آشنایی با ضرب المثل چشم و گوش بسته

  پنجشنبه، 01 اردیبهشت 1401   زمان مطالعه 3 دقیقه
آشنایی با ضرب المثل چشم و گوش بسته
در این مطلب با معنی و مفهوم این ضرب المثل ایرانی آشنا می شوید. با ساعدنیوز همراه باشید.

ضرب المثل چشم و گوش بسته

ضرب المثل گونه ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن ها نهفته است. بسیاری از این داستان ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ با این حال، در سخن به کار می رود. شکل درست این واژه «مَثَل» است و ضرب در ابتدای آن اضافه است. مردم در گفتگوهایشان برای اینکه منظور خود را بهتر بفهمانند، از ضرب المثل ها استفاده می کنند. ضرب المثل می تواند یک بیت شعر یا فقط یک مصراع شعر یا جمله ای معروف باشد.

چشم و گوش بسته

معنی ضرب المثل چشم و گوش بسته

۱- یعنی کر و کور! کسی که ظاهرا چشم و گوش سالمی دارد اما آن را به کار نمی گیرد! کنایه از بی اطلاعی و ناهوشیاری و گاهی لجبازی فرد است.

۲- اغلب به کسانی میگویند که با وجود راهنمایی های دیگران به راه درست، بازهم خطاهای خود را تکرار کرده و لجبازی می کنند. این افراد برای دلخوشی های خود چشمشان را به روی حقایق می بندند و در توهماتشان زندگی می کنند.

هنگامی که کسی از تجاربش می گوید یا او را از عاقبت کاری که انجام می دهد بر حذر می دارد، خودش را به نشنیدن می زند تا مبادا با شنیدن حقیقیت، وجدان درد بگیرد!

۳- گاهی این ضرب المثل را برای کسانی به کار می برند که ساده لوحانه حرف های همه را باور می کنند یا کسانی که انتخاب های نادرست در زندگی دارند؛ مثلا به اینها می گویند: فلانی! انقد سریع خام نشو! شاید او دارد تو را با این حرف هایش کلک می زند. چرا سریع باور می کنی؟

یا اینکه: چشم و گوشت را بستی و آخر رفتی پول دادی به این جنس خراب؟

۴- در قرآن کریم به کسانی که لجبازی کرده و به هدایت هایی که از جانب خدا توسط پیامبران می آمد اهمیت نداده و مقابل آنها می ایستادند چنین تعبیراتی به کار گرفته شده:

«مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ»

«صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ»

آنان [= منافقان ] همانند کسی هستند که آتشی افروخته (تا در بیابان تاریک، راه خود را پیدا کند)، ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند (طوفانی می فرستد و) آن را خاموش می کند؛ و در تاریکی های وحشتناکی که چشم کار نمی کند، آنها را رها می سازد.

آنها کران، گنگها و کورانند؛ لذا (از راه خطا) بازنمی گردند! (آیات ۱۷ و ۱۸ سوره مبارکه بقره)

صم: کر
عُمی: کور

این تعابیر را به کسانی می گویند که در جهالت های خویش غرق شده و از این وضعیت خود راضی اند و خواهان هدایت نیستند! چرا که هرکس حقیقتا خواهان هدایت باشد و در این راه قدم بردارد، خدا قطعا هدایتش می کند.

احادیثی از پيامبر (ص) و امامان معصوم در باب لجبازی

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
إيّاكَ و اللَّجاجَةَ ؛ فإنّ أوَّلَها جَهلٌ و آخِرَها نَدامَةٌ .
زنهار از لجاجت؛زيرا كه آغاز آن نادانى و فرجامش پشيمانى است.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجَةُ تَسُلُّ الرّأيَ .
لجاجت، انديشه را مى بَرد.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجوجُ لا رأيَ لَهُ .
لجوج را رأى و انديشه اى نيست.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يُفسِدُ الرّأيَ .
لجاجت، انديشه را تباه مى كند.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
لَيسَ لِلَجوجٍ تَدبيرٌ .
لجوج را، تدبير نيست.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ بَذرُ الشّرِّ .
لجاجت، بذر شرّ است.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يَشينُ النّفسَ .
لجاجت، نفس را به ننگ مى كشاند.

≡≡≡≡≡≡≡≡

امام على عليه السلام :
اللَّجاجُ يُنتِجُ الحُروبَ و يُوغِرُ القُلوبَ .
لجاجت، جنگها به بار مى آورد و دل ها را كينه ور مى سازد.
دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مازیار لرستانی: من خودم گیج ام توی مسیر یابی ولی مجبورم در اسنپ کار کنم! می‌گفتند شناسنامه بیار بعد که شناسنامه آمد گفتند ریش ات کامل نیست! (221 نظر) بهاره رهنما: به من میگید پیرزن ناراحت نمیشم چون من پیرزن جذابی هستم/ هر چی پیرتر هم بشم دوست داشتنی تر میشم+ویدئو (121 نظر) قباد ایرانی یا قباد ترکیه‌ای؛ نگاهی به استایل و چهره اسماعیل حاجی اوغلو بازیگر نقش شهاب حسینی در سریال شهرزاد+عکس/ بنظرتون کدوم یکی خوشتیپ‌ترن؟ (119 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا بنا با طراحی توالت در سقف حمام حماسه آفرید / هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (104 نظر) ستاره سادات قطبی؛ 27 سال داشتم که با شهرام شکیبا آشنا شدم، به پسر شهرام گفتم علی ،من مامانت نیستم،اما همه جوره هواتو دارم، تمام سعیمو میکنم تا راضی باشی (97 نظر) علی دایی: من پنت هاوس ندارم یه خونه 418 متری دارم؛ اگر می‌خواستم جور دیگری زندگی کنم 20 برج 20 طبقه داشتم+ویدیو (95 نظر) حدیث فولادوند بازیگر نقش فوزیه: من خیلی شبیه فوزیه هستم همین باعث شد گریم سنگینی نداشته باشم/ رسیدن به نقش خیلی مشکل بود (87 نظر) رهبر معظم انقلاب:هم پدرم، هم مادرم و هم خود من می‌خواستم طلبه بشم؛ از کلاس پنجم دبستان، عملاً درس طلبگی را در داخل مدرسه شروع کردم (79 نظر) دارا حیایی: به پول امین حیایی احتیاجی ندارم؛خونه 50متری خودمو به خونه 300متری بابام ترجیح میدم؛ کمک خانواده خیانته، فردا همسرم چه فکری در مورد من میکنه+ ویدئو (78 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز میوه فروش تهرانی با نوشته جالب در مغازه حماسه آفرین شد/ نمونه واقعی یک فرشته زمینی+عکس (75 نظر) مهران مدیری: رفته بودم مراسم ختم برگشتم دیدم یه خانوم زده به ماشین من داره گریه میکنه خواستم جنتلمن باشم گفتم اشکالی نداره اما بعدش که رفت نشستم گریه کردم🤣+ویدیو (68 نظر) نعیمه نظام دوست: کورتن مصرف کردم پناه بردم به غذا در حال حاضر نعیمه نظام دوست هستم یک چاق بی پول! فکر میکردم پف کردم نگو چاق شدم😂 (67 نظر) جشن تولد ساده و بدون تجملات نتیجه امام خمینی (ره) با خلاقیت قناد خوش ذوق تهرانی/ انتخاب زیبای شاخه های گل رز همرنگ با کیک+عکس (66 نظر) مهران مدیری: دختر که هیچ، گربه هم به هنرمند نمی دهم! شهرزاد رو میخوام ترشی بندازم پسرمو هم زن نمیدم +فیلم (57 نظر) شاهرخ استخری: همسرم از 16 سالگی کف کارخونه کار کرده ، خانواده خانمم اصلا پولدار نیستن ، من متاسفم که تو جامعه ما سوئیچ ماشین از هنر و تحصیلات بیشتر اعتبار داره (53 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
(ویدئو) جوکرتایم خنده دار و بی‌نظیرحامد آهنگی: یه روز یه نفر بهم گفت آقای معلم سبیلتو بزن، گفتم سبیل خانوادتو می‌زنم😁/ چه گیری میده به مهران غفوریان و علی اوجی
ویدئو/ از پسر کارگر با معدل 11.5 تا تاریخ‌سازی در کنکور/ «رستگار رحمانی»، تنها جانشین شایسته پروفسور سمیعی در دنیای پزشکی ایران
(ویدئو) / «پروفسور مریم میرزاخانی»: ریاضی همیشه علاقه اصلی من نبود، من علاقه زیادی به خواندن رمان داشتم و فکر می‌کردم یه روزی نویسنده بشم!
خیانت رونالدو و جورجینا و مشکلات مرجانه گلچین در حواشی داغ امروز جمعه 25 آبان 1403
نگاهی به حضور بازیگران در کافه کتاب حسین پاکدل و عاطفه رضوی/ از حضور مهدی پاکدل گرفته تا اردشیر رستمی و شادروان پرویز پور حسینی+ تصاویر
(ویدئو) مطمئناً خنده‌دارترین سکانس «درحاشیه» حال امروزتو خوب می‌کنه / جواد رضویان تصمیم گرفته بینیشو عمل کنه😁/ دکتر مهران غفوریان: داروی بیهوشی نداریم، با کف پام بیام رو صورتت
به بهانه روز کتاب نگاهی می‌اندازیم به بازیگران مشهوری که کتاب نوشته‌اند/ از بهنوش بختیاری و اندیشه فولادوند گرفته تا محمدرضا شریفی‌نیا و رضا کیانیان
فال شمع روزانه امروز جمعه 25 آبان 1403
فال روزانه امروز جمعه 25 آبان ماه 1403
درخواست تصویب قانون برای حجاب خانم‌های بلاگر
فال ابجد روزانه جمعه 25 آبان 1403
کامل ترین تعبیر خواب سگ و معنای انواع مختلف خواب این حیوان / تعبیر دیدن سگ در خواب از نظر حضرت یوسف و ابن سیرین
آیا می دانستید مردم در جوکرتایم به صورت وحشیانه ای به گریه افتادند؟ لبخندی که به قیمت ریخته شدن خون مردم شهر تمام شد!
روایت شیرین رهبر معظم انقلاب از نقش دخترشان در بهبود یافتن دست ایشان بعد از ماجرای ترور: خدا فرزند دختری به ما داد که به من خیلی اُنس داشت و...
سایت رهگیری مرسولات پستی؛ روش های پیگیری مرسوله پستی از طریق کد رهگیری
منتخب روز   
وقوع زمین‌لرزه‌ 4.3 چند شهر خراسان رضوی را لرزاند انگشتر رهبر معظم انقلاب برای روز خواستگاری +ویدیو/ انگشتری که عشق را جاودانه می‌کند کشف جسد مرد میاندوآبی در زرینه‌ رود / او 14 روز گم شده بود! اتهام آدم‌ربایی برای زنی که می‌خواست شوهرش را سورپرایز کند! قرار شرم آور سیامک برای رسوایی دختر 22 ساله / اعتراف سیاه در کلانتری 4 کشته و 14 مجروح در واژگونی اتوبوس زائران حسینی در مسیر قروه به زنجان با 45 سرنشین قتل ناموسی دختر با شلیک گلوله در جنوب تهران توسط پدرش / از دامادم حرفی شنیدم که خونم را به جوش آورد پشیمان نیستم سگ هار جان کودک 9 ساله را در خوزستان گرفت/بیشتر مراقب کودکان باشید ننه لیلا، مادر جیب‌برهای ایران بود | جزئیات گفت و گو با دختر جیب‌بری که مدعی است نزد حرفه‌ای ترین جیب‌بر ایران آموزش دیده است! مردی سر همسرش را با کلنگ شکافت/ «10 روز بود به خاطر اختلاف خانوادگی با من روابط عاطفی نداشت» قتل دختر 19 ساله در باشگاه زیر زمینی بوکس/پسر رزمی کار از قصاص نجات یافت جزئیات دقیق پرونده قتل دوست صمیمی بر سر معامله / اولیای دم چرا بعد از 7 سال قاتل را بخشیدند؟