آشنایی با ضرب المثل چشم و گوش بسته

  پنجشنبه، 01 اردیبهشت 1401   زمان مطالعه 3 دقیقه
آشنایی با ضرب المثل چشم و گوش بسته
در این مطلب با معنی و مفهوم این ضرب المثل ایرانی آشنا می شوید. با ساعدنیوز همراه باشید.

ضرب المثل چشم و گوش بسته

ضرب المثل گونه ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن ها نهفته است. بسیاری از این داستان ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ با این حال، در سخن به کار می رود. شکل درست این واژه «مَثَل» است و ضرب در ابتدای آن اضافه است. مردم در گفتگوهایشان برای اینکه منظور خود را بهتر بفهمانند، از ضرب المثل ها استفاده می کنند. ضرب المثل می تواند یک بیت شعر یا فقط یک مصراع شعر یا جمله ای معروف باشد.

چشم و گوش بسته

معنی ضرب المثل چشم و گوش بسته

۱- یعنی کر و کور! کسی که ظاهرا چشم و گوش سالمی دارد اما آن را به کار نمی گیرد! کنایه از بی اطلاعی و ناهوشیاری و گاهی لجبازی فرد است.

۲- اغلب به کسانی میگویند که با وجود راهنمایی های دیگران به راه درست، بازهم خطاهای خود را تکرار کرده و لجبازی می کنند. این افراد برای دلخوشی های خود چشمشان را به روی حقایق می بندند و در توهماتشان زندگی می کنند.

هنگامی که کسی از تجاربش می گوید یا او را از عاقبت کاری که انجام می دهد بر حذر می دارد، خودش را به نشنیدن می زند تا مبادا با شنیدن حقیقیت، وجدان درد بگیرد!

۳- گاهی این ضرب المثل را برای کسانی به کار می برند که ساده لوحانه حرف های همه را باور می کنند یا کسانی که انتخاب های نادرست در زندگی دارند؛ مثلا به اینها می گویند: فلانی! انقد سریع خام نشو! شاید او دارد تو را با این حرف هایش کلک می زند. چرا سریع باور می کنی؟

یا اینکه: چشم و گوشت را بستی و آخر رفتی پول دادی به این جنس خراب؟

۴- در قرآن کریم به کسانی که لجبازی کرده و به هدایت هایی که از جانب خدا توسط پیامبران می آمد اهمیت نداده و مقابل آنها می ایستادند چنین تعبیراتی به کار گرفته شده:

«مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ»

«صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ»

آنان [= منافقان ] همانند کسی هستند که آتشی افروخته (تا در بیابان تاریک، راه خود را پیدا کند)، ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند (طوفانی می فرستد و) آن را خاموش می کند؛ و در تاریکی های وحشتناکی که چشم کار نمی کند، آنها را رها می سازد.

آنها کران، گنگها و کورانند؛ لذا (از راه خطا) بازنمی گردند! (آیات ۱۷ و ۱۸ سوره مبارکه بقره)

صم: کر
عُمی: کور

این تعابیر را به کسانی می گویند که در جهالت های خویش غرق شده و از این وضعیت خود راضی اند و خواهان هدایت نیستند! چرا که هرکس حقیقتا خواهان هدایت باشد و در این راه قدم بردارد، خدا قطعا هدایتش می کند.

احادیثی از پيامبر (ص) و امامان معصوم در باب لجبازی

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
إيّاكَ و اللَّجاجَةَ ؛ فإنّ أوَّلَها جَهلٌ و آخِرَها نَدامَةٌ .
زنهار از لجاجت؛زيرا كه آغاز آن نادانى و فرجامش پشيمانى است.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجَةُ تَسُلُّ الرّأيَ .
لجاجت، انديشه را مى بَرد.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجوجُ لا رأيَ لَهُ .
لجوج را رأى و انديشه اى نيست.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يُفسِدُ الرّأيَ .
لجاجت، انديشه را تباه مى كند.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
لَيسَ لِلَجوجٍ تَدبيرٌ .
لجوج را، تدبير نيست.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ بَذرُ الشّرِّ .
لجاجت، بذر شرّ است.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يَشينُ النّفسَ .
لجاجت، نفس را به ننگ مى كشاند.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يُنتِجُ الحُروبَ و يُوغِرُ القُلوبَ .
لجاجت، جنگها به بار مى آورد و دل ها را كينه ور مى سازد.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
همسر رهبر معظم انقلاب: آقای ما اجازه نمی‌دهد که در خانه، غیر از برنج کوپنی استفاده کنیم و آن هم کفاف خوراک ما را بیش از یک بار در هفته نمی‌دهد (642 نظر) رهبر معظم انقلاب: در ایستگاه منتظر قطار بودم که فردی که اصلا نمی شناختمش شروع کرد به مسخره کردن من+ویدیو (211 نظر) نگاهی به سفره مفصل و تمام و کمال حضرت ابوالفضل در منزل شاه نشین علی دایی+عکس/ از گل آرایی و شمع‌دان‌هایی طلایی تا پَک هایی لاکچری و جذاب (191 نظر) میزبانی رهبر معظم انقلاب از مهمانش در ضیافتی به صرف شام +عکس/سفره ای که اُملت تنها غذای آن بود... (153 نظر) (فیلم) ورود جالب و معنادار رهبر انقلاب به حسینیه امام خمینی (ره) به همراه مسعود پزشکیان و شعار حیدر حیدر جمعیت (67 نظر) درخت خرمای بزرگ حیاط باصفای خونه ویلایی زهرا گونش/ نخل های هم قد والیبالیست مشهور ترکیه ای (56 نظر) نگاهی به کیک تولد آیتک سلامت کاپیتان چشم آبی تیم ملی والیبال بانوان و رقیب زهرا گونش/ مبارکا باشه (60 نظر) نگاهی به میز عقد ساده و با دیزاین مختصرِ زینب سلیمانی دختر کوچکِ سردار سلیمانی و همسر لبنانی‌اش+عکس/ استندهای اسم و شمع های تک رنگ (49 نظر) در خانه شهید رئیسی به روی همه مردم باز می شود (45 نظر) میز غذای ساده رهبر معظم انقلاب و خوردن غذا در بشقاب استیل/ ساده زیستی ایشان همیشه مثال زدنی است+عکس (29 نظر) خلاقیت هوش پران مغازه دار کاشانی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید/ مغزشو باید طلا گرفت+عکس (25 نظر) خلاقیت بی نظیر راننده تهرانی، با نوشته جالب پشت پژو پارس حماسه آفرین شد/ آدم حَظ میکنه از این درک و فهم بالا (21 نظر) ریحانه سادات دختر بزرگ شهید رئیسی: سجاده نماز پدرم را در اندونزی تکه تکه کردند و به عنوان تبرّک بین مردم پخش کردند+ویدیو (22 نظر) بنز آخرین مدلی که رهبر معظم انقلاب آن را رد کرد: ببرید اینها را بفروشید! (21 نظر) حضور ساده و بدون تشریفات همسر رهبر معظم انقلاب در یک درمانگاه/ ایشان گفتند من نمی‌خواهم پارتی بازی بکنم+ویدیو (19 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
روایتی از مخالفت همسر رهبر معظم انقلاب با هدیه ای که به رهبر داده بودند/ ما این غذاهایی که می‌خوریم، با این ظرفها جور درنمی‌آید، اینها را رد کنید، برود
تیمار جوجه لک لک مصدوم روستای قراجه محمد مرند توسط اهالی آن
فال روزانه امروز پنجشنبه 28 تیر ماه 1403
فال ابجد روزانه پنج‌شنبه 28 تیر 1403
حرمت شکنی دختران بی‌حجاب در دسته عزاداری کرج!
فال قهوه با نشان روز پنجشنبه 28 تیر ماه 1403
فال حافظ با تفسیر امروز پنجشنبه 28 تیر 1403+فیلم
فال شمع روزانه امروز پنجشنبه 28 تیر 1403
نگاهی به جواهرات مجلل و باشکوه خانواده آمبانی که پربازدید شد/ از زمرد نماد عشق آقای داماد تا گردنبند دستساز مادر شوهر جنجالی+عکس
7 روش تضمینی و قطعی رفع بوی بد سینک ظرفشویی
مبل‌های کثیف خانه را چگونه تمیز کنیم؟ / یک راه سریع و تضمینی
چرا کارگردان مختار نگذاشت بازیگر نقش حضرت عباس (ع) در فیلم یا سریالی دیگر بازی کند؟
نامه زیرکانه و دلبرانه انیس الدوله، بانوی اول حرمسرا به ناصرالدین شاه / یا به من وام بدهید یا شهرستانک را از من بخرید!
رفع فیلترینگ به طور کامل در دست شخص رئیس جمهور است
منظور ظریف از دولت وفاق ملی چیست؟
منتخب روز   
(فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان.... (عکس) هدایای ارزشمندی که پزشکیان در پشت صحنه یک هیئت دریافت کرد / خوشا راهی که آغازش با حسین است ... (ویدئو) شعر سوزناک شهریار برای مادر بزرگش که با شنیدنش اشک از چشمانتان سرازیر خواهد شد به یادماندنی ترین سکانس عاشقانه سریال شهرزاد / از بله گفتن شهرزاد تا مرگ مرگ بزرگ آقا نقش دختر رهبر انقلاب در ترمیم دست مجروح ایشان/ فرزند دختری که به پدر اُنس داشت (عکس) شوخی ظریف با آقای ظریف؛ از مقایسه ظریف با مِسی تا انداختن ماسک به شکل آقای رئیس جمهور!! واکنش عضو دفتر رهبر انقلاب به پست اینستاگرامی پسرش با هشتگ برای ایران، پزشکیان