است که بازیکن منطقه ۱ به منطقه ۶، منطقه ۶ به منطقه ۵، منطقه ۵ به منطقه ۴، منطقه ۴ به منطقه ۳، منطقه ۳ به منطقه ۲ و منطقه ۲ به منطقه ۱ میرود .
- آنتن موجود در طرفین بالای تور، محدوده زمین را مشخص ميکند و اگر توپ با برخورد به آنتن، به زمین حریف برسد، قبول نیست. ارتفاع آنتن هم ۱۸۰ سانتیمتر میباشد .
- توپ سرويس، دفاع روی تور ندارد.
- تماس بدن با تور، عبور تمام پا از خط و حمل توپ با دست خطا میباشد .
- اگر تیمی در ست نخست سرويس بزند، در ست دوم تیم مقابل زننده اولین سرويس خواهد بود.
- اگر در بالای تور دو یار مقابل، هم زمان به توپ ضربه بزنند، سرويس تکرار ميشود و اگر روی نوار قل خورد و به آنتن برخورد نمود، سرويس دوباره تکرار ميشود ولی اگر در داخل زمین هر تیمی افتاد، امتیاز به نفع تیم مقابل میباشد .
- سرويس باید از قسمت پشت خط عرضی زده شود.
- در هنگام بازي، با هر قسمت از بدن میتوان به توپ ضربه زد.
مناطق زمین والیبال:
- – منطقه 2: قسمت زیر تور طرف راست زمین.
- – منطقه 1: پشت منطقه 2 قسمت عقب زمین.
- – منطقه 3: قسمت زیر تور وسط زمین.
- – منطقه 6: پشت منطقه 3 زمین.
- – منطقه 4: قسمت زیر تور طرف چپ.
- – منطقه 5: پشت منطقه 4 در قسمت عقب زمین.
داورها و مسئولین والیبال
هر مسابقه دارای یک داور می باشد که در بالای تور ایستاده و ناظر بر اجرای مسابقه است.
سرداور روبروی داور نشسته و در امر قضاوت به او کمک می کند.
دو نفر در کنار خطوط قرار می گیرند.
مانند سایر رشته های ورزشی مسئول ثبت امتیازات نیز حضور دارد.
آشنایی با رشته ورزشی فوتبال
