باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران محلی برای ارائه بخش اندکی از حماسه ملت ایران در دوران انقلاب و دفاع مقدس است. این باغ موزه در کنار مجموعه های بزرگ فرهنگی و جاذبه های گردشگری تهران نظیر باغ کتاب تهران، کتابخانه ملی، فرهنگستان های جمهوری اسلامی، باغ هنر و مصلی بزرگ تهران قرار دارد، مجموعه ای که به عنوان قطب فرهنگی شهر تهران شناخته می شود
موزه ای برای یک دفاع هشت ساله
باغ موزه دفاع مقدس در اراضی عباس آباد تهران با زیر بنای دویست و بیست هزار متر مربع تاسیس شده است. این باغ موزه در بزرگراه حقانی تهران و رو به روی بوستان طالقانی قرار دارد. این موزه از یک ساختمان اصلی و یک باغ بزرگ تشکیل شده است. باغ موزه دفاع مقدس تهران با همت شهرداری ساخته شد و خانم مهندس ژیلا نوروزی معمار این مجموعه بوده است. خانم نوروزی فضای این باغ موزه را طوری طراحی کرده است که بازدیدکنندگان بعد از مشاهده فضاهای داخلی موزه به یک مسجد می رسند.
تاریخچه موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران
آذر ماه سال ۱۳۸۳ مطالعات اولیه پروژه ای انجام گرفت که امروز ما به عنوان باغ موزه دفاع مقدس شاهد آن هستیم. ۲۵۰ نفر در مسابقه طراحی این مجموعه شرکت کردند و ۴۲ اثر به دبیرخانه مربوطه تحویل داده شد. این موزه نهایتا در شهریور ماه سال ۱۳۹۱ افتتاح شد و در اواخر سال ۱۳۹۵ با تغییرات در ساختار و اهداف نامش به موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تغییر کرد.
معماری موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران
معماری Holy Defense Museum توسط خانم مهندس ژیلا نوروزی انجام پذیرفته است. یکی از نکات جالب در طراحی این مجموعه این است که مخاطب پس از آن که فضاهای داخلی موزه را مشاهده کرد در انتها به یک مسجد در ضلع شمالی می رسد و می تواند به بازدید از این مسجد نیز بپردازد. در مجموع، معماری موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را می توان جزو زیباترین موارد معماری در کشور دانست که در برنامه ی سفر به تهران شما باید قرار گیرد.
بخش های باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران
باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس تهران از تعدادی تالار و یک قسمت انتهایی (یادمان دفاع مقدس) تشکیل می شود.
- تالار پروانه ها: در میان تالارهای مختلف این باغ موزه تنها تالار پروانه ها جنبه موزه ای دارد. این تالار برای معرفی سرداران دوران دفاع مقدس در نظر گرفته شده است. دیگر تالارها جنبه رویدادی دارند و می توان تمام اتفاقات دوران دفاع مقدس را در آن به شکل زنده در همان حال و هوا دید. این تالار به این جهت پروانه ها نامیده شده است که به یاد شهدای هشت سال جنگ تحمیلی و نیز معرفی فرماندهان شهید می پردازد.
- تالار آستانه: تالار آستانه بخش دائمی موزه و نمایش دهنده مجموعه وقایعی است که در فاصله سال ۵۷ تا آغاز جنگ منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد. همچنین روزهای آغازین جنگ تحمیلی را نیز در این تالار به تصویر کشیده اند.
- تالار حیرت و واقعیت: تالار حیرت و واقعیت نمایش دهنده حیرت مردم ایران از شوک جنگ تحمیلی است. در روزهایی که مردم از پیروزی انقلاب شادمان بودند و نظام اسلامی ایران در حال شکل گیری بود، حمله رژیم بعثی به ایران با حمایت آمریکا مردم را حیرت زده و شوکه کرد. ملت ایران در طول دفاع از خاک خود در جنگ تحمیلی، حقانیت خود در دفاع از ارزش ها را به جهانیان ثابت کردند، حقانیتی که در این تالار به تصویر کشیده می شود
- تالار دفاع: تالار دفاع نمایش دهنده ساختار دفاعی کشور، از ارتش و بسیج گرفته تا نیروهای مردمی، است؛ کسانی که در دفاع از خاک و تمامیت ارضی کشور تلاش کردند. این دفاع در کنار استفاده از ادوات جنگی به نمایش در می آید.
- تالار آرامش: تالار آرامش روایتگر روزهای جنگ و دفاع از ناموس و خاک میهن است؛ روزهایی که در عین سختی ها و دشواری ها با آرامشی برای دفاع از ارزش های انقلاب همراه شده بود.
- تالار شهادت: تالار شهادت به هفت مرحله تقسیم می شود. در این تالار شهادت از نیت تا عروج به تصویر کشیده شده است. عظمت، ارزش، جایگاه و تقرب شهید و شهادت در این تالار کرد عینی دارد.
- تالار پیروزی: تالار پیروزی پیروزی های دلاورانه جوانان ایرانی در روزهای جنگ را به تصویر می کشد؛ از پیروزی در عملیات های مختلف گرفته تا آزادسازی خرمشهر و پیروزی های عرفانی و معنوی.
- تالار سرانجام: تالار سرانجام آخرین تالار باغ موزه است. این تالار فضایی متفاوت دارد از آنچه تاکنون درباره جنگ گفته شد. بازدیدکنندگان پس از گذر از مراحل پیشین، به بالاترین نقطه از باغ موزه می رسند که در آنجا با یادمان، تصاویر، تندیس ها و بازمانده های جنگ تحمیلی مواجه می شوند و به آن ها ادای احترام می کنند.
- باغ دره موزه دفاع مقدس: اينجا راهی است كه علاوه بر تمام زيبايی هايش می بایست مفهوم مقاومت در برابر ظلم را تعبير كند. به همين خاطر در طول اين مسير كمتر گل های رنگارنگ و گياهان فصلی می بینید. تمام گونه های گياهی به كار رفته در طول این مسير، يک ويژگی مشترک دارد: عمر دائم. همچنین بسياری از آن ها گياهان دارويی هستند. این باغ راه را می توان كلكسيونی كامل و جامع از گونه های گياهی هميشه سبز و مقاوم دانست. گونه های گياهی اين باغ راه به درختان، درختچه ها، گياهان دائمی، گياهان دائمی گلدار و چمن های ورزشی مزين شده است.
نکات مهم در مورد موزه دفاع مقدس
- مالک موزه : مالک موزه در حال حاضر شهرداری تهران و مدیریت آن به عهده علی اصغر جعفری با حکم سرلشکرمحمد حسین باقری می باشد.
- بهترین زمان بازدید از باغ موزه انقلاب اسلامی : عصرها، صبح ها مختص بازدیدهای گروهی مدارس و دانشگاههاست و بسیار شلوغ است.
- دسترسی با مترو: با استفاده از خط یک می توانید در ایستگاه متروی حقانی پیاده شوید و با کمی پیاده روی خودتان را به موزه دفاع مقدس برسانید.